Migraine Remedies die snel helpen

Slechts vier procent van de mensen heeft nooit last van hoofdpijn. De overige 96 % weet hoe deze miskende pijn hun leven soms kan vergallen. Gelukkig kunnen de verschillende vormen van hoofdpijn, met migraine op kop, tegenwoordig doeltreffend aangepakt worden.

Hoofdpijn is van alle tijden en spaart niemand: jong en oud, arm en rijk, beroemd of onbekend... U kent vast ook wel de namen van enkele notoire hoofdpijnlijders zoals Keizer Karel, Napoleon Bonaparte, Sigmund Freud of Vincent van Gogh.

Ons hersenweefsel zelf is nochtans ongevoelig voor pijn. Hoofdpijn ontstaat in de hersenvliezen en hun bloedvaten en in de onmiddellijke omgeving van deze bloedvaten.

Maar de ene hoofdpijn is de andere niet. In 1988 kwam een groep specialisten, na vier jaar onderzoek in opdracht van het Internationale Hoofdpijngenootschap, tot het besluit dat er niet minder dan 165 verschillende vormen van hoofdpijn bestaan. Belangrijk om een onderscheid te maken tussen de verschillende vormen van hoofdpijn is de aard van de pijn (kloppend, zeurend, stekend,...), de duur, de frequentie, de exacte lokalisatie, de invloed van inspanning en of de hoofdpijn al dan niet met bepaalde begeleidende verschijnselen gepaard gaat.

Algemeen wordt een onderscheid gemaakt tussen primaire en secundaire hoofdpijn. Secundair is de hoofdpijn die eigenlijk slechts een symptoom is van een andere aandoening (infectie, zenuwaandoening, hoofdletsel, oog-, oor- of tandprobleem,...). Bij primaire hoofdpijn is er geen onderliggende oorzaak maar is de pijn zelf de ziekte. Migraine, spanningshoofdpijn, clusterhoofdpijn en aangezichtspijn zijn hiervan de belangrijkste vormen. Op deze vier vormen gaan we in dit dossier dieper in.

Migraine

Wat is het? Een zware, bonzende hoofdpijn aan één zijde van het hoofd die vaak gepaard gaat met misselijkheid en braken. Ze neemt toe bij lichamelijke inspanning en hypothekeert in belangrijke mate de gewone dagelijkse activiteiten. Er is dikwijls een overgevoeligheid voor geluid, licht en bepaalde geuren. Een aanval kan van enkele uren tot enkele dagen duren. Bij zowat 20 % van de migrainelijders wordt de hoofdpijnaanval voorafgegaan door bepaalde voortekens. Men spreekt in dit geval van migraine met aura. Deze voortekens zijn vaak visuele stoornissen zoals lichtflitsen, zwevende sterretjes en/of dansende, gekleurde zig-zag- of mozaïekpatronen. Maar ook een verminderd gezichtsvermogen met het wegvallen van een deel van het gezichtsveld, stemmingsstoornissen en soms spraakstoornissen en tintelingen zijn mogelijk. De aura ontwikkelt zich geleidelijk en duurt meestal vijftien tot vijfenveertig minuten. Opvallende vaststelling: migraine komt twee tot drie keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Hoe komt het? Bij migraine gaan de bloedvaten van de hersenen plots vernauwen en daarna extra uitzetten. Ter hoogte van de omliggende zenuwuiteinden treedt een soort ontstekingsreactie op. Het precieze ontstaansmechanisme van migraine is nog steeds niet gekend. Onderzoekers richten hun aandacht vooral op het onderzoek van de neurotransmitters, de chemische boodschappers in onze hersenen.

Voorts weet men dat de migraine-aanvallen bij veel mensen uitgelokt worden door bepaalde factoren (de zogenaamde triggers). Dat kunnen zowel omgevingsfactoren, lichamelijke als psychische factoren zijn. Daarom is het belangrijk voor uzelf na te gaan wat bij u een aanval uitlokt zodat u deze trigger(s) maximaal kunt vermijden.

Sommige vrouwen hebben te kampen met een typische menstruele migraine, die telkens optreedt rond de periode van de maandstonden. De plotse daling van de oestrogenen net voor de maandstonden, speelt hierbij zeker een rol. Deze vorm van migraine heeft de neiging te verdwijnen na de menopauze.

Erfelijke factoren bij migraine heeft men nog niet kunnen aantonen, maar het is wel duidelijk dat deze kwaal in bepaalde families meer voorkomt dan in andere.

