Niet geleefde levens

Paul Auster liet in zijn boek 4321 dezelfde persoon vier verschillende levens leiden, door een toevalligheid te veranderen. Niet geleefde levens, we hebben ze allemaal in overvloed. Net als verwachtingen. Over de ander, over onszelf.

Rakelings

‘Ouder worden is zicht krijgen op de rakelingsheid van je bestaan. Hoe je voortdurend andere levens aanraakt... Ik ben eenenvijftig en heb duizend andere levens gemist.’ Erik beslist op een dag niet naar het werk te gaan. Waarom, dat kom je beetje bij beetje te weten wanneer je samen met hem heen en weer gaat in de tijd. Tussen wat er al gebeurd is en wat nog niet. ‘Ik heb de verwachtingen niet kunnen inlossen’, bedenkt hij. ‘Niet als zoon, niet als partner, niet als journalist. Ik hoopte ook buiten de tijd te kunnen leven, want verwachtingen worden gedragen door de tijd.’ Erik ontkent de tijd. Antidateert een misstap in zijn hoofd, postdateert een andere. Probeert samen met Anna grip te krijgen op de tikkende klok, de vijand van kinderloze paren.

Ilse Ceulemans, De tijdontkenner

Manteau, 22,99 euro, isbn 9789022336878

De geschiedenis veranderen

In Leven na leven laat Kate Atkinson haar personage niet alleen haar andere mogelijke levens aanraken, maar ze ook echt beleven. Ursula Todd wordt levenloos geboren op een koude winternacht in 1910. Diezelfde nacht komt Ursula Todd ter wereld en zal ze een buitengewoon leven (of vele levens) leiden. Haar vorige levens zijn voor het hoofdpersonage geen echte herinneringen, maar eerder gevoelens die ze soms niet kan duiden. Als lezer weet je vaak meer dan Ursula. Kan zij onze geschiedenis veranderen? ‘Een onverschrokken, ambitieus boek dat ons besef van de tijd, het lot en de vrije wil onderuithaalt’, becommentarieerde de New York Times. Kate Atkinson schreef het boek bijna tien jaar geleden, maar het is nog altijd verkrijgbaar.

Kate Atkinson, Leven na leven

Atlas Contact, 17,50 euro, isbn 9789025440701

Eindigheid

Ook in het nieuwe boek van Dimitri Verhulst is er leven na leven. Na een fataal ongeluk bevindt Malodot zich in een ziekenhuis, waar hij eerst moet afkicken van zijn verslaving aan het leven, vooraleer er eindigheid is. Mislukt hij, dan moet hij zijn hele bestaan opnieuw ondergaan. Dimitri Verhulst doet opnieuw waar hij goed in is: met humor een spiegel voorhouden. Als Malodot beweert geen schulden nagelaten te hebben, krijgt hij dit antwoord: ‘Indifferentie is schuld. En kiezen is dan weer medeplichtigheid aan de latere daden of het gebrek aan daden van de verkozene. ... U kan dan wel zeggen dat u het niet wist en dat kan heel goed zijn. Maar dan vergeet u wel dat onwetendheid een keuze is, en schuldig verzuim.’

Dimitri Verhulst, Hebben en zijn

Atlas Contact, 19,99 euro, isbn 9789025473143