Is je spaargeld echt beschermd?

Ik zou liever hebben dat mijn bank me dat bericht niet per post stuurt en het equivalent van die postzegel gewoon op mijn rekening stort. De opbrengst van mijn spaargeld zou meteen verdubbelen!

Misschien heb je deze ironische opmerking al eens gehoord. Of misschien heb je zelf die bedenking gemaakt. We hebben het hier over het overzicht van je spaarrekening, dat je bank je elk kwartaal moet sturen. Het lijkt – laat het ons zo stellen – ietwat irreëel dat die driemaandelijkse verplichting er is gekomen op een moment dat de interesten zijn beginnen dalen. En waardoor spaarders die een paar duizend euro op hun rekening hebben staan, door het wettelijke minimumrendement van 0,11%, elk kwartaal amper een paar euro’s extra krijgen. Nauwelijks meer dan de kost van het versturen van dat overzicht. Een beetje belachelijk, absurd zelfs, toch?

Hetzelfde geldt voor de fameuze Mifid-reglementering, die je bankier verplicht om zo exact mogelijk je profiel te bepalen. En je vooral moet verhinderen dat je een risico neemt dat je niet begrijpt. Laat ons duidelijk zijn: die voorzorgsmaatregel kan je, door excessen in het verleden, nog rechtvaardigen. Het probleem is dat we van het ene uiterste in het andere zijn beland. Of zoals het een gepensioneerde dame verging: haar bank weigerde om haar vastgoedbeveks te verkopen, een vrij veilige vastgoedinvestering, terwijl deze gewaarschuwde cliënte gewoon was om in aandelen te beleggen!

Overbeschermen kan vervelend zijn, maar is op zijn minst geruststellend, niet? Helaas niet, nee. Het probleem is dat die bescherming niet effectief is bij reëel gevaar. Meestal verzet de FSMA – de vroegere Bankcommissie die tot taak heeft je spaargeld te beschermen – zich terecht tegen twijfelachtige voorstellen. Maar ze hanteert daarbij vooral het argument dat deze organisaties geen toestemming hebben om beleggingsproducten aan te bieden in ons land. Ze oordeelt dus over de vorm, niet over de inhoud. En dat is normaal: het is voor de FSMA onbegonnen werk om elk aanbod te analyseren dat afwijkt van de klassieke producten die Belgische banken en verzekeraars aanbieden. Maar als je er ver genoeg van afwijkt, is alles mogelijk, helaas.

Zo werden er in ons land jaren aan een stuk cryptomunten verkocht via een internationaal netwerk. Zelfs nadat er, na een klacht, een gerechtelijk onderzoek werd geopend. Zelfs nadat de persoon die verantwoordelijk was voor dat netwerk, in de Verenigde Staten werd beschuldigd van fraude en witwaspraktijken. Zelfs nadat het magazine Trends deze situatie eind vorig jaar aankaartte. De FSMA had hierover in juli 2016 gewoon een mededeling gepubliceerd, en dat was het. Verontrustend, niet? Toch nog even vermelden dat dit bij voorbaat verdachte aanbod gepaard ging met ongelooflijke beloftes, die elke rechtgeaarde spaarder op de vlucht had moeten doen slaan. Want hierin schuilt vaak de echte ‘bescherming’!