Oorlog tussen de aardappels

Zoete aardappels vinden we steeds makkelijker in het warenhuis en dat is goed nieuws. Deze knol uit het zuiden heeft niet alleen een uitgesproken karakter en een typische smaak, maar vooral een hoop vitamines. Doet hij beter dan de ‘gewone’ aardappel?

De zoete aardappel is biologisch niet te vergelijken met onze traditionele aardappel: het zijn twee verschillende soorten. Aan de zoete aardappel groeien knollen die deel uitmaken van de wortel. Bij de aardappel zijn de knollen een deel van de stengel. De bladeren, de stengels en de zaadbollen van onze traditionele aardappel zijn giftig, terwijl we de plant van de zoete aardappel in zijn geheel kunnen eten. Kortom, het zijn twee planten van een totaal andere familie.

Dit neemt niet weg dat in de keuken haast iedereen intuïtief de gewone en de zoete aardappel met elkaar gaat vergelijken. Dit heeft allicht te maken met het feit dat we de zoete op dezelfde manier kunnen gebruiken dan de gewone. We kunnen hem in de schil koken, zo’n 20 minuten en vanzelfsprekend nadat we er het vuil hebben afgeborsteld. Naargelang onze smaak kan het een perfect alternatief zijn voor de gewone aardappel. We gebruiken hem dan in aardappelpuree, we frituren of poffen hem. Met wat zin voor creativiteit kunnen we hem ook karameliseren en er kerrieschotels of soep mee maken.

Geen calorieën

Wie haalt de bovenhand wanneer we de calorietjes van beide aardappelsoorten gaan tellen? Dat het imago van de traditionele aardappel als dikmaker onterecht is, weten we onderhand. Hij bevat minder calorieën dan andere zetmeelhouders zoals brood, rijst, muesli of pasta. En ook de zoete aardappel is een opslagorgaan van de plant. Wat de calorische waarde betreft is er weinig verschil met de gewone, met een licht voordeel voor de zoete die gemiddeld ook iets meer vezels telt.

De voedingswaarden van beide soorten (zie de tabel op de linkerpagina) zijn vergelijkbaar. De gewone aardappel scoort wat beter wat kalium en vitamine B6 betreft maar de zoete bevat een beetje vitamine E en foliumzuur, twee ingrediënten die de gewone aardappel niet heeft. De meest in het oog springende voedingsstof is echter bètacaroteen. Snijd je een zoete aardappel doormidden, dan valt meteen de oranje kleur op, die doet denken aan worteltjes. Het is hetzelfde bètacaroteen dat de worteltjes hun kleur geeft en dat in het lichaam wordt omgezet naar vitamine A, een belangrijke voedingsstof. Ze beschermt o. m. tegen infecties, speelt een rol als antioxidans en bevordert het gezichtsvermogen. Niet onbelangrijk: één zoete aardappel bevat onze dagelijke behoefte aan vitamine A!

Het nut van de kleur

De zoete aardappel is uitzonderlijk rijk aan antioxidantia, en meer bepaald aan anthocyanine, een rood pigment dat we vooral in bessen terugvinden. In bessen beschermt het tegen de zon, in ons lichaam tegen de vrije radicalen.

Dat extracten van bessen het geheugen bij muizen verbeteren, is wetenschappelijk aangetoond. De eigenschappen van anthocyanines is de wetenschap echter nog intensief aan het onderzoeken. Enkele studies hebben alvast gunstige effecten vastgesteld bij mensen, zoals een verlaging van de cholesterol en de versterking van het immuunsysteem. Ook werken ze bloedvat- en leverbeschermend, antidiabetisch en ontstekingsremmend, bloeddrukverlagend en antimutageen. Momenteel zijn studies aan de gang om te kijken of deze anthocyanines ook bescherming kunnen bieden tegen darmkanker.

De zoete aardappel bevat 80 à 182 mg anthocyanines per 100 gram, bij bessen is dat 300 à 500 mg maar dat mag het nut van de aardappel niet beperken. 100 gram bessen eten is immers niet evident, maar met een portie aardappelen (algauw 150 gram) krijgt u toch een aardige hoeveelheid anthocyanines binnen!

Joost Meeusen en Lise Leuven