Leen niet, betaal cash!

Zelden waren leningen zo goedkoop als vandaag. Dus is het interessanter te lenen dan cash te betalen. Tenminste, dat denkt iedereen. Maar die redenering gaat niet altijd op! Lenen is enkel interessant als u de rente kunt terugverdienen en dat is niet altijd het geval.

Aankopen op krediet zijn deze dagen erg in trek. Handelaars bieden hun koopwaar aan tegen afbe-taling in maandelijkse schijven of ze bieden hun klanten de mogelijkheid om de betaling van hun aankopen te spreiden via een ‘kredietkaart’. Ook bij de diverse banken gaan financieringen en budget-reserves vlot over de toonbank. De lage rentestand maakt lenen immers erg goedkoop. Of niet soms?

Sommige kredieten zijn deze dagen inderdaad spotgoedkoop. Woonkredieten kunnen al afgesloten worden tegen tarieven van 4 procent of minder. En ook de tarieven voor autofinancieringen zijn de laatste tijd erg scherp. Voor 5 tot 6 procent rente kunt u al een autofinanciering op de kop tikken. Overweegt u een woning te kopen of bent u aan een nieuwe wagen toe, dan is het moment om daarvoor te lenen nu erg gunstig. Maar niet alle leningen zijn goedkoop. Leningen voor consumentenzaken bijvoorbeeld blijven meestal peperduur. Stapt u naar de bank voor een financiering van een reis, een huwelijksfeest, een stereo- of een video-installatie dan moet u al snel 8 tot 10 procent rente betalen. En leent u bij de verkoper zelf, dan komt u er meestal niet met 10 procent rente.

Lenen voor een huis: doen!

n Voor de aankoop van een woning is het zo goed als ondoenbaar om te wachten tot u de benodigde som volledig bij elkaar hebt gespaard. Bovendien kan de aankoop van een huis beschouwd worden als een investering die op de langere termijn ook geld opbrengt. Door de waardestijging van die woning verdient u in normale omstandigheden immers ruimschoots terug wat u betaalt aan interest op de lening. Zeker bij de huidige lage rentevoeten is dit het geval.

Reken even mee: stel dat u vandaag een woning koopt voor 100 000 euro. Stijgen de vastgoedprijzen de komende twintig jaar tegen hetzelfde tempo als in het verleden, dan is die woning over 20 jaar ongeveer 350 000 euro waard. Ruim het drievoudige dus dan de prijs die u er vandaag voor betaalt. Voor een lening van 100 000 euro betaalt u bij de huidige rentevoeten over de hele looptijd ongeveer 150 000 euro terug. Het verschil is pure winst.

Op korte termijn is het vooral de fiscale kant van de zaak die lenen voor uw woning interessant maakt. Sinds januari 2005 wordt het fiscaal voordeel losgekoppeld van het niveau van uw inkomsten. Elke belastingbetaler kan nu 1860 euro per persoon en per belastingjaar in mindering brengen. Koppels hebben recht op twee keer dit bedrag. Het heeft daarbij geen belang hoeveel u leent. De eerste 10 jaar van de lening wordt het maximum van 1860 euro automatisch verhoogd met 620 euro. Als de leners minstens 3 kinderen ten laste hebben , stijgt de verhoging van 620 naar 680 euro. Dit aftrekbare bedrag, eventueel verhoogd tot 2480 euro (1860 + 620) of tot 2540 euro (1860 + 680) is van toepassing zolang de woning het enige eigendom van de leners is.

Het komt erop aan samen met uw bankier te bekijken tot welk bedrag het voor u interessant is om te lenen.

weetje Wie per jaar minder interest afbetaalt dan dit bedrag, krijgt meer terug van de fiscus dan hij heeft afbetaald! Uiteraard gaat het dan wel om kleine leningen (maximaal ongeveer 30.000 euro).

n Ook voor veranderings- of verbeteringswerken aan uw woning kan lenen interessant zijn, zeker als u rekening houdt met de fiscale voordelen. Ook deze ingrepen zorgen immers voor een waardestijging van uw woning. Voor verbeteringswerken û bijvoorbeeld het plaatsen van een nieuwe verwarmingsketel, dakisolatie of dubbele beglazing- hebt u bovendien het voordeel dat uw energiefactuur erdoor afneemt. De uitgespaarde energiekosten alleen al kunnen bij de huidige lage rentestand volstaan om de rente op de lening te compenseren.

Lenen voor een auto: kan verantwoord zijn

Ook autofinancieringen kunnen verantwoord zijn, al is het aspect meerwaarde in dit geval helemaal niet aanwezig. Naarmate hij ouder wordt, zal de waarde van uw auto niet stijgen.

Hebt u een auto nodig en wenst u hiervoor een lening aan te gaan, vergelijk dan altijd het tarief dat u bij de garagehouder zou betalen met het tarief van de bank. De tarieven bij de banken verschillen wel, maar globaal genomen betaalt u voor een autolening een basistarief (geafficheerd tarief) van 6,5 tot 7,5%. Het bodemtarief (het tarief dat u kunt krijgen na eventuele onderhandeling met uw bankier, bijvoorbeeld omdat u een goede klant bent) bedraagt meestal ongeveer 1,5% minder dan het geafficheerde tarief.

weetje Gebruikt u uw wagen voor uw woon-werkverkeer, dan kunt u de interesten van uw autolening (voor het beroepsgedeelte) fiscaal in mindering brengen en dit voor de volle 100%.

