Mijn kind gaat scheiden

Een relatiebreuk bij uw kind doet ook uw wereld wankelen. Geen partij kiezen, de kleinkinderen een stabiel nest bieden... Het vergt veel diplomatie.

Voor Diane Evers is de situatie van Johan en Nadine zeer herkenbaar. Zij is familiaal bemiddelaar, moeder van twee gescheiden dochters en oma van zes kleinkinderen: “Toch moeten Johan en Nadine hun verdriet en gepieker opzij kunnen schuiven”.

Twee keer sterk zijn

“Ze kunnen niet anders dan de scheiding aanvaarden en tegelijk moeten ze op twee fronten sterk blijven: ze moeten hun kleinzoon met veel liefde blijven opvangen en ze moeten hun rouwproces doormaken,” benadrukt Diane Evers.

“Zeker in het begin van een echtscheidingsproces kunnen grootouders een essentiële rol spelen door de kleinkinderen een stabiel nest te bieden. Een plek waar ze veilig kunnen spelen, zich geborgen voelen, de situatie thuis kunnen vergeten en niet gedwongen worden tot een loyauteitskeuze. In het geval van een vecht- scheiding is zo’n warm nest een nog grotere zegen voor de kleinkinderen,” meent Evers.

Tegelijk moeten grootouders door een rouwproces heen. Vaak hadden ze immers een goede relatie met hun ex-schoonkind. Diane Evers: “Die moeten ze nu loslaten. Als hun zoon of dochter al een nieuwe relatie heeft, wilt die dat haar ouders de nieuwe partner snel aanvaarden. Terwijl zij juist nog empathie voelen voor zijn of haar ex, want die is ook de ouder van hun kleinkinderen. Bij de echtscheiding van mijn dochters vond ik dat zelf de moeilijkste dobber. Zo’n rouwproces kan gemakkelijk een jaar duren.”

Soms kan bemiddeling helpen

Toch mogen we niet blind zijn voor de realiteit: ook vechtscheidingen bestaan en dan kan het gebeuren dat de grootouders van een van de twee ‘kampen’ hun kleinkinderen niet meer mogen zien. Als het zo ver komt, kunnen ze een beroep doen op een erkende dienst voor familiale bemiddeling (google ‘familiale bemiddelaar’).

Diane Evers: “Als bemiddelaar probeer ik beide partijen bij elkaar te brengen, zodat ze uiteindelijk met elkaar een omgangsregeling afspreken. Het loont altijd de moeite een bemiddeling uit te proberen, zelfs als een van de partijen dit aanvankelijk weigert. Ik tracht altijd ook de andere grootouders erbij te betrekken. Vaak hebben de grootouders van beide kanten dezelfde belangen: ze zien hun kleinkinderen doodgraag en zijn bezorgd om hun situatie. Maar dat lukt niet altijd: als de andere grootouders in een vechtscheiding zeer sterk de partij van hun dochter of zoon kiezen, worden ze eerder tegenstanders dan bondgenoten.”

De juridische weg

Als de bemiddeling niets oplevert en er geen contact met de kleinkinderen meer mogelijk blijkt, dan hebben grootouders wettelijk de mogelijkheid om bij de rechtbank een eenvoudig verzoek tot omgangsrecht in te dienen. Dit verzoek moeten ze nu nog altijd richten aan de vrederechter, maar over enige tijd (2014 of 2015) zal dat moeten gebeuren bij de nieuwe familierechtbanken die thans in oprichting zijn.

Toch raadt juriste Ria Bollen deze stap niet aan: “Omgangsrecht afdwingen is een tweesnijdend zwaard. U maakt inderdaad kans dat u uw kleinkinderen nu en dan zult zien, maar dat zal vaak gebeuren in een verkrampte sfeer, waarmee u die kinderen geen plezier doet. Bovendien zal het de moeilijke relatie met uw schoonzoon of schoondochter nog moeilijker maken.”

De andere oplossingen

Volgens onze juriste kunnen we beter andere oplossingen uitproberen.

Kent u iemand die goed bekend is met het gezin waar de kleinkinderen opgroeien? Vraag dan of hij/zij contactpersoon wil zijn. Via hem of haar kunt u dan brieven, kattenbelletjes, foto’s, wenskaarten, cadeautjes enz. bezorgen.

Als het kleinkind wat ouder wordt, kunt u het rechtstreeks brieven of mails sturen.

Kijk of uw kleinkind een Facebookpagina heeft en stuur in dat geval een vriendschapsverzoek.

Blijf geld storten op de spaarrekening die u vóór de echtscheiding voor uw kleinkind geopend hebt.

Het contact dat nu niet mogelijk is, kan er misschien weer komen over enkele jaren. In afwachting kunt u geregeld een brief aan uw kleinkind schrijven en een plakboek met foto’s en boodschappen bijhouden. En dat alles aan het kind geven als u het later terugziet.

Ludo Hugaerts