Jan is kapitein van een zeilschip

Eens zeescout, altijd zeescout. Dat mag je gerust letterlijk nemen bij Jan Vandenborne (63). Hij sloot zich op zijn 15de aan bij de Antwerpse zeescouts en is sindsdien verknocht aan het maritieme leven. Sinds 1996 is hij verbonden aan zeilschip T/S Rupel, een prachtige tweemaster geïnspireerd op een 18de-eeuwse schoener. “Het schip is gebouwd tijdens een sociaal tewerkstellingsproject van de VDAB. Als lid van de vriendenkring van de zeescouts was ik betrokken bij de tewaterlating. Niet veel later vroeg men mij of ik in mijn vrije tijd deel wou uitmaken van de bemanning. Zo is het begonnen.”

Intussen is de havenloods op rust kapitein van het schip en verblijft hij zo’n 90 tot 120 dagen per jaar aan boord van de T/S Rupel. Haar bestemming: alle uithoeken van de Noordzee (en omstreken), van Ierland tot Sint-Petersburg, van Noorwegen tot Cadiz. “De Noordzee is een woelige zee. Als je daar kan varen zonder ziek te worden, kan je overal varen, hoor je wel eens. Maar ik neem geen risico’s. Als de zee te onstuimig is, vaar ik niet uit.”

Binnenkort nemen de T/S Rupel en Jan deel aan hun 19de Tall Ships Race, waarin zeilschepen van over de hele wereld het tegen elkaar opnemen. In juli kan je de boten bewonderen in Antwerpen. “De T/S Rupel blijft in de eerste plaats een sociaal project. Naast vier bemanningsleden nemen wij op onze reizen vaak kansarme jongeren mee. Ze leren veel over het maritieme leven, maar het is meer dan dat. Je leeft een aantal dagen samen in een kleine ruimte, zonder privacy, zonder gsm. Ze moeten koken, wachtdiensten lopen, gedisciplineerd zijn, niet te veel water verbruiken, de boot ordelijk en proper houden,... Je ziet hen groeien: de eerste dag zijn ze vaak zeeziek, en een week later stappen ze vol zelfvertrouwen van de boot.”

Behalve zorgen voor een behouden vaart, houdt Jan, samen met vrijwilligers, het schip in topvorm. Het blinkt alsof het gisteren te water werd gelaten. “Ons schip is klein in vergelijking met de andere schepen die meevaren in de Tall Ships Race, maar het is een pitbull”, klinkt het trots.