Leve de lage rente!

Toegegeven, het is een wat vreemde en ook wel een beetje provocerende titel. Want spaarders zien de rente op spaarrekeningen smelten als sneeuw voor de zon terwijl andere door het goedkope woonkrediet er voordelig een woning mee kunnen verwerven. Maar ongeacht de situatie waarin we ons bevinden, mogen we toch ook niet uit het oog verliezen dat we allemaal burgers en belastingbetalers zijn, of we nu sparen of lenen. En dan zijn we altijd het beste af met een lage rente.

Even de situatie schetsen: door de crisis van 2008-2009 zijn de overheidsfinanciën er zowat overal flink op achteruitgegaan. In 2007 bedroeg de Belgische staatsschuld nog maar 87% van het BBP, vandaag is die opgeklommen tot zo’n 106%. Het BBP of Bruto Binnenlands Product meet het geheel van goederen en diensten die een land in één jaar produceert en dient als referentie voor verschillende economische indicatoren. Die forse daling van de overheidsfinanciën vertaalt zich normaal in een veel zwaardere rentelast. De rentedaling heeft echter voor het tegendeel gezorgd. Samengevat kan je stellen dat hoewel de staatsschuld met zeker een derde is toegenomen, de rentelast met een klein vierde gedaald is. Een onverwachte meevaller! En de cijfers zijn ronduit indrukwekkend. Als de staat vandaag gemiddeld 4,7% rente zou moeten betalen, zoals dat in 2007 het geval was, dan zouden we voor 19 miljard in het krijt staan. Nu de rente naar 2,7% is gezakt, bedraagt de factuur ‘slechts’ 11 miljard. Dit verschil van 8 miljard maakt dat we jaarlijks elk 700 euro minder moeten ophoesten. Dat is niet niks, daar zijn we het over eens.

En dat is nog niet alles. Doordat de rentetarieven sinds twee jaar gekelderd zijn, leent de staat momenteel aan historisch lage tarieven: amper enkele tienden van een percent voor obligaties over 10 jaar. Sinds iets minder dan een jaar zijn de rentevoeten zelfs negatief: van -0,4% eind 2015 zijn ze verder gedaald naar -0,6% deze zomer. Of anders gezegd: de staat wordt rijk door geld te lenen! En wat nog belangrijker is: het Agentschap van de Schuld dat de staatsschuld beheert, maakt zelfs gebruik van de huidige context om leningen op heel lange termijn uit te schrijven. Op 30 jaar bijvoorbeeld, zodat België nog lang van deze lage rentevoeten kan genieten. En daar zullen onze kinderen en kleinkinderen wel bij varen.

Velen onder ons klagen over de bodemrente, en dat is logisch. Maar toch hebben we dus ook een reden om blij te zijn of op zijn minst mee te troosten. Maar omdat dat veel minder in het oog springt dan de lage rente op spaarboekjes, durven we dat wel eens te vergeten.

Sinds een tijdje zijn de tarieven zelfs negatief. Anders gezegd: de staat wordt rijk door zelf geld te lenen!