Wat kunt u eraan doen?

l Preventie door het opsporen van uw triggers is een eerste belangrijke stap. Courante boosdoeners zijn: bepaalde voedingsmiddelen (zoals wijn, kaas, chocolade, koffie en bepaalde additieven), spanning, emoties, hormonale schommelingen, veranderingen in de dagelijkse routine (bijvoorbeeld de overgang van het weekritme naar het weekendritme).

l Een eerste mogelijke medicamenteuze behandeling is de combinatie van een pijnstiller (paracetamol, aspirine,... bij voorkeur in zetpilvorm) en een middel tegen misselijkheid (zoals Primperan of Motilium), samen met het opzoeken van een rustige, donkere omgeving. Vaak kan dit de aanval onderdrukken. Ook ontstekingsremmende middelen worden soms voorgeschreven.

l Geven deze middelen onvoldoende resultaat, dan kan een niet-steroidaal anti-inflammatoir middel (NSAI û zoals ibuprofen of naproxen) worden geprobeerd.

l Bij ernstige migraine zal de arts u waarschijnlijk een tweevoudige behandeling voorschrijven: enerzijds een remedie tegen de aanvallen zelf en anderzijds een onderhoudsbehandeling die tot doel heeft het aantal aanvallen te verminderen.

l Voor de aanpak van de aanvallen zelf werd vroeger veel gebruik gemaakt van ergotamine, een stof die op de bloedvaten inwerkt. Daardoor wordt de migraineaanval de kop ingedrukt, maar vernauwen ook alle bloedvaten in het lichaam. Bij dit product bestaat ook een redelijke kans op verslaving omdat ergotamine het doeltreffendst is wanneer het net voor de aanval genomen wordt. Migrainelijders zijn daardoor geneigd het zekere voor het onzekere te nemen en te veel van deze pillen te slikken. Een dosis van 4 mg per dag en 10 mg per week mag niet overschreden worden! Wie tevens een behandeling met bètablokkers of macroliden volgt, loopt nog een veel groter risico op vaatspasmen in armen en benen.

Een nieuwe en doeltreffende groep geneesmiddelen, die voor een ware ommekeer gezorgd hebben in de behandeling van migraineaanvallen, zijn de triptanen zoals Imitrex, Naramig, Zomig, Maxalt, Almogran of Relert. Triptanen vernauwen selectief de uitgezette bloedvaten. Deze geneesmiddelen bestaan onder de vorm van tabletten, smelttabletten, zetpillen, neusspray en injecties. Tabletten werken na een halfuur tot een uur, een neusspray of een zetpil is na ongeveer 15 minuten actief en een inspuiting geeft nagenoeg meteen resultaat. Een nadeel is dat deze geneesmiddelen soms nevenwerkingen geven zoals een drukkend gevoel op de borst. Meestal zijn deze echter van korte duur. Triptanen zijn doeltreffend in zowat 70 % van de gevallen. Ze worden het best ingenomen meteen wanneer de aanval begint. Eens de hoofdpijn is doorgebroken, wordt ze vaak lastiger te behandelen. Triptanen zijn enkel verkrijgbaar op doktersvoorschrift. Ze zijn helaas ook vrij kostelijk (van e 5 tot 10 per dosis = 1 tablet, 1 suppo of 1 dosis neusspray). De spuitampullen van Imitrex kosten zelfs nog een stuk meer, maar zijn wel de enige waarvoor een terugbetaling bestaat na goedkeuring door de adviserende geneesheer van het ziekenfonds.

Zowel ergotamine als triptanen worden afgeraden bij mensen met een verhoogde kans op hart- en vaatziekten.

Wie minstens eenmaal per twee weken een migraineaanval heeft, doet er goed aan met een arts te overleggen of een onderhoudsbehandeling niet zinvol is. Daarvoor komen verschillende soorten geneesmiddelen in aanmerking. Zo worden vaak bètablokkers, bepaalde ontstekingsremmers, antidepressiva of anti-epileptica voorgeschreven.

In geval van menstruele migraine (ongeveer 15 % van de migrainegevallen) wordt soms gekozen voor een hormonale behandeling zoals het doornemen van de pil of de toediening van oestrogenen via de huid (gel, patch).

Spanningshoofdpijn

Wat is het? Een drukkende pijn aan beide zijden van het hoofd. Het lijkt wel of er een strakke band omheen uw hoofd zit. De nek- en schouderspieren zijn erg gespannen en de pijn straalt vaak uit vanuit de nek. De pijn is vervelend, maar draaglijk. Ze wordt niet beïnvloed door inspanning. Een aanval kan van 30 minuten tot een week duren. Spanningshoofdpijn is veruit de vaakst voorkomende vorm van hoofdpijn.

