Hoorapparaten: steeds meer comfort

Het gehoor is een zintuig dat in ruime mate onze levenskwaliteit bepaalt. Slecht horen hoeft echter niet. Er zijn hoorapparaten naar ieders verwachtingen, noden en budget.

Goed horen heeft een invloed op onze dagelijkse contacten en ons sociaal leven. In de loop der jaren neemt het gehoor af. Dat proces verloopt echter zo geleidelijk dat velen het niet eens merken of het halsstarrig ontkennen. Anderen beseffen wel dat hun gehoor achteruit gegaan is, maar trachten dat te aanvaarden als een normaal verouderingsverschijnsel. Dat blijkt duidelijk uit de cijfers. Ongeveer 800 000 tot 1 miljoen Belgen heeft te kampen met gehoorverlies. Slechts 150 000 tot 200 000 van hen draagt een hoorapparaat. En nochtans... Iedereen met een vorm van slechthorendheid – of die nu licht, matig of zwaar is- kan tegenwoordig succesvol geholpen worden. Maar de vooroordelen tegenover een hoorapparaat blijven groot. Het dragen van zo’n toestel wordt door te veel mensen nog altijd beschouwd als een zichtbaar teken van ouderdom en aftakeling. Waarom kunnen we het niet, net als een bril, aanvaarden als een hulpmiddel op elke leeftijd?

Het verschil tussen horen en verstaan

Slechthorendheid beïnvloedt voornamelijk de hoge frequenties. In onze spraak stemt elke letter overeen met een bepaald frequentiegebied. De klanken ‘s’ en ‘f’ hebben een hoge frequentie. En vermits deze klanken belangrijk zijn voor de verstaanbaarheid van wat er gezegd wordt, leidt dit bij mensen met gehoorverlies niet zelden tot de verzuchting: “Ik hoor het wel, maar ik versta het niet.” Waarom ze de ene persoon dan toch beter verstaan dan de andere? Omdat de spraak van mensen met een lage basstem lagere frequenties heeft dan de spraak van personen met een hoge sopraanstem.

Wanneer te lang wordt gewacht om het gehoorverlies te corrigeren met een hoorapparaat, heeft het oor jarenlang onvoldoende training gehad en is het als het ware vergeten hoe het moet luisteren. Hoe slechter het gehoor is op het moment dat iemand een hoorapparaat gaat dragen, hoe langer de gewenningsperiode duurt. Net zoals een baby vanaf de eerste dag hoort maar nog niet gericht kan luisteren, kost ook het gebruik van een hoorapparaat in het begin enige tijd en moeite. Het geritsel van bladeren, het getjilp van vogels, de wagens die voorbijrijden, al die geluiden die jarenlang niet meer bestonden... het is in het begin soms allemaal wat overweldigend.

Ons gehoor werkt bovendien volgens het principe van de stereofonie. We hebben dus twee oren nodig om spraak uit lawaai te filteren en om de richting van een bepaalde geluidsbron te kunnen bepalen. Kortom, om op een natuurlijke manier te horen. Daarom is het wenselijk, om niet te zeggen noodzakelijk, bij tweezijdige slechthorendheid (en dat is bij de meeste mensen het geval) beide oren door een hoorapparaat te corrigeren.

Voor elk wat wils

Wie naar de opticien stapt, weet meestal goed wat hij wil: een bril of lenzen, monofocale, bifocale of progressieve glazen, een groot of een klein montuur... Maar wist u dat ook voor hoorapparaten met al uw wensen, verlangens en noden rekening kan worden gehouden? Bent u een actieve persoon die vaak in een rumoerige omgeving vertoeft, vindt u het belangrijk dat uw hoorapparaat uiterst discreet is, hebt u slechts een beperkt budget beschikbaar, bent u zwaar slechthorend of verkiest u volledige vrijheid en wilt u een toestel dat zich automatisch én volgens uw wensen aan verschillende situaties aanpast... het kan allemaal!

Het aanbod aan hoorapparaten kan grosso modo onderverdeeld worden in 3 categorieën. De eerste zijn de apparaten die minder dan euro 1000 kosten. Het goedkoopste toestel in het aanbod van Lapperre kost euro 474,30. Zelfs in deze laagste categorie zitten programmeerbare toestellen die eventueel kunnen aangepast worden in functie van de evolutie van het gehoorverlies. De tweede categorie zijn de toestellen tussen euro 1000 en 1500. Hierin vindt u geautomatiseerde toestellen met meerdere programma’s die zich aanpassen aan verschillende situaties. En de topkwaliteit zijn de toestellen van meer dan euro 1500. Zij zijn volautomatisch en bevatten verschillende filters. De prijs wordt uitsluitend bepaald door de technologie van het toestel, door de mogelijkheden die het te bieden heeft. Er bestaat geen enkel verband tussen de graad van slechthorendheid en de prijs. De grootte van het toestel is evenmin bepalend.

In elke categorie zijn toestellen in de drie verschillende afmetingen beschikbaar. De allerkleinste zijn de CIC’s (completely in the canal – foto 1), de toestellen die volledig in de gehoorgang passen. Dan zijn er de iets grotere in-het-oortoestellen (foto 2) en tenslotte de oorhanger (foto 3) die achter het oor wordt aangebracht.

Voor de eerste twee types wordt de behuizing op maat gemaakt. Het toestel moet immers perfect in de gehoorgang passen. Is dat niet het geval dan kan dit een onaangename fluittoon veroorzaken, de zogenaamde terugkoppeling. Het versterkte signaal dat het apparaat uitzendt wordt dan immers opnieuw opgevangen door de microfoon. Bij de oorhangers (3) wordt het oorstukje dat de verbinding vormt tussen het oor en het toestel op maat gemaakt. Een correct passend oorstukje verhoogt zowel het draagcomfort als de geluidskwaliteit.

Het neusje van de zalm

Lapperre stelde zopas het nieuwe gamma Perseo-hoorapparaten voor. Tot nu toe reageerden hoorapparaten, hoe gesofisticeerd ze ook waren, altijd op dezelfde manier op een welbepaalde situatie. Het nieuwe Personal Logic systeem van de Perseo-apparaten laat deze reageren op veranderingen in de omgeving, maar rekening houdend met de persoonlijke voorkeuren van de drager. Wat voor de ene mens als muziek klinkt, is voor de ander immers storend lawaai.

Helaas worden hoorapparaten niet volledig terugbetaald zoals in Nederland en in de Scandinavische landen wel het geval is. Voor een volwassene betaalt het Riziv voor 1 hoorapparaat euro 444,71 terug, voor 2 toestellen euro 880,25. Om voor deze terugbetaling in aanmerking te komen moet het hoorapparaat wel voorgeschreven zijn door een neus-, keel- en oorarts.

A Leen Baekelandt