Klein Duimpje in de grote beleggerswereld

Behoort u tot de kleine aandeelhouders van één van onze Belgische ondernemingen en voelt u zich klein in die beleggerswereld? Misschien hebt u meer rechten dan u denkt!

Op het eerste gezicht hebt u als kleine aandeelhouder weinig in de pap te brokken. Als aandeelhouder van Colruyt bijvoorbeeld krijgt u geen korting aan de kassa. En u hebt evenmin het recht de kassierster te ontslaan als ze u niet vriendelijk bedient. Toch hebt u een stem waarnaar moet geluisterd worden.

De algemene vergadering bijwonen

Al bezit u slechts één aandeel,u hebt altijd het recht de algemene vergadering bij te wonen. Het bedrijf is verplicht zijn aandeelhouders te laten weten waar en wanneer die algemene vergadering plaatsvindt. In de praktijk gebeurt dat door een aankondiging in de krant. Bezit u aandelen op naam, dan zult u doorgaans een persoonlijke uitnodiging ontvangen die alle agendapunten bevat en deze mogen niet worden weggemoffeld in nietszeggende agendapunten als Varia of Vragen.

Opdat u zich goed zou kunnen voorbereiden, is het bedrijf verplicht minstens 15 dagen voor de algemene vergadering de nodige informatie ter beschikking te stellen, zoals de jaarrekening en het jaarverslag. U kunt die inkijken op de maatschappelijke zetel of u kunt vragen om een exemplaar thuisgestuurd te krijgen.

De algemene vergadering moet altijd doorgaan, zelfs al is de opkomst miniem. Voor een buitengewone algemene vergadering, waar bv. over een kapitaalverhoging wordt beslist, is meestal een minimale opkomst van 50 of 75 procent vereist. Bij een tweede buitengewone algemene vergadering valt ook dit quorum weg.

WEETJE Als aandeelhouder mag u te laat op de vergadering aankomen of mag u ze even verlaten om afspraken te maken met medestanders en nadien weer binnenkomen. De bestuurders mogen dat niet!

Vraagrecht

Het geduchtste wapen van de minderheidsaandeelhouder is het vraagrecht. Zelfs de statuten kunnen dat niet uitsluiten. Bent u het niet eens met iets dat in de onderneming gebeurt, dan kunt u uw ongenoegen ventileren en trachten de beleidsvoering te beïnvloeden of andere aandeelhouders op uw hand te krijgen.

Als het vraagrecht van een aandeelhouder wordt miskend, kan dat leiden tot de nietigverklaring van de algemene vergadering. Dat ondervond bv. Barco in het jaar 2000 toen aan vredesactivisten-aandeelhouders het vraagrecht werd ontzegd.

De raad van bestuur mag enkel weigeren op uw vragen te antwoorden wanneer het antwoord ernstige schade zou berokkenen aan de vennootschap, het personeel of de andere aandeelhouders. Zo is Coca Cola bv. niet verplicht de samenstelling van zijn producten mee te delen.

Indien de aandeelhouder het antwoord op een vraag eist en de raad van bestuur weigert het te geven, dan is de rechter bevoegd om hierover uitsluitsel te geven.

Spreekrecht

Elke aandeelhouder heeft een spreekrecht en kan zo de mening û en de stem – van de andere aanwezigen proberen te beïnvloeden. Uiteraard is voor elke beslissing minstens een meerderheid van de stemmen vereist. U kunt dus niet in uw eentje een agendapunt blokkeren.

Als u meent dat uw rechten als kleine aandeelhouder niet worden geëerbiedigd maar dat u machteloos staat tegenover de grote aandeelhouder(s), dan kunt u zich met andere kleine aandeelhouders verenigen. Dergelijke gezamenlijke acties worden in ons land doorgaans gecoördineerd door de verbruikersunie Test-Aankoop of door het advocatenkantoor Deminor. De kosten worden dan gedeeld.

Dergelijke acties zijn momenteel gaande in de dossiers ‘Nationale Bank’ en ‘Lernout en Hauspie’. n

A Frida Deceunynck