Landingsbanen: vanaf 55, na 25 jaar loopbaan

Wie tijdskrediet wil nemen tot aan zijn pensioen zal voortaan moeten wachten tot hij 55 jaar is en 25 loopbaanjaren kan bewijzen.

Als er één materie is die sinds de hervormingsmaatregelen van de regering eind 2011 al veel veranderingen heeft ondergaan, dan is het wel het tijdskrediet. Sinds het KB van 28 december 2011 dat het vorige KB van 2001 over het recht op uitkeringen vervangt, was er een discrepantie ontstaan tussen het recht om een tijdje van het werk afwezig te zijn (op basis van cao 77bis) en het recht op een uitkering voor die periode (KB van 28 december 2011). Zo had u recht op voltijds tijdskrediet (ongeacht uw leeftijd) als u 12 maanden anciënniteit had, terwijl u twee jaar anciënniteit moest hebben om een uitkering te krijgen. En er waren wel meer voorwaarden die niet overeenkwamen, ook wat de landingsbanen (tijdskrediet voor 50-plussers) betreft (zie verder).

Na onderhandelingen tussen de sociale partners en de regering werden de oorspronkelijke eindeloopbaanplannen (waaronder die over het tijdskrediet) nog bijgestuurd. Het bijgestuurde KB over de uitkeringen zal ten laatste in werking treden op 1 september 2012. Op die datum moet ook een nieuwe nationale cao in werking treden die het recht op het tijdskrediet zelf regelt: cao 103. De bedoeling van deze cao is om beide regelingen terug op mekaar af te stemmen.

Let wel, het gaat hier om het tijdskrediet in de privésector.

Het principe

Tot 31 augustus 2012 is het volgende mogelijk: u bent tussen 50 en 55 jaar en voldoet aan de voorwaarden om een landingsbaan te nemen. U hebt de keuze: u neemt een landingsbaan zonder uitkering (want u bent nog geen 55 jaar) of u neemt een tijdskrediet in het gewone stelsel (beperkt in de tijd) met een lagere uitkering.

Die eerste mogelijkheid vervalt vanaf 1 september. Wilt u een halftijds tijdskrediet of 1/5 vermindering nemen in het bijzondere stelsel voor oudere werknemers (zonder maximumduur, bijv. tot aan uw pensioen), dan zal dit pas kunnen als u:

– 55 jaar bent

– een beroepsloopbaan als loontrekkende hebt van 25 jaar

– 24 maanden anciënniteit telt bij uw werkgever en in die tijd:

– voltijds tewerkgesteld bent of 4/5 in het kader van een tijdskrediet gewoon stelsel (dus minder dan 50/55 jaar) of in het oude stelsel voor 50-plussers als u een 1/5 vermindering neemt

– en minstens drievierde tewerkgesteld bent als u een halftijds krediet neemt.

In overleg met uw werkgever kan de termijn van 24 maanden worden ingekort.

De uitzonderingen

Uitzonderlijk kunt u nog op 50 jaar een tijdskrediet nemen en een verhoogde uitkering krijgen.

Zwaar beroep

Hebt u een zwaar beroep gehad gedurende minstens 5 jaar in de voorafgaande 10 jaar of gedurende minstens 7 jaar in de voorafgaande 15 jaar, dan kunt u een landingsbaan nemen op 50 jaar (en dus niet 55 jaar). Neemt u een halftijdse landingsbaan, dan moet het zwaar beroep bovendien ook voorkomen op de lijst van de knelpuntberoepen. Voor de 1/5 vermindering is dat niet nodig.

Als zwaar beroep komt in aanmerking:

– werken in wisselende ploegen: ploegenarbeid in minstens twee ploegen van minstens twee werknemers die hetzelfde werk doen.

– werken in onderbroken diensten waarbij de werknemer permanent werkt in dagprestaties waarvan de begin- en eindtijd minstens 11 uur uit elkaar liggen met een onderbreking van minstens 3 uur en minimumprestaties van 7 uur

– nachtarbeid (tussen 20 en 6 uur).

Lange loopbaan

U kunt ook vanaf 50 jaar een landingsbaan in de vorm van een 1/5 vermindering nemen als u een beroepsverleden hebt van 28 jaar en het recht op een 1/5 vermindering na 28 jaar loopbaan uitdrukkelijk voorzien is in een cao van uw sector.

Onderneming in moeilijkheden of herstructurering

Als de aanvangsdatum van uw landingsbaan ligt in een periode dat uw bedrijf erkend is als onderneming in moeilijkheden of bedrijf in herstructurering, dan kunt u uitzonderlijk ook een landingsbaan nemen op 50 jaar.

LET OP! Deze uitzondering geldt enkel als hierdoor ontslagen worden vermeden of het aantal werknemers dat overgaat naar een stelsel van werkloosheid met bedrijfstoeslag (vroeger brugpensioen) vermindert.

Nieuw en oud systeem

Hebt u voor 1 september 2012 een aanvraag gedaan voor een tijdskrediet op basis van bijv. cao 77bis, dan valt u nog onder de oude regeling. Dan kunt u een tijdskrediet nemen tot aan uw pensioen, vanaf 50 jaar. Dit is ook het geval als u al een tijdskrediet genomen had onder de oude regeling en na de inwerkingtreding van de nieuwe cao een eerste verlengingsaanvraag doet. Eén keer verlengen kan dus nog. Verleng dan best voor onbepaalde duur.

En het gewone stelsel?

Met of zonder motief

In het gewone stelsel (jonger dan 55 jaar) zult u recht hebben op:

– een volledig tijdskrediet gedurende 12 maanden

– een halftijds tijdskrediet gedurende 24 maanden (vroeger 12 maanden)

– een loopbaanvermindering tot 4/5 gedurende 60 maanden

– of een combinatie van deze stelsels tot een voltijds equivalent van 12 maanden bereikt is. Dit alles zonder motief. U moet een loopbaan van 5 jaar bewijzen en 24 maanden anciënniteit hebben bij uw werkgever.

U hebt een bijkomend recht op voltijds tijdskrediet, halftijds of 1/5 vermindering als u een motief hebt. Die motieven zijn: zorg voor een (gehandicapt) kind, palliatieve zorg, bijstand of zorg aan een zwaar ziek gezins- of familielid, opleiding. Hier geldt geen loopbaanvoorwaarde van 5 jaar, wel de anciënniteitsvoorwaarde van 24 maanden. Er komen dan 36 maanden (of 48 in geval van zorg voor een gehandicapt kind) bij.

Minimumperiode

U moet het tijdskrediet opnemen voor minimum 3 maanden als u een voltijds of halftijds tijdskrediet neemt en minimum 6 maanden als u een vermindering tot 4/5 neemt.

Geen verlenging bij cao meer mogelijk

De sectoren en ondernemingen kunnen het halftijds en voltijds tijdskrediet niet meer optrekken tot maximaal 5 jaar. De enige manier om een langer tijdskrediet te kunnen nemen, is een gemotiveerd tijdskrediet.

Annemie Goddefroy