Ik ga werken voor een humanitaire organisatie!

Speelt u ook met het idee om u op het einde van uw beroepsloopbaan of na uw (brug)pensioen in te zetten voor een humanitaire organisatie? Wat zijn de mogelijkheden, wat mag u verwachten en waarop moet u letten? En hoe beleefden andere 50-plussers die nieuwe start in hun leven?

In 2007, toen ik vijftig werd, ben ik twee weken vrijwilligerswerk gaan doen voor Artsen Zonder Vakantie”, vertelt de Gentse neus-, keel- en oorspecialist Guy Declercq (53). “Ik kwam terecht in het algemene ziekenhuis van Nyantende in de streek van Bukavu in Oost-Kongo. Daar hadden ze sinds de onafhankelijkheid in 1960 geen nko-specialist meer gezien. Het was meteen keihard werken maar ik ervoer het tegelijk als één grote ontspanning. In 2008 en 2009 ben ik er telkens voor twee weken teruggekeerd. Ik leid er nu een Kongolese arts op die in Kinsjasa heeft gestudeerd. Op die manier krijgt mijn werk een blijvende opvolging. Kijk, ik heb zeven jaar gestudeerd en me daarna nog eens vijf jaar kunnen specialiseren op kosten van de samenleving. Ik vind het maar normaal dat ik nu iets terugdoe. Bovendien is dit een goed moment in mijn leven, nu onze kinderen de deur uit zijn. Toen ik pas afgestudeerd was, zou ik dit trouwens niet gekund hebben. Op het terrein is ervaring broodnodig. In de toekomst wil ik er periodes van één maand gaan werken, want ook buiten het ziekenhuis zijn de noden groot. Mijn hoop is nu mijn vrouw te kunnen overtuigen om mee te gaan.”

Dr. Declercq is lang niet de enige vijftigplusser die een deel van zijn tijd gaat werken voor een niet-gouvernementele organisatie (ngo). De ene doet het in het laatste gedeelte van zijn loopbaan, de andere na zijn pensioen of brugpensioen. “Verwonderlijk is dat niet”, zegt Nancy Boulpaep, de personeelsverantwoordelijke van Artsen Zonder Grenzen België. “Voor humanitaire missies in het buitenland hebben we mensen nodig met veel professionele ervaring. Ze moeten zich flexibel vrij kunnen maken, zich alleen uit de slag kunnen trekken en meertalig zijn. Vooral vijftigplussers beantwoorden aan dit profiel.”

Hoe kunt u werken voor een ngo?

U kunt solliciteren voor buitenlandse missies of voor ondersteunende diensten in België. U kunt u als vrijwilliger een paar uur per week inzetten of als bezoldigd medewerker aan de slag gaan met een deel- of voltijds contract van bepaalde of onbepaalde duur.

n Tal van ngo’s werken zowel met vrijwilligers als met bezoldigde krachten. Dat is bijvoorbeeld het geval voor Artsen Zonder Grenzen, Oxfam, Handicap International, SOS Kinderdorpen en Vredeseilanden.

n Andere organisaties doen vrijwel uitsluitend een beroep op vrijwilligers: Artsen Zonder Vakantie, Unicef België, Leraars Zonder Grenzen,...

Buitenlandse missies: voor wie?

“Sociale contacten behouden, idealisme, zin in een onbekend avontuur en de expertise uit je loopbaan niet verloren laten gaan: wanneer 50-plussers bij ons solliciteren, gaat het meestal om een mix van deze vier motieven. Sommigen willen ook een droom uit hun jeugd waarmaken”, horen we van Nancy Boulpaep. “Al deze motieven zijn eerbaar. Van een aantal sollicitanten hoor ik zelfs dat ze om het even wat willen doen, als het maar voor Artsen Zonder Grenzen is. Mensen met medische of technische specialisaties willen dan weer vooral hun expertise laten gelden. Maar van vrijwel iedereen hoor ik achteraf dat hun inzet een nieuwe start in hun leven betekende.”

Toch oppassen als u droomt van een avontuurlijke missie in Afrika. Humanitaire hulp is het stadium van het goedbedoelde amateurisme ontgroeid, lang niet alle enthousiaste kandidaten komen in aanmerking.

n Voor buitenlandse missies zoeken Belgische ngo’s vooral medische, paramedische en technische profielen met ervaring. Zeg maar: chirurgen, anesthesisten, verpleegkundigen, vroedvrouwen, hiv-specialisten, pediaters, kinesitherapeuten, ergotherapeuten, opvoeders, landbouwingenieurs, mecaniciens, experts in transport, distributie, logistiek en telecommunicatie.

n Deze medewerkers worden vrijwel altijd bezoldigd met contracten van bepaalde duur. “Wil je langere tijd op hun expertise kunnen rekenen, dan moet je ze betalen”, legt Nancy Boulpaep nog uit. “Rijk zullen ze er echter niet van worden. We betalen iets meer dan het minimumsalaris. Aan bezoldigde krachten vragen we een engagement van minstens zes maanden, maar die periode mag over meerdere kortere opdrachten gespreid worden. Een langer engagement is voor de betrokkenen niet altijd mogelijk.”

