Kaap de Goede Smaak

Onherbergzame landschappen, indrukwekkende rotsformaties, eeuwenoude kastelen, een eindeloze oceaan. De Kaapprovincie, de meest zuidelijke punt van het Afrikaanse continent, heeft alles om indruk te maken. Zelfs veel overheerlijke wijnen.

Vanop het terras van onze blokhut in Tsitsikamma Lodge zie ik hoe het avondlicht het fijnbos in brand lijkt te steken. Links dreigt de indrukwekkende kam van de Kougaberge. Aan de andere kant, voorbij het uitgestrekte bos, het Tsitsikamma National Park. Ik heb een flesje wijn gekraakt, als studiemateriaal uiteraard, en alle namen van de Wine Estates nog eens gelezen in de John Platter Wijngids. Hun namen lijken toverspreuken: Vergelegen, Altydgedacht, Blaauwklippen, Fairview, Boschendal.

Leven is een kunst

Het klassieke wijndomein Vergelegen, bij Somerset West, op een zonnige zondag. Duizenden Zuid-Afrikanen in zondagse kleren struinen door het park met de eeuwenoude Chinese kamferbomen. Ze bezoeken het herenhuis, lunchen op het terras of zoeken een vrije tafel aan het Rose Terrace. De Sauvi-gnon Blanc 2001 (5 rode sterren in de John-Platter-gids) is uitverkocht. Gelukkig is de Sauvignon Blanc Vergelegen 2002 er nog. Ook hij is onweerstaanbaar. De zon, de rozentuin, het park, het terras in de schaduw van de indrukwekkende bomen. Hier hebben de Hugenoten niet alleen hun wijnkennis, maar hun hele art de vivre ingevoerd. Hier is leven een kunst geworden.

Vanavond logeren we in Pontac Manor, het charmante herenhuis van een vroeger wijngoed in Paarl. Als ik aan manager Sophie Barnard vraag of we de rest van onze fles Vergelegen bij het voorgerecht mogen drinken, reageert ze lachend: ‘Natuurlijk, jullie zijn hier toch thuis!’ Ik begin het zelf te geloven wanneer ik even later op het voorterras dineer. Het uitzicht op de rode berg die almaar paarser wordt en uiteindelijk verdwijnt in de donkere lucht, is gratis.

Biologisch, dynamisch, eigenzinnig

Rozendal ligt aan het begin van de Jonkershoek Vallei, een natuurgebied vlakbij Stellenbosch. Wie hier logeert krijgt niet alleen een gastenkamer, maar meteen ook een uniek zicht op de bergen en de wijngaarden. In de tuin: eeuwenoude eikenbomen en een riviertje dat dwars door het domein loopt. Eigenaar Kurt Ammann is een Zwitser. Als jong zakenman kwam hij naar Johannesburg afgezakt om zijn Engels bij te schaven. Maar de unieke charme van dit land en van dit volk liet hem niet meer los. Hij bleef, baatte jarenlang een gastronomisch restaurant uit en kwam uiteindelijk hier in Jonkershoek terecht om er wijnboer te worden. Biologisch en dynamisch, maar vooral eigenzinnig. Zo produceert hij uitsluitend rode wijn (“de enige echte wijn die er bestaat”) waarbij hij zich zuiver op zijn ervaring en eigen smaak baseert. “De auteur van de John-Patter-gids vroeg me hoe ik die heerlijke wijn precies samengesteld had. Wist ik veel! Elk jaar maak ik een samenstelling van de druivensoorten die er dan toevallig zijn. Merlot, cabernet sauvignon, cabernet franc,... Wat voorhanden is, gebruik ik. Maar hoeveel ik van dit gebruik en hoeveel van dat, ik zou het niet weten!”

Voor wie daaraan nog zou twijfelen: Kurt Ammann is een kei in zijn vak. “Ik verzorg mijn druivenstokken optimaal, en zij geven het beste van zichzelf in ruil. Eigenlijk is dat niet eens onlogisch.”

Minder evident is de manier waarop hij zijn lievelingen verzorgt: met natuurlijke bemesting en... -vaak klassieke- muziek. “Ja, er is altijd muziek wanneer ik hier in mijn kelders bezig ben: Bach, Indiase raga’s of Enya, ze zijn ideaal voor het rijpingsproces.”

De hemel op aarde

We staan op de heuveltop aan de rand van de wijngaard. Ver weg, maar toch heel duidelijk zien we de befaamde Tafelberg liggen. Voor het heerlijke, biologisch verantwoorde diner krijgt iedereen een glaasje van Kurts zelfgemaakte azijn geserveerd. “Heel goed voor uw gezondheid”, verzekert onze gastheer. “Het houdt de zuurtegraad van uw lichaam in evenwicht.”

Ik nip even aan mijn glas, maar besluit me toch maar aan de wijn te houden. Zo evenwichtig hoeft mijn zuurtegraad nu ook weer niet te zijn... Gelukkig is er de hemelse Rozendal 1994 waarmee ik de azijnsmaak moeiteloos doorspoel.

Wanneer de volgende ochtend mijn nieuwe buren, een Engels koppel op leeftijd, me begroeten met ‘This is a piece of heaven, isn’t it?” knik ik enthousiast.

Vers en dronken

Een huisje van niets in het midden van nergens. Dit is Mogg’s Country Cookhouse. Bergen, weiden, koeien, een Far-West-sfeer. Moeder Mogg kookt heerlijk vers: lamskerrie en geitenkaasje met pesto en kappertjes in de oven. En als dessert flensjes met appel, geconfijte sinaasappelschil en zelfgemaakt koffie-ijs.

De burentafel met luid pratende vrouwen wil een vereniging oprichten van ‘Bed and Breakfast’-eigenaars. Na elke fles wijn die ze met veel luidruchtig plezier soldaat maken, worden hun plannen wilder. Ik vrees dat er niets van in huis zal komen...

Contrasten in Kaapstad

We doorkruisen de vallei, richting Kaapstad. Langzaam duiken de enorme sloppenwijken op die de stad omringen. In de zandstraten tussen de barakken dwarrelt stof, veel stof. Cola- en bierblikjes, flessen, glasscherven, afval. En daartussen dat opzichtige bord met de cynische boodschap ‘Avoid litter’ (vermijd afval).

Het contrast met wat we enkele minuten later te zien krijgen, is onbeschrijflijk groot. Guesthouse Villa Lutzi lijkt deel uit te maken van een andere wereld. Het werd in 1904 gebouwd, als enig gebouw hoog op de helling van de Tafelberg. Het was het huis van de Oppenheimers, een steenrijke familie die goud- en diamantmijnen bezat. Het panorama is ronduit spectaculair.

Die avond laat ik me een laatste keer culinair verwennen op Zuid-Afrikaanse bodem. In de Ocean Blue in Camps Bay serveren ze oesters uit Namibie, calamari uit de Falklands, kreeft uit Mozambique en û vooral û de heerlijkste wijnen uit Zuid-Afrika zelf. Een heerlijk drank uit een heerlijk en onvergetelijk land. n

A Greet Van Thienen – Foto’s: Ingrid Hannes