Weet ook dat u in aanmerking kunt komen voor een belastingvermindering van 15% van de aankoopprijs als u een milieuvriendelijke wagen koopt, met een maximum van 3280 euro (zie Plus Magazine nr. 205 van mei 2005, p.76).

Lenen voor consumentengoederen: opgelet!

Voortdurend worden we verleid om consumentengoederen op afbetaling te kopen. Denken we maar aan elektrische huishoudtoestellen, foto- of filmmateriaal, reizen,... Hoewel deze kredieten veel makkelijker te verkrijgen zijn dan bijvoorbeeld een lening voor uw huis (er hoeven geen formaliteiten vervuld te worden zoals notariële aktes), zijn ze vanuit financieel oogpunt meestal niet zo interessant.

n Bij de verkoper of de bank. Wilt u consumentenzaken financieren met geleend geld, dan bestaan daarvoor verschillende mogelijkheden. Met een klassieke aankoop op afbetaling of een persoonlijke lening ligt het aflossingsschema van bij het begin vast. U betaalt maandelijks hetzelfde bedrag gedurende een vastgestelde periode. Zo’n lening kunt u vaak afsluiten bij de verkoper zelf maar u kunt natuurlijk ook naar de bank stappen. Daar ligt de toegepaste rentevoet vaak lager. Globaal genomen betaalt u voor een lening voor reizen, meubelen of een lening zonder opgave van een doel ongeveer 9,5% bij de bank (geafficheerd tarief). Het bodemtarief ligt ook hier zo’n 1,5% lager.

WEETJE Sluit u de lening af bij de verkoper, dan bent u bovendien verplicht een voorschot van minstens 15 procent contant te betalen. Dat geldt niet bij de bank.

n De geldreserve. Een snelgroeiende vorm van kredietverlening is de zogenaamde ‘geldreserve’ die ter beschikking wordt gesteld van koopgrage consumenten. Dit gebeurt vaak door warenhuisketens, postorderbedrijven of andere handelaars, via zogenaamde huismerkkaarten zoals de Aurora-kaart van Carrefour, de Horizon-kaart van Quelle, de Fixcard van Neckermann, enz...

Het gebruik van deze kredietkaarten is erg eenvoudig. Bij de toekenning van de kaart krijgt de klant een vooraf bepaalde kredietlijn ter beschikking. Voor dat bedrag mag hij naar hartenlust kiezen en kopen. Zolang de kredietlijn niet helemaal is opgebruikt of er een stuk van het saldo werd terugbetaald, kan de klant blijven shoppen met zijn kaart. Elke maand moet een gedeelte van het openstaande saldo worden afgelost, vaak met een minimum van 5 procent, maar grotere aflossingen zijn altijd toegelaten. Bij sommige handelaars heeft de consument ook de mogelijkheid om per jaar maximaal één aflossing over te slaan, zijn zogenaamde joker. Zo’n flexibele kredietvorm ziet er heel aantrekkelijk uit, maar... de keerzijde van de medaille is de peperdure rentevoet. Die schommelt zelfs bij de huidige lage rentestand rond de 14 procent!

Dit type van kredietopeningen, ver-strekt door niet-banken, blijkt bovendien erg verraderlijk te zijn. Het is vooral bij deze kredietvorm dat het aantal problemen de voorbije jaren exponentieel is toegenomen. Opvallend is dat ook de banken steeds prominenter met dergelijke flexibele (maar dure) geldreserves op de markt komen. Voor u ingaat op het voorstel van een handelaar of van uw bank om zo’n budgetreserve te openen, vraagt u maar beter welke rentevoet er precies wordt aangerekend op het ontleende geld. Die schommelt bij de banken momenteel tussen 12 en 13 procent. Uw zin om krediet op te nemen is daarmee wellicht meteen weer over!

n Sparen of lenen? Hoewel lenen in sommige omstandigheden best verantwoord kan zijn, is (op voorhand) sparen voor de aankoop van consumentengoederen financieel gezien veruit het verstandigst.

VOORBEELD Laat ons dit even met een concreet voorbeeld illustreren. Stel dat u een koelkast wilt kopen van 399 euro en dat de verkoper u een afbetalingsplan voorstelt van 25 euro per maand gedurende 18,36 maanden. U betaalt dan in totaal 459 euro af. Zet u dat geld echter elke maand op een spaarrekening tegen een rente van drie procent dan hebt u na 15,6 maanden het benodigde bedrag van 399 euro bij elkaar en moet u de afbe-taling geen 18,36 maanden volhouden. Op die manier wint u ongeveer drie maanden afbetaling (dus 75 euro).

Spaart u op voorhand, dan bent u natuurlijk wel verplicht uw aankoop uit te stellen tot u de som bij elkaar hebt. Maar denkt u daar op tijd aan, dan hoeft dat geen probleem te zijn. Een liquide reserve aanleggen voor de goederen die u de komende jaren wilt kopen is niet dwaas.

Bovendien heeft het uitstellen van sommige aankopen nog andere voordelen. Niet alleen zakken de prijzen in sommige branches (bijv. van de consumentenelektronica) relatief snel, bovendien loopt u op deze manier niet het risico om in de problemen te komen wanneer uw inkomen plots een knauw krijgt.

Zolang u spaart, hebt u immers geen afbetalingsverplichting en kunt u uw aankopen uitstellen. Zo vermijdt u dat u in de val van de overkreditering trapt. n

Frida Deceunynck

Geld lenen kost interest. Denk twee keer na voor u ingaat op een nulprocentkrediet