Nieuwe regels voor het overlevingspensioen

De regels voor het overlevingspensioen veranderen. Voortaan zal wie jonger is dan 45 jaar op het moment dat hij zijn partner verliest, een tijdelijke overgangsuitkering krijgen.

Het Regeerakkoord van eind 2011, dat de basis legde voor de pensioenhervorming, bevatte al een aanzet om het overlevingspensioen te wijzigen. Intussen werden al een aantal pensioenmaatregelen uitgevoerd: het vervroegd pensioen, de gelijkgestelde periodes, bijverdienen na uw pensioen en de pensioenbonus.

Eind 2013 keurde de Ministerraad nog drie nieuwe maatregelen goed: alle gewerkte maanden tellen nu mee voor de pen- sioenopbouw, alle gewerkte jaren zullen worden meegerekend (geen beperking meer tot 45 werkjaren) en het overlevingspensioen krijgt nieuwe regels die weduwen en weduwnaars moeten stimuleren om te blijven werken en zelf een pensioen op te bouwen.

De huidige regels Voorwaarden

Om recht te hebben op een over- levingspensioen, moet de langst- levende:

– gehuwd zijn geweest. Samenwonenden (zelfs wettelijke) hebben er geen recht op.

– minstens één jaar gehuwd zijn geweest. Die regel vervalt als er een kind is – een kind geboren binnen 300 dagen na het overlijden van één van de ouders, wordt beschouwd als geboren binnen het huwelijk – of als er een kind ten laste is waarvoor één van de echtgenoten kinderbijslag ontving.

– minstens 45 jaar zijn als de partner overlijdt. Behalve als hij/zij een kind ten laste heeft of zelf minstens 66% blijvend arbeidsongeschikt is.

Tijdelijk/voortgezet overlevingspensioen

Is de langstlevende echtgenoot niet minstens één jaar gehuwd of nog geen 45 jaar (en valt hij niet onder een uitzondering), dan krijgt hij gedurende 12 maanden een tijdelijk overlevingspensioen. Voor weduwen/weduwnaars die niet aan de leeftijdsvoorwaarde voldoen, maar onder een uitzondering vallen (een kind ten laste, bijvoorbeeld) en nadien deze uitzondering kwijtspelen voor ze zelf 45 jaar zijn (het kind is niet langer ten laste), is er een tijdelijk overlevingspensioen met een variabele duur (afhankelijk of de weduwe/weduwnaar al of niet reeds 10 maanden overlevingspensioen kreeg). Nadien krijgt de weduwe/weduwnaar een voortgezet overlevingspensioen (met een beperkter bedrag) tot de dag dat hij/zij 45 wordt. Vanaf dan wordt het gewone overlevingspensioen uitbetaald.

Cumul

Met loon

Wie jonger is dan 65 jaar en enkel een overlevingspensioen ontvangt, mag voor een job als loontrekkende zonder kinderlast jaarlijks € 17.625,60 bijverdienen of € 22.032 met kinderlast. Als zelfstandige zijn de bijverdiengrenzen € 14.100,48 en € 17.625,60.

Met uitkeringen

De cumulatie van een overlevingspensioen met andere sociale uitkeringen (ziekte- of werkloosheidsuitkering, brugpensioen) is toegelaten gedurende 12 (al dan niet opeenvolgende) maanden, maar het over- levingspensioen kan dan wel worden verminderd tot het basisbedrag van de inkomensgarantie. Is het over- levingspensioen lager dan het basisbedrag van de IGO, dan betaalt de Pensioendienst het volledige pensioenbedrag uit. Na 12 maanden moet de weduwe/weduwnaar kiezen tussen het overlevingspensioen en de uitkeringen.

WEETJE. De langstlevende is niet verplicht om te kiezen voor de cumulatie. Hij/zij kan ook afstand doen van de uitkering en dan wordt het volledige overlevingspensioen uit- betaald.

Het nieuwe overlevingspensioen

Het grote probleem met het huidige overlevingspensioen is de inactiviteitsval waarin weduwen en weduwnaars terecht komen. Door de cumulgrenzen worden zij verplicht veel minder of niet meer te werken, willen zij hun overlevingspensioen behouden. Zo bouwen zij ook geen pensioenrechten meer op voor zichzelf. De pensioenhervorming wijzigt daarom de voorwaarden voor het overlevingspensioen.

– In de toekomst zullen weduwen en weduwnaars die jonger zijn dan 45 jaar recht hebben op een overgangsuitkering in plaats van een overlevingspensioen.

– De leeftijd van 45 jaar wordt tegen 2025 gradueel opgetrokken tot 50 jaar a rato van 6 maanden per jaar.

– De overgangsuitkering zal beperkt zijn in de tijd en één of twee jaar lopen, naargelang iemand al of niet kinderen ten laste heeft.

– De overgangsuitkering zal onbeperkt cumuleerbaar zijn met een loon of een sociale uitkering.

LET OP! Voor mensen die vandaag al een overlevingspensioen ontvangen, wijzigt er niets. Zij behouden hun overlevingspensioen.

Annemie Goddefroy

WORDT VERVOLGD In het Regeerakkoord was vooropgesteld dat wettelijk samenwonenden ook in aanmerking zouden komen voor een overlevingspensioen. Of dat ook zo zal zijn, is momenteel niet duidelijk.