Johan Couchez bezorgt bakjes troost

Alsof hij het onheil zag aankomen, volgde verpleegkundige Johan Couchez (60) begin 2020 een opleiding tot rouwconsulent. “Er is grote nood aan begeleiding bij het rouwproces, zeker in coronatijden. Doordat veel mensen niet echt afscheid hebben kunnen nemen van een dierbare zal de pathologische rouw wellicht toenemen. Rouwen is een normaal proces, maar als je niet alle fases op een natuurlijke manier kan beleven, bestaat de kans dat je in een rouwdepressie belandt.”

Empathisch zijn zit Johan in het bloed. “Ik kom uit een warm nest. Mijn moeder was bejaardenverzorgster en mijn vader sprak, laten we zeggen, zelfs tegen een hond met een hoed op. Ik was al actief als bemiddelaar. Als rouwconsulent moet je vooral luisteren naar mensen. Ik hoor vaak van rouwenden dat ze hun verhaal nergens kwijt kunnen. In het begin kunnen ze terecht bij familie, vrienden en collega’s, maar dat verwatert snel. Ofwel omdat ze voelen dat er niet langer naar hen geluisterd wordt, of omdat ze zelf de anderen niet meer willen lastig vallen met hun verdriet. Terwijl het voor velen net erg belangrijk is om over die gevoelens te praten. Pas als je je gevoelens van boosheid, verdriet, machteloosheid kan uiten, kan je rouwarbeid beginnen.”

De sociale restricties die de corona-crisis met zich meebrengt, maakt troost geven en krijgen nog moeilijker. Daarom ontwikkelde Johan zijn ‘bakje troost’. “Een bakje troost, dat is bij iemand langsgaan voor een babbel bij een kopje koffie. Nu dat niet meer kan, stel ik voor om letterlijk een bakje troost af te geven: een houten mandje met een fotokader, koffie of thee, een kaarsje, een quiltje en een boekje met troostende gedichten en tips. Wie dit bakje aflevert zegt eigenlijk: bij mij kan je terecht met je verhaal. We vinden het vaak moeilijk om de juiste troostende woorden te vinden. Iets fysieks – een foto, een voorwerp, een tekst – kan een aanzet zijn voor een gesprek over de overledene. Ik hecht heel veel belang aan rituelen. Een bakje troost geven, kan zo’n ritueel zijn. Maar evengoed kan je een mooie brief schrijven over hoe jij de overledene ervaren hebt.”