Julien Clerc “De wonden van het leven maken ons sterker”

Op 16 maart loopt Vorst Nationaal vol voor de Franse chansonnier/rocker Julien Clerc. 58 is hij intussen maar in tegenstelling tot de meeste andere hippiesterren van toen heeft hij al de stormen in de muziekwereld overleefd.

Wij ontmoeten Julien Clerc bij het ontbijt. Hij is net uit de veren en ziet er heel ontspannen uit. Zijn hond vleit zich naast hem neer. Julien Clerc is altijd een geboren verleider geweest, zonder zich helemaal bloot te geven. Gevoelig, bezorgd maar tegelijk een beetje timide, al slaagde hij er altijd in die schuchterheid te verbergen achter zijn Frans-Guadeloupse nonchalance. Het resultaat van deze cocktail is een joie de vivre dat eeuwig jong houdt. Dat zijn nieuwste plaat Double Enfance heet, is geen toeval.

Plus Magazine: U zingt nu al ruim dertig jaar. Bent u met de jaren veranderd?

Julien Clerc: Ik denk dat ik beter zing, maar ik ben vooral rustiger geworden. Dat komt omdat ik nu meer plezier beleef aan mijn beroep. Ik geniet er echt van. Ik mag er misschien wat flegmatiek uitzien, superkalm, maar dat is schijn. Van nature ben ik erg zenuwachtig. Gelukkig heb ik met de jaren geleerd de storm in mij onder controle te houden. Ik ben een beetje meer zen geworden. Zo stap ik wat meer ontspannen door het leven.

Waaraan schrijft u die evolutie toe?

In mijn beginperiode zong ik erg instinctief. Later heb ik hard aan mijn stem gewerkt, maar dat mocht niet ten koste gaan van dat gevoelige in mijn timbre want dat apprecieerden de mensen het meest. Toch had ik nooit gedacht dat ik na al die tijd nog in het beroep zou zitten. Ik probeerde gewoon telkens een beetje beter te worden als zanger. Zo ontdekte ik dat je altijd vooruitgang kunt maken in het leven, ook als je steeds hetzelfde blijft doen.

Hoe belangrijk is uw carrière voor u?

Dankzij mijn beroep heb ik intense emoties beleefd en het heeft me in staat gesteld goed mijn boterham te verdienen. Ik kende al erg vroeg succes, mede dankzij mijn tekstschrijver Etienne Roda-Gil. Als beginnend zanger leefde ik als in een droom. Alles leek vanzelf te gaan. Ook vandaag ben ik nog altijd verrast als ik een nieuw liedje maak. Muziek creëren blijft voor mij iets magisch. Eigenlijk laat ik me gewoon meeslepen door de meest uiteenlopende deuntjes en me overweldigen door de tijdgeest. De rest komt vanzelf.

Wat is dat, de tijdgeest?

De dingen die ik instinctief aanvoel, die ik observeer. De geluiden waarvan de mensen houden zijn veranderd. Als ik componeer weet ik exact welke richting ik moet uitgaan. Daarnaast heb ik ook het geluk gehad enkele tijdloze melodietjes te kunnen schrijven. En ik werk natuurlijk samen met getalenteerde mensen. Carla Bruni schreef voor mijn laatste cd het nummer Une vie de rien. Het gaat over de dualiteit in elk van ons. Aan de ene kant is er het verlangen om alles mee te maken en je voortdurend te tonen aan de wereld. Aan de andere kant dromen we ervan om ons in een cocon te nestelen. Ook die dualiteit maakt deel uit van de tijdgeest.

U schrijft uw teksten dus niet zelf.

Ik ben enkel muzikant, maar ik maak me die teksten wél echt helemaal eigen. En de mensen die mijn teksten schrijven kennen me goed. Vaak zijn het vrienden. Toch probeer ik op elke plaat de deur open te zetten voor nieuwe tekstschrijvers. Op de laatste cd staat bijvoorbeeld een nummer van de onbekende Cecile Delandre.

In uw laatste album keert u terug naar uw kindertijd.

