Moskou schittert dag en nacht

Het Kremlin en het Rode Plein stralen hun rijke geschiedenis uit en in de moderne stad rijzen reflecterende wolkenkrabbers als paddenstoelen uit de grond. Moskou by night (én by day), allemaal lichtjes!

Tekst en foto’s: Eric Valenne

Waar ben je nu, mooi Moskou met je 100 koepels, wonder van ons land!”

Twee eeuwen geleden schreeuwde Poesjkin het uit over zijn geliefde stad. Toen was ze nog het brandpunt van het tsarenrijk, nadien het epicentrum van de sovjetstaat, vandaag het hart van de Russische Federatie. En toch blijft Moskou een mysterie. Alleen wie rustig de tijd neemt om goed rond te kijken en te verdwalen in de straten, ontdekt haar verscheidenheid. De metropool verandert voortdurend. Sommigen spreken over 12 miljoen inwoners, anderen rekenen de voorsteden erbij en komen op 15 miljoen.

Veel maakt het niet uit in deze mierennest die vandaag niet alleen schittert dankzij de gouden koepels, maar vooral door de reflecties van de reclameborden op de blinkende gevels van de nieuwe woontorens die oprijzen tussen de wolkenkrabbers uit de stalinistische periode.

Symbool van de macht

Het hart van Moskou werd pas in de 12de eeuw geboren, rond een simpel houten fortje aan de oever van de Moskova. Op die plaats werd later een imposant kremlin gebouwd, het Russische woord voor fort. Door de eeuwen heen werd dit fort steeds verder uitgebouwd. Vandaag pronkt het met negentien rode torens en vijf poorten. Dit ultieme theater van complotten en intriges is het symbool bij uitstek van de macht geworden. Het is het hart van de stad en tegelijk het paleis van de regering, van de tsaren van de 21ste eeuw.

Het Kremlin is een stad in de stad, met naast het paleis ook ministeriële gebouwen en musea. De wapenzaal vertelt de geschiedenis van het land en herbergt alle schatten die de tsaren doorheen de eeuwen vergaard hebben: van de keizerlijke juwelencollectie, via kledingstukken tot koetsen en andere vervoermiddelen. Centraal binnen de muren bevindt zich het prachtige binnenplein met de drie kathedralen, gewijd aan respectievelijk Maria Hemelvaart, Maria Boodschap en aan de aartstengel Michaël. Onder hun gouden koepels bewondert u de prachtigste mozaiëken, iconen en fresco’s. Op het plein vindt u ook het indrukwekkende tsarenkanon dat 40 ton weegt en de grootste klok ter wereld, een gevaarte met een gewicht van maar liefst 200 ton.

Plein van contrasten

Naast het Kremlin ligt het Rode Plein, dat ook zijn deel heeft gekend van omwentelingen, revoluties en intriges. Elk hoekje van het plein vertelt een ander verhaal. Aan de ene kant, langs een dikke muur, huist het mausoleum van Lenin dat wordt bewaakt door soldaten met lange zware jassen en sombere blikken. Aan de overkant bevinden zich de grootste warenhuizen van Rusland: de Goumgalerijen. Juwelenwinkels en luxeboetieks zingen hier nog altijd de loftrompet van de American dollar. Dit zijn de winkels voor de novoritchi (de nouveau riches), die met hun speculatieve kapitaalinjecties de vastgoedprijzen in de stad de pan doen uitswingen.

In de noordelijke hoek van het Rode Plein leiden twee spitse torens u naar het Museum van Geschiedenis maar als u zich omdraait ziet u het meest spectaculaire gebouw: de prachtige Sint-Basielkerk met zijn klokkentorens in kleuren van oosterse gebakjes en Fabergé-eieren. Deze kerk werd opgericht in 1552 na de verovering van Kazan door Ivan de Verschrikkelijke en is de favoriete achtergrond van vele buitenlandse televisiecorrespondenten die vanuit Moskou opereren.

Geen wonder dat de groepjes gegidste Amerikanen en Europeanen precies hier een kiekje willen nemen als ultieme bewijs dat ze in Moskou zijn geweest. De sporadische Russen die hun hoofdstad komen ontdekken, begrijpen er niet veel van.

Kunst tot in de metro toe

Moskou telt meer dan tachtig musea, waaronder de prachtige Tretjakovgalerij, het Gorkimuseum, het Museum van Plastische Kunsten en het Poesjkinmuseum. Schitterend zijn ook de versterkte kloosters van Novodevitchi en Danilovski, ware oases van rust in de stad.

De metro nemen is niet alleen praktisch, maar tegelijk een streling voor het oog want ook de metrostations zijn uitgegroeid tot ondergrondse kunstgalerijen. Overal zie je de helden van de revolutie of historische mythen afgebeeld in fresco’s, mozaïeken, luchters, glasramen, stucwerk.

Wie wil shoppen kan zijn hartje ophalen in de buurt van de Arbat, de mooiste verkeersvrije winkelstraat. En na een concert, een spektakel of een avondje uit in een restaurant in Kitai Gorod komt iedereen opnieuw samen op het Rode Plein, om er te genieten van de magische sfeer van Moskou by night. n