Ook hier grote behoeften

Toch moet u niet wanhopen als u niet tot een van de bovenvermelde profielen behoort. Ook de hoofdzetels van de ngo’s in België kunnen enthousiaste medewerkers gebruiken.

n Voor bezoldigde functies in België zoeken de ngo’s vooral mensen die in een vroegere loopbaan gewerkt hebben in financiële en juridische carrières (banken, verzekeringen, boekhouding, rechtsbijstand, fondsenwerving...), in technische beroepen (telecommunicatie, transport, distributie, logistiek), in personeelszaken of als opvoeders, psychologen, journalisten, deskundigen in hedendaagse communicatievormen of wetenschappelijke onderzoekers (zoals epidemiologen of bio-ingenieurs).

n Vrijwilligers kunnen in België aan de slag voor ondersteunende diensten: van vertalers over chauffeurs tot administratieve krachten, voor fondsenwerving en sensibiliseringsacties.

n Sommige organisaties sturen ook vrijwilligers uit op buitenlandse missies. Leraars Zonder Grenzen werken geregeld met leerkrachten die zich na hun tbs nog willen inzetten (van kleuteronderwijzers tot vakleraars). Artsen Zonder Vakantie doen een beroep op artsen, specialisten, laboranten, verpleegkundigen en vroedvrouwen. Oxfam Solidariteit zoekt nu en dan vrijwilligers voor voedselhulp in vluchtelingenkampen.

n Vrijwilligers krijgen een kostenvergoeding (incl. verzekering). Voor buitenlandse opdrachten worden de reis- en verblijfkosten betaald.

De kans bestaat dus dat u nooit meer te zien zult krijgen dan een kantoor in België. Dat is natuurlijk minder romantisch dan de favela’s van Rio de Janeiro of een vluchtelingenkamp in Tsjaad. “Het werk is niet altijd sexy”, beaamt Nancy Boulpaep. “Op onze hoofdzetel in België werken we met 45 vrijwilligers (bijna allemaal 50-plussers) en 250 bezoldigde krachten. Om hen toch te laten voelen hoe belangrijk ze zijn, krijgen ze elke week een briefing over wat er in de buitenlandse missies gebeurt.”

Toch merken ook ngo’s de jongste jaren een terugval van het aantal vrijwilligers. Op de hoofdzetel van SOS Kinderdorpen is hun aantal van tien tot twee gedaald. Jongere vijftigplussers blijken vaak af te haken wanneer ze in het vrijwilligerswerk te weinig actie of persoonlijk plezier beleven. Humanitaire organisaties zullen dus in de toekomst creatiever moeten gaan zoeken naar tussenvormen tussen de kick van het avontuur in het buitenland enerzijds, en de saaie taken in België anderszijds.

Waar kunt u solliciteren?

n Een overzicht van ngo’s die een beroep doen op vrijwilligers of op bezoldigde krachten vindt u op www.viw.be/ngo.htm.

Hieronder vermelden we de contactgegevens van een aantal ngo’s:

n Artsen Zonder Grenzen: Dupréstraat 94, 1090 Brussel, tel. 02 474 74 74, www.msf-azg.be

n Handicap International: Spastraat 67, 1000 Brussel, tel. 02 230 60 30, www.handicapinternational.be

n Vredeseilanden: Blijde Inkomstraat 50, 3000 Leuven, tel. 016 31 65 80, www.vredeseilanden.be

n Oxfam Solidaritei t: Vier-Windenstraat 60, 1080 Brussel, tel. 02 501 67 00, www.oxfamsol.be

n Unicef België: Lenniksebaan 451 bus 4, 1070 Brussel, tel. 02 230 59 70, www.unicef.be

n SOS Kinderdorpen: Gachardstraat 88, 1050 Brussel, tel. 02 639 09 77,

www.sos-kinderdorpen.be

n Leraars Zonder Grenzen: Ruggeveldlaan 581 bus 5, 2100 Deurne, www.lzg.be

n Artsen Zonder Vakantie: Rode Kruisplein 16, 2800 Mechelen, tel. 015 40 08 82,

www.artsenzondervakantie.be

Denk ook hieraan....

n Nogal wat ngo’s maken deel uit van een internationale organisatie. Werken voor de Belgische tak – ook vrijwilligerswerk – kan u dus nuttige contacten opleveren als u internationale ambities hebt.

n Bruggepensioneerden mogen geen bezoldigd werk uitvoeren. Vrijwilligerswerk (met een kostenvergoeding) is wel toegelaten, zij het na goedkeuring door de RVA.

n Uiteraard houdt u er rekening mee dat gepensioneerden en tbs-ers maar mogen bijverdienen tot een bepaald bedrag. Wie bijvoorbeeld momenteel een rust- en/of overlevingspensioen geniet en geen kinderen ten laste heeft, mag per jaar euro 21.436,50 bruto bijverdienen. n

Ludo Hugaerts