“Het Zwin is echt bedreigd”

Natuurreservaat het Zwin, Graaf Léon Lippensdreef 8, 8300 Knokke-Heist. Info: 050 60 70 86, www.zwin.be

Naast zijn huis in Westkapelle staat Guido Burggraeve (64) te turen door zijn verrekijker. Hij wijst me enkele stipjes in het weidse polderlandschap. “Kijk, een goudplevier, en een kievit”, mompelt hij. Zijn ogen staan vinnig, altijd op scherