Moet je warmlopen voor de slimme thermostaat?

Slimme thermostaten beloven een flinke energiebesparing en meer dagelijks comfort. Maar klopt dat wel?

In 2015 werden in Europa 1,4 miljoen slimme thermostaten verkocht en in de Verenigde Staten 4,5 miljoen. Het onderzoeksbureau Berg Insight, de bron van deze cijfers, verwacht voor de volgende vijf jaar een aanhoudende groei van 54,5% per jaar. In 2020 zouden dan 18,9 miljoen woningen in Europa en 32,2 miljoen in de VS met een slimme thermostaat zijn uitgerust. Wat verklaart die trend?

We kennen allemaal het principe van de klassieke thermostaat van begin jaren ’50: heb je het koud, dan draai je de thermostaat hoger en in één moeite stralen alle radiatoren in huis meer warmte uit. Zijn opvolger, die ook al vele jaren ingeburgerd is, maakt een programmering van de verwarming mogelijk volgens de dagen en de uren waarop je thuis bent. Een formule die voor meer comfort zorgt en bovendien zuiniger is: de verwarming hoeft niet aan te staan als er niemand thuis is! Maar niet iedereen neemt de tijd om zijn thermostaat in te stellen, weten ze bij ENI, Nest, Tado, Ween, Zen en de vele andere fabrikanten die met hun geconnecteerde of slimme thermostaten sinds twee, drie jaar een revolutie in de sector teweegbrengen.

Zo werkt het

Het algemene principe van de slimme thermostaat is vergelijkbaar met dat van de klassieke versie: de oude thermostaat wordt door een nieuwe vervangen en bij de ketel wordt een kleine module geïnstalleerd die als interface dient tussen beide elementen en de router van de woning. Het doel: via het internet het systeem beheren.

Een voorbeeld: je buitenlandse winterreis wordt met een dag ingekort. Om niet in een ijskoud huis aan te komen volstaat het om, net voor je in New York opstijgt (of de trein neemt in het station van Oostende), via je smartphone, tablet of pc verbinding te maken met je thermostaat en je verwarming thuis te activeren. Zo kan je op elk moment de temperatuur regelen, waar je ook bent. Je bedient je slimme thermostaat dus volledig vanop afstand: via een app op je smartphone heb je toegang tot alle functies, of je nu in de kamer zelf bent, in de garage of buitenshuis.

Energiezuinig

Maar meer nog dan met dit soms erg handige gevoel van comfort, proberen fabrikanten van slimme thermostaten consumenten te overtuigen met een ander argument: het drukken van hun verwarmingsfactuur. Met hoeveel? De cijfers variëren van merk tot merk: 15% bij de ene, 20% bij de andere, 30% bij een derde... Ze zijn allemaal erg (te) optimistisch, ook al omdat eerst de aankoopprijs van het toestel – vaak meer dan €200 – moet worden terugverdiend. Als je nu al de gewoonte hebt om je huidige thermostaat te programmeren in functie van je levenswijze, zal je energiefactuur niet beduidend dalen.

Anders is het gesteld met slimme thermostaten zoals die van Nest, die veel handiger zijn dan de vorige generatie. Het speeltje is immers niet enkel prettig in het gebruik en mooi om te zien: het is ook slim. Het begrijpt al snel dat je elke zaterdagochtend tussen 9 en 13 uur de deur uit bent (wees gerust, het weet niet naar waar en met wie) en leert zich op eigen houtje programmeren op basis van een eenvoudige analyse van je reële leefpatroon. Dat kost een beetje tijd, maar het werkt echt efficiënt.

Elke kamer haar verwarming

Geconnecteerd of niet, de meeste thermostaten reageren op dezelfde manier wanneer ze worden ingeschakeld: ze passen de temperatuur aan van alle radiatoren die op de installatie zijn aangesloten. Dat is ideaal voor wie in een studio of een klein appartement woont, maar niet echt zuinig in een woning met veel kamers die niet allemaal voortdurend in gebruik zijn! Daarom hebben fabrikanten zoals Ecovent Systems, Lennox HiComfort en Honeywell nagedacht over een oplossing die de temperatuur kamer per kamer kan regelen.

Het EvoHome-systeem van Honeywell werkt bijvoorbeeld met slimme thermostaatkleppen die op de verschillende radiators van de woning worden aangebracht. Daardoor kan je de keuken, de badkamer, de woonkamer en eender welke ruimte apart bedienen door zowel de temperatuur als de tijden apart in te stellen. Dit systeem verhoogt niet alleen het comfort maar doet je ook echt energie besparen. Vergeet echter niet dat de installatiekosten in dit geval ook hoger uitvallen. Wonderen bestaan helaas niet: een kasteel verwarmen is nu eenmaal duurder dan een studio op temperatuur krijgen!

PHILIPPE DESALLE