Olympische stad met een Alpenkroon

Van 10 tot 26 februari 2006 zijn alle ogen op Turijn gericht voor de twintigste Olympische Winterspelen. 7 locaties, 15 disciplines, 2500 atleten, 10 000 journalisten, 1 000 000 toeschouwers. De historische parel die teder door de Alpen wordt omarmd, krijgt meteen de kans om het imago van grijze industriestad van zich af te schudden.

De brede, statige en kaarsrechte lanen van Turijn staan in schril contrast met de kronkelende kernen van de meeste Italiaanse kunststeden. De renaissance is zonder omkijken aan deze stad voorbijgetrokken. Turijn kende zijn gloriedagen veel later, tijdens de regeerperiode van het Franse koningshuis van Savoye, dat in de 16ste eeuw de hoofdstad van zijn Alpenoverschrijdende rijk van Chambéry naar Turijn verhuisde. Die Franse invloed is nog steeds aanwezig. Je hoort het aan het accent van de Piëmontezen praten en aan de namen van cafés en restaurants.

Een gewelfde filmstad

Turijn schurkt zich tegen de Alpen aan. Het gebergte waaraan de stad de komst van de Winterspelen te danken heeft, is een altijd aanwezig decor, tenminste bij mooi weer. Vanop de heuvels ziet u dan hoe de bergen als een kroon rond de stad liggen. Eén gebouw domineert de skyline. De 167 meter hoge Mole Antonelliana werd oorspronkelijk als synagoge gebouwd en bij de voltooiing in 1888 was zijn toren het hoogste gebouw van Europa. Met een duizelingwekkende glazen lift kunt u naar de top voor een prachtig panorama over de stad. De Mole herbergt het Museo Nazionale de Cinema want vooraleer Rome de fakkel overnam, was Turijn de bakermat van de Italiaanse film. Hier werden niet minder dan 3500 stomme films gedraaid. Verwacht u niet aan een saaie verzameling van filmrelikwieën, wel aan een multimediatocht door de filmgeschiedenis. Zo neemt u in de tempelzaal plaats in een chaise longue en kijkt u naar filmprojecties in de nok.

Winkelen kan perfect regenvrij want Turijn telt 13 kilometer overwelfde straten. De Piazza San Carlo is typisch: in alle richtingen omgeven door arcades met bars, boetieks en restaurants. Hier vindt u bijvoorbeeld het legendarische, honderd jaar oude caffè Torino met somptueuze luchters en spiegels, een monumentale trap en een bar met een aanbod van dolci (gebak) om u tegen te zeggen. Even indrukwekkend is het nabijgelegen caffè Fiorio, met een vorstelijk 19de eeuws interieur. Wenen ligt duidelijk dichter bij Turijn dan Rome. Op de overdekte terrassen een koffie of aperitief drinken, behoort hier tot de dagelijkse rituelen. Het was hier dat in 1786 ene Antonio Carpano in startte met de productie van een aromatische wijn. Het drankje werd vermouth gedoopt en algauw brachten verschillende concurrenten een gelijkaardig drankje op de markt. Het was uiteindelijk het merk Martini dat de hele wereld veroverde.

In de Via Roma, een chique winkelstraat waar u alle exclusieve merken vindt, zijn de prijzen navenant. Democratischer kunt u terecht in de verkeersvrije Via Garibaldi. De zijstraatjes bulken van de prachtige façades, binnenplaatsen en palazzo’s, zoals het paleis van de hertogin van Barolo die haar naam gaf aan de bekendste wijn van Piëmonte. En ook fans van openluchtmarkten zijn hier aan het feest: Turijn telt er niet minder dan 49!

Stile Floreale

Wie van barok houdt, kan zich laten bedwelmen in de opulente La Consolatakerk. Maar de stad heeft ook een belangrijk art- nouveauverleden. Stile Floreale wordt de kunststroming hier genoemd en in chique buitenwijken als Valentino en La Crocetta vindt u de prachtige villa’s in deze stijl, zoals de casa Lafleur en de villa Scott.

In een recenter verleden wierp Turijn zich op als een centrum van hedendaagse kunst. Zo zag de beweging arte povera het levenslicht en kwamen enkele interessante musea van moderne kunst tot stand, waaronder het GAM (Galeria d’Arte Moderna e contemporanea) en de Fondazione Sandretto Re Rebaudengo.

Een olympische injectie

Begin 20ste eeuw bloeide Turijn opnieuw dankzij Fiat. De daaropvolgende crisis in de autoindustrie trof de stad zwaar maar bood ook nieuwe mogelijkheden. Zo is Lingotto een knap staaltje van reconversie met zijn reusachtig shopping- annex beurs- en congrescentrum met hotels en filmzalen. Onder meer de spiraalpiste waarlangs de afgewerkte wagens tot op het dak van de fabriek werden gereden, bleef behouden. Op het dak realiseerde de architect een metalen structuur waarin de Pinacoteca Giovanni e Marella Agnelli is ondergebracht, de persoonlijke collectie van de Fiatdynastie met werken van Picasso, Dali, Matisse en Tiepoli. Daarboven hangt La Bolla, een futuristische glazen bubbel die als vergaderzaal wordt gebruikt. Speciaal voor de Spelen werden ook een aantal internationaal bekende architecten als Isozaki, Foster en Nouvel aan het werk gezet. Laat de Spelen dus maar komen, Turijn is klaar voor de toekomst!

Filip Godelaine