Metropool Madrid

Sinds de Habsburgers in 1561 het Hof van Toledo naar Madrid verhuisden, is dit de hoofdstad van Spanje. De bruisende metropool heeft haar ziel voldoende weten te bewaren voor een boeiende culturele en gastronomische ontdekking. Onze aanraders.

1 TAPASTOUR

Geen betere manier om de volkse gastronomie te leren kennen dan een tapastour: lekker, goedkoop en informeel. En af en toe luidruchtig. “Meestal praten wij alvorens te denken”, lacht onze Madrileense gids Sean. Hij neemt ons mee op sleeptouw door avondlijk Madrid. Wanneer ik vraag in welke tapasbar we starten, corrigeert hij meteen: er is geen onderscheid tussen een bar en een tapasbar. In élke bar kan je tapas eten, tot laat in de nacht. Dat doe je liefst staand en al te verfijnde tafelmanieren zijn niet nodig. Het mag een gruwel lijken, maar de bargasten gooien hun afval gewoon op de vloer. Sean bestelt Vermut, een traditioneel aperitief van alcohol, likeur, suiker en absinth. De smaak is mij te heftig en dus hou ik het bij één slok. “Spanjaarden zijn gehecht aan levenskwaliteit, we stoppen veel energie, tijd en geld in eten. En eten vaak buitenshuis”, vertelt hij enthousiast. “Een tip: verspil geen geld aan flessenwater, door de omringende bergen is het kraantjeswater in Madrid uitstekend.”

2 PALACIO REAL, HET VERSAILLES VAN SPANJE

Een druk bezochte site in de stad is het Palacio Real, het werkpaleis van koning Felipe. Met meer dan 3.000 kamers en een oppervlakte van 135.000 m2 oogt het bijzonder spectaculair.

“Het is gebouwd naar het voorbeeld van Versailles”, aldus onze gids. Of beter gezegd: het werd heropgebouwd in Franse classicistische stijl. Want in 1734 legde een zware brand het toen Habsburgse kasteel in de as. Kwatongen beweren dat Felipe V, die was opgegroeid in Versailles, niet van de Duitse soberheid hield en de boel zelf in brand stak om plaats te maken voor een frivolere Franse stijl.

Vandaag kan je een tiental ruimtes van het paleis bezoeken. En recht tegenover het reusachtige paleis bevindt zich de Catedral dela Almudena.

3 POPULAIRE PLEINEN: PLAZA MAYOR EN PUERTA DEL SOL

Het Plaza Mayor wordt als het sociale hart van de stad beschouwd. Het is een levendige plek met restaurants en cafés onder de sierlijke arcaden van de in rode baksteen opgetrokken herenhuizen die het plein omringen. Felipe III, een van de weinige koninklijke standbeelden die de Franco-periode heeft overleefd, kijkt uit over het één hectare grote plein met negen ingangen en 237 balkons. Het was doorheen zijn geschiedenis altijd een drukke plek. Inquisities, stierengevechten en processies vinden er nu niet meer plaats, maar straatartiesten en levende standbeelden zijn er wel nog.

Een lunch nuttigen in een van de betere visrestaurants is ook een optie. “Ondanks het feit dat Madrid niet bij de zee ligt, kan je hier overal de lekkerste vis krijgen”, zegt Sean. “Op het Plaza Mayor eet je de beste bocadillo (sandwich) de calamares van de stad.” Het Casa de la Panadería is het meest markante gebouw. Het verwijst naar de bakkerij die er zich in de middeleeuwen bevond. Het gebouw zoals het er nu staat is 18de-eeuws, net zoals de huidige aanblik van het plein.

Vlakbij ligt de Puerta del Sol, een ander beroemd plein dat op oudejaarsavond live op televisie gaat wanneer de klok van het Casa de Correos het nieuwe jaar inluidt. Iedereen eet dan twaalf druiven, bij elke klokslag één. Volgens de traditie brengt dit geluk. Op dit plein bevindt zich ook het symbool van de stad, het vier meter hoge beeld El Oso y el Madroño – de beer en de aardbeiboom -, een populair trefpunt voor Madrilenen.

4 FOODIES-TEMPEL MERCADO DE SAN MIGUEL

Een overdekte markthal is in elke Zuid-Europese stad een goede plek om de couleur locale op te snuiven. Dat is in Madrid niet anders. Toegegeven, de Mercado de San Miguel ligt in de wijk Asturias, vlakbij het Plaza Mayor, en lokt daardoor wel wat toeristen, maar biedt echt goede kwaliteit en is een paradijs voor foodies. De constructie van staal en glas dateert van 1916 en werd in 2009 volledig gerenoveerd. Sindsdien staat het bekend als dé gastronomische tempel. Bij de meer dan dertig kraampjes kan je de Spaanse keuken uit alle uithoeken van het land proeven, van Iberische ham, mediterraanse rijst, olijfolie uit Andalusië, speciale kaas uit Castilië, tot verse vis en zeevruchten uit Galicië. We wagen ons aan het populaire gebruik ‘La Cata’, een proeverij waarbij je stukjes brood in olijfolie en azijn doopt.

5 VIJF EEUWEN KUNST IN HET PRADO

Er zijn drie topmusea in Madrid. Thyssen-Bornemisza, Reina Sofia en het Prado. Ze liggen in mekaars verlengde langs de Paseo del Prado. We kiezen het Prado – Spaans voor weide – dat in 1785 werd gebouwd als natuurwetenschappelijk museum. Maar bij de opening in 1819 kreeg het het bewaren en tentoonstellen van 311 schilderijen uit de koninklijke residenties als bestemming. Nu, ruim 200 jaar later, is het Prado een van de bekendste musea ter wereld, met kunst van de 14de tot 19de eeuw. Van de Vlaamse primitieven tot Goya. Je kan onmogelijk alle 3.000 werken bekijken zonder een artistieke indigestie op te lopen (in de depots bevinden er zich trouwens nog 30.000). We kiezen dus vooraf een tiental topstukken uit, die we in detail bewonderen. Las Meninas van Diego Velázquez, De Tuin der Lusten van Jheronimus Bosch, de Kruisafneming van Rogier van der Weyden en De Aanbidding van Venus van Titiaan zijn maar enkele van de meesterwerken die ons meenemen door vijf eeuwen schilderkunst.

6 ZOEK DE DUIVEL IN HET PARQUE DEL RETIRO

De gelijkenis tussen de 18de-eeuwse stadspoort Puerta de Alcalá en de Parijse Arc de Triomphe is treffend. Van hieruit loop je recht het Parque del Retiro in, een voormalige paleistuin en nu een prachtig stadspark, dat ook enkele architecturale pareltjes verbergt. Zoals het Palacio de Velázquez en het wondermooie Palacio de Cristal (kristallen paleis) uit 1887, nu beide een locatie voor tijdelijke tentoonstellingen. Op de vijver rond het Monumento Alfonso XII oogt het plaatje buitengewoon idyllisch. Bezoekers varen er bootje in de nog milde Spaanse ochtendzon. Maar schijn bedriegt. Dit romantische, onschuldig ogende park blijkt het enige monument ter wereld te hebben voor de duivel: de Angel Caído. Het is een fontein die de Gevallen Engel voorstelt, verbannen uit het paradijs. Al komt het Parque del Retiro toch aardig in de buurt.