Kopenhagen

Is het de uitstraling van actrice Sidse Babett Knudsen, de kijk achter de schermen van de macht of de wat donkere setting in Kopenhagen die van de tv-reeks Borgen zo’n weergaloos internationaal succes maakt? Wij trokken naar de Deense hoofdstad in het spoor van ‘Statsminister’ Birgitte Nyborg.

Hoewel scenarist James Price bij het schrijven van Borgen enkel het Deense publiek in gedachten had, is de reeks over de eerste vrouwelijke premier van Denemarken te zien in 175 landen. Vele politici zijn fan en in Groot-Brittannië, waar Borgen uiterst populair is, hangen naar verluidt ook premier Cameron en lib dem-leider Nick Clegg voor de buis wanneer Birgitte Nyborg verschijnt. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat toeristen van over de hele wereld nieuwsgierig zijn naar de plek waar het allemaal gebeurt. Om aan de toenemende vraag te beantwoorden, besliste de toeristische dienst in Kopenhagen met een Borgen-tour te starten. Wij lieten ons op sleeptouw nemen voor een twee uur durende tocht door het politieke hart van Kopenhagen.

De Burcht

Borgen is Deens voor ‘de Burcht’, de naam die Denen hanteren als ze over het regeringscomplex Christiansborg spreken. Hier bevindt zich het epicentrum van de macht, dat onder meer het parlement (Folketinget) en het departement van de minister-president (Statsministeriet) huisvest. Wij zouden zeggen ‘de Wetstraat’. Onze tocht start dan ook daar, bij de Burcht, ooit de verblijfplaats van koning Christian, aan wie ze haar naam dankt. Ze bevindt zich op het kleine Slotsholmeneiland, omringd door een twee kilometer lang kanaal en via acht bruggen verbonden met ministeries en historische gebouwen.

Wanneer onze gids Lise Lotte een zware houten poort openduwt, waar destijds de paardenkoetsen binnenreden, herkennen we het bordes waar de ‘Statsminister’ haar gasten ontvangt. Lise Lotte troont ons vervolgens mee naar de achterzijde van het parlement, waar we tegen de wanden een gaanderij ontwaren die ons bekend voorkomt. Hier gebeurt het politieke lobbywerk, zegt ze. Dit zijn de zogenaamde wandelgangen, zoals we ook in de reeks kunnen zien.

Even verderop ligt het Kanal Caféen, waar politici graag hun discussies verderzetten bij de lunch of een schnaps. De gaanderij geeft trouwens toegang tot een 18de-eeuws theater, dat nog dateert uit de tijd toen het parlement de verblijfplaats van de koning was. Bezoekers kunnen ook elke dag een rondleiding in het parlement krijgen. Maar onze tijd is beperkt en dus slaan we die etappe over.

Realiteit imiteert fictie

“Wat zo merkwaardig is aan Borgen, is dat de realititeit de fictie imiteert”, vertelt onze gids op weg naar de Koninklijke Bibliotheek. “Na de reeks kregen we voor het eerst ook echt een vrouwelijke premier.” Premier Helle Thorning-Schmidt werd in 2011 verkozen. Toeval of niet, ze is net als Nyborg een elegante verschijning (met de bijnaam Gucci-Helle), 47 en moeder van twee kinderen. “Ook de politieke thema’s uit de reeks vonden merkwaardig genoeg vaak hun weg naar het echte parlement”, gaat Lise Lotte verder. “Denemarken heeft een hoge levensstandaard, maar de tijden veranderen. De verouderende bevolking, de kwaliteit van het onderwijs en de migratie beheersen het politieke debat. Ons systeem werkte tot nu toe goed, maar wordt alsmaar vaker in vraag gesteld.”

Bakfietsen en een zwarte diamant

Wanneer we helemaal rond de Burcht lopen, komen we bij de hoofdingang. Geen zware, dure wagens op de parkeerplaats voor parlementariërs, maar fietsen, waaronder – jawel – ontelbare bakfietsen! “Politici moeten dit doen. Een Deens politicus zou zich verschrikkelijk onpopulair maken wanneer hij hier met een Mercedes-Benz komt aanzetten”, aldus onze gids, “een thema dat trouwens ook in Borgen aan bod komt”. We lopen door de tuin van de Koninklijke Bibliotheek tot bij het Joods Museum, dat net als dat in Berlijn getekend is door architect Daniel Libeskind. Vele joden in Denemarken bleven tijdens WOII gespaard en die ‘goede daad’ is dan ook de rode draad doorheen het museum.

Aan de andere kant van het Joods Museum vinden we de Koninklijke Bibliotheek, beter bekend als ‘de Zwarte Diamant’. Die naam dankt ze aan haar architecturale vorm en kleur. Vanuit de Zwarte Diamant met zijn grote raampartijen kijken we uit over het kanaal en het eiland Christianshavn. Dit is de bohemienwijk waar Borgen-journaliste Katrine woont en waar je haar regelmatig ziet fietsen. De wijk is een imitatie van Amsterdam, van oudsher arm, maar trekt nu veel hippe, trendy mensen aan.

En waar woont Kasper Juul (de spindoctor van de premier), wil ik weten? Maar Lise Lotte kan mij zijn woonst niet tonen. “U moet weten dat een groot deel van de serie in de studio is opgenomen, omdat op vele plaatsen niet gefilmd mocht worden. Maar acteur Pilou Asbæk, die Kasper Juul vertolkt, presenteert dit jaar het songfestival in Kopenhagen”, sust ze. Een evenement waar in de Deense hoofdstad naar wordt afgeteld.

Ann Heylens