Ja, het liedje Double Enfance van Maxime Le Forestier gaat bijvoorbeeld over een echtscheiding, vanuit het standpunt van het kind. Net als ik heeft hij een scheiding meegemaakt. Een zwaar onderwerp dat ik toch met vrolijke muziek heb gecombineerd. De kindertijd is zo essentieel. Het is daaruit dat artiesten hun emoties putten. Maar ik ben erg positief ingesteld. Net zoals in de tekst over kinderen van gescheiden koppels, geloof ik dat de pijnen en de wonden van het leven ons sterker maken. Niets is volledig slecht of hopeloos. Er is altijd minstens één reden om te hopen.

‘Blijft er iemand over om mij te herinneren, wanneer ik mijn laatste adem heb uitgeblazen’, zingt u. Droomt u ervan onsterfelijk te worden?

Iedereen speelt wel eens met dat idee. Carla Bruni schreef deze tekst die tegelijk nostalgisch en schalks is. Ik maak me geen illusies over de toekomst. We leven in een tijd waarin alles erg snel gaat. Materiële goederen, maar ook artiesten worden snel geconsumeerd en vergeten.Als er na mijn dood ook maar één liedje overeind blijft, zou ik erg tevreden mogen zijn.

Ondertussen nam u al meer dan 20 lp’s op. Is elke nieuwe plaat een nieuw begin?

Natuurlijk. Ik probeer me voortdurend te verbeteren. Het is een kwestie van telkens opnieuw uitpuren, naar de essentie gaan. Zoals je in alle domeinen van het leven steeds vooruit kunt gaan. En muziek is een schitterend vehikel, dat vult je, troost je en bedwelmt je tegelijk.

Hebt u nu meer zelfvertrouwen dan vroeger?

Integendeel. Tijdens mijn beginperiode maakte ik me nooit druk om mijn omgeving. Ik vertrouwde de mensen en verder interesseerde me alleen het ambachtelijke aspect van mijn werk. Heel mijn leven heb ik gepoogd artiest te blijven. Vandaag beheers ik mijn plankenkoorts wel beter, maar nu maak ik me meer zorgen over de manier waarop mijn werk wordt onthaald.

Uw muziek spreekt verschillende generaties aan, hoe komt dat?

Ik heb veel aan de vrouwen te danken. Zij lieten mijn muziek horen aan hun kinderen. En het zal ook wel iets met de zogenaamde magie van mijn stem te maken hebben... Ik voel diezelfde aantrekkingskracht bij zangers die mij aanspreken. Tegelijk heb ik altijd een goede relatie met het publiek gehad, een band van wederzijds respect.

U zingt vaak over vrouwen, hebt u ze zien veranderen doorheen de jaren?

In mijn beginperiode waren de vrouwen in de strijd voor hun rechten verwikkeld, op de werkvloer en in hun relaties. Inmiddels zijn die rechten min of meer verworven, hoewel er nog werk aan de winkel is op het vlak van de lonen. Voor mij persoonlijk weet ik dat elke vrouw die mijn leven heeft gedeeld me iets heel kostbaars heeft bijgebracht.

U zingt mooi over de liefde, maar wat voor minnaar bent u zelf?

Jaloers en onstuimig. Ik besef heel goed dat je voor de echte liefde elke dag hard moet werken. Ik vind dat zeer moeilijk. Vrouwen zijn zo verschillend, moeilijk te begrijpen ook. En ze zijn sterker dan wij!

Hecht u veel belang aan uw imago?

Jazeker. Ik heb het geluk een beroep uit te oefenen waarop de tijd weinig greep heeft, des te meer moet ik ervan profiteren. Dus probeer ik in conditie te blijven. Ik zwem veel en let op wat ik eet. Ik ben nooit een man van excessen geweest en ik denk niet dat ik daardoor veel gemist heb. Ik ben gereserveerd en wild tegelijk.

U bent afkomstig van Guadeloupe. Bent u erg gehecht aan uw roots?

Als kind fantaseerde ik veel over Guadeloupe, zonder dat ik er ooit geweest was. Vandaag ben ik blij dat ik tot het ras van de halfbloeden behoor. Dat maakt mijn persoonlijkheid rijker. Ik ben er trots op.

Bent u bang om oud te worden?

Daar moet je mee leren leven en vooral: je moet leren er goed mee te leven. Trouwens, je kunt je ook voorbereiden op het ouder worden. Elke levensfase is waardevol en het is belangrijk ervan te genieten. Ik hoop dat ik een mooi oudje zal zijn! n

Yetty Hagendorf