Hoe komt het? Lichamelijke en geestelijke spanning liggen aan de basis van deze vorm van hoofdpijn: oververmoeidheid, stress, slaaptekort, spanning,.... Over het precieze ontstaansmechanisme bestaat nog geen absolute duidelijkheid. Volgens de ene theorie zou de doorbloeding van de schedelspieren in het gedrang komen wanneer de spieren van hoofd, nek en schouders erg gespannen zijn. De afvoer van afvalstoffen wordt daardoor bemoeilijkt en deze prikkelen de zenuwen in het hoofd. Een andere theorie zegt dat er bij spanningshoofdpijn in de hersenen tijdelijk minder endorfines worden afgescheiden, en dat zijn stoffen die van nature een pijnstillende invloed uitoefenen.

Wat kunt u eraan doen?

l Ontspan regelmatig, blijf niet de hele tijd in dezelfde houding werken. Maak tussendoor ontspannende bewegingen met nek en schouders. Bij deze vorm van hoofdpijn kunnen relaxatietechnieken verbetering brengen.

l Zoek naar de precieze oorzaak. Bezorgt een bepaalde situatie u stress, probeer ze dan aan te pakken of te vermijden.

l In eerste instantie kan spanningshoofdpijn behandeld worden met de klassieke pijnstillers zoals paracetamol, aspirine en ibuprofen.

l Misschien schrijft de arts antidepressiva voor, niet omdat u depressief bent, maar wel omdat hun werking vaak verlichting biedt bij spanningshoofdpijn.

Clusterhoofdpijn

Wat is het? Een eerder zeldzame vorm van hoofdpijn die vooral mannen van middelbare leeftijd treft. Ze is ook gekend als ‘syndroom van Horton’. Typisch is de zeer plotse en heel hevige hoofdpijn die zich rondom of achter één oog situeert. De pijn is zo hevig dat ze haast ondraaglijk wordt. Ze gaat vaak gepaard met een tranend oog, een verstopte of juist lopende neus, een vergrote pupil, soms een hangend ooglid. Tijdens een aanval van clusterhoofdpijn kan de patiënt niet stilzitten. Hij ijsbeert voortdurend en er zijn zelfs gevallen beschreven van mensen die met hun hoofd tegen een muur bonkten. De aanvallen komen groepsgewijs voor, vandaar de Engelse benaming ‘cluster’. Ze treden een aantal keren per etmaal op gedurende enkele dagen, weken of maanden om daarna voor maanden of jaren weer te verdwijnen. Een aanval kan een kwartier tot enkele uren duren. In zowat de helft van de gevallen is alcohol een uitlokkende factor. Andere factoren die een rol blijken te spelen zijn nicotine, fel licht en verblijf op grote hoogte.

Hoe komt het? Clusterhoofdpijn is vasculair, wat betekent dat uitzetting van de bloedvaten een rol speelt. De oorzaak daarvan is nog onbekend. Soms zou erfelijke aanleg in het spel zijn. Ook seizoenswisselingen,temperatuurschommelingen, snijdende kou en gure wind schijnen een aanval uit te kunnen lokken, net als een gebrek aan nachtrust en alcoholgebruik.

Wat kunt u eraan doen?

Bij clusterhoofdpijn is het erg belangrijk meteen een middel te gebruiken dat het aantal aanvallen kan verminderen.

l Daarnaast hebt u een doeltreffend geneesmiddel nodig dat de aanval zelf de kop indrukt. Hiervoor worden vaak triptanen gebruikt in inspuitbare vorm (zie verder). De orale vormen zouden bij clusterhoofdpijn niet helpen.

l Naast het gebruik van geneesmiddelen, hebben veel mensen baat bij het inademen van zuivere zuurstof, gedurende 10 tot 15 minuten via een maskertje. Een zuurstoftherapie helpt bij 50 tot 70 % van de patiënten.

Aangezichtspijn

Wat is het? Aangezichtspijn of trigeminus- neuralgie wordt gekenmerkt door scherpe, korte pijnscheuten aan één zijde van het gezicht ter hoogte van de onderkaak, de wang en de neus. De pijn komt in korte aanvallen van 1 à 2 minuten.

Hoe komt het? Deze pijn wordt veroorzaakt door een plotse overgevoeligheid van de aangezichtszenuw. Gewone aanraking van het gelaat kan al felle pijn uitlokken.

Wat kunt u eraan doen?

l Mensen die er vaak last van hebben krijgen meestal een onderhoudsbehandeling met middelen tegen epilepsie. Zij oefenen namelijk een gunstige invloed uit op deze specifieke vorm van hoofdpijn.

l In zeer ernstige, aanhoudende gevallen kan een zenuwblokkade uitgevoerd worden. n

Leen Baekelandt

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content