Naar de roots van onze Coburgs

Coburg, de stad die we kennen uit de familienaam van ons vorstenhuis, is er een van talloze kastelen, middeleeuwse pleinen en heuvelachtige parken waar de (toeristische) paden hoegenaamd niet platgelopen zijn.

Of ik de wortels van ons koningshuis eens wilde opzoeken? Een boeiend uitgangspunt voor een trip richting het oosten van Duitsland, waar de dynastie von Saksen-Coburg Gotha zichzelf een boeiende hometown had uitgepikt. Coburg is een compacte stad met een intacte middeleeuwse kern, waar nog veel sporen van die adellijke voorouders terug te vinden zijn. Vooral de herinnering aan de Britse Queen Victoria en haar gemaal, Albert von Saksen-Coburg, die allebei erg verknocht waren aan de plek, is hier nog erg levendig. Maar ook wie niet zo hoog oploopt met de adel, komt hier aan zijn trekken.

KASTELEN HOPPEN

We starten onze verkenning in Schloss Ehrenburg, een indrukwekkend paleis dat qua afmetingen opvalt in een stad met een eerder bescheiden omvang. Dit was de thuisbasis van de hertogen en de plek waar de wieg stond van onze latere koning Leopold I. Binnen deze muren groeide hij op en ontpopte hij zich tot dé adellijke matchmaker van zijn familie. Het chique Ehrenburg – de term Ehr verwijst naar het feit dat dit kasteel zonder gedwongen arbeid werd gebouwd – was lang een geliefkoosde ontmoetingsplek voor de Europese aristocratie. Van hieruit veroverden de Coburgs via slimme huwelijken tal van Europese vorstenhuizen.

Het slot is geïnspireerd op de stijl van de Italiaanse Palazzi en werd later, na een brand, herbouwd in barokstijl. De Coburgs namen er hun intrek omdat het hen beter uitkwam om beneden in de stad te leven dan in de Veste Coburg, een gigantische middeleeuwse burcht bovenaan de heuvel. Bovendien had de hertogelijke familie een groter optrekje nodig om er haar blauwbloedige gasten mee van hun sokken te blazen. Die koninklijke connectie loopt tot vandaag door. De inwoners van Coburg weten dat hier het jaar rond telgen uit de Belgische, Britse en andere vorstenhuizen discreet op visite komen.

FLANEREN DOOR DE HOFGARTEN

Binnen kan je door de vele luxueuze gastenvertrekken met prachtige wandtapijten en parketvloeren als kunstwerken struinen. In de zwaar gedecoreerde Riesensaal (reuzenzaal), met enorme beelden die het overladen plafond lijken te onderstutten, vonden tal van historische ontvangsten plaats, zoals de ontmoeting tussen Queen Victoria en de Oostenrijkse keizer Franz-Josef. Ook de troonzaal is om van te duizelen, met parket van zeven verschillende houtsoorten. Qua sanitair waren ze trouwens ook mee met hun tijd. De vroegere slaapkamer van Queen Victoria bevat het allereerste Europese watertoilet. Haar dressing is opvallend gezellig ingericht, met rondom, tegen het Engelse bloemenbehang, tekeningen van haar negen kinderen.

Op het plein tegenover het paleis vinden in de zomer concerten plaats met Ehrenburg als achtergrond. Aan de overzijde begint een uitgestrekt oplopend park, de vroegere Hofgarten, die nu publiek terrein is. Langs hier kan je via verschillende paden, met of zonder trappen, de heuvel op richting de Veste Coburg.

ROMANTISCH ROSENAU

Voor meer romantiek moet je even de stad uit naar Rosenau, het droomkasteel van Queen Victoria. Zij was de nicht van Leopold I, die hij later succesvol koppelde aan zijn neef Albert von Saksen-Coburg. ‘Als ik niet was wie ik was, zou ik hier wonen’, liet Victoria zich ooit op een onbewaakt moment over Rosenau ontglippen. Dat had allicht ook te maken met de wat afgelegen ligging te midden van een glooiend park met vergezichten, dat je nu te voet of met de fiets kan verkennen. De weg erheen kronkelt doorheen bossen, tot je plots een open plek passeert waar Rosenau vanuit het niets opduikt. Dit is de befaamde The Queens’ View. Volgens de legende liet Victoria bij aankomst haar koets hier steevast halthouden om enkele minuten te genieten van het lieflijke uitzicht. We kunnen haar geen ongelijk geven.

Binnen is de glorie van weleer, met marmeren zalen, biedermeiermeubels en goudbehang, grotendeels gerestaureerd. Na de oorlog fungeerde het kasteel een poos als opvangplek voor moeilijke meisjes en als rusthuis, maar nu is de hele site geherwaardeerd. Romantici kijken graag naar de eenzame zwarte zwaan op het meer. Die eerste zwaan is er ooit gekomen als teken van rouw van koningin Victoria na de vroege dood van Albert. Sindsdien is de traditie gebleven.

Ook het geliefkoosde zomerverblijf van Leopold I lag net buiten Coburg, in Niederfüllbach, maar bevindt zich nu in privéhanden en is enkel vanop afstand te bewonderen. De voormalige hofbibliotheek van Niederfüllbach, een van de interessantste schatten van dit verblijf, werd gelukkig overgebracht naar de openbare Landesbibliothek in het centrum.

MIDDELEEUWSE LOOK

Het stadscentrum van Coburg heeft nog in grote mate zijn middeleeuwse uitstraling behouden, dankzij de vele kleine autovrije steegjes met knappe historische panden en intacte stadspoorten, waarvan de Joodse poort de oudste is. Die gaf ooit toegang tot het Joodse deel van de stad, maar de bijhorende stadswallen zijn al lang verdwenen. Op de meest onverwachte plekken – stads-emblemen, putdeksels, chocolaatjes – bots je op de afbeelding van een zwarte man. Het blijkt om de heilige Moriz te gaan, de patroonheilige van Coburg, die hier ooit als christelijke martelaar zou zijn terechtgekomen.

Op de centrale Marktplatz met het beeld van Albert, kan je aan de huizen precies afmeten wie hier echt de plak zwaaide. Aan de ene kant prijkt het Rathaus (stadhuis), met daarop St. Moriz die een soort wapenstok draagt. Volgens de inwoners van Coburg geeft die de exacte lengte aan waaraan hun lokale bratwurst moet beantwoorden. Het kraampje waar de enige echte te koop is, vind je trouwens op dezelfde markt. Pal tegenover het Rathaus bouwden de hertogen von Saksen-Coburg hun eigen, net iets hogere en veel prestigieuzere Stadthaus. Om meteen alle twijfel over de machtsverhoudingen weg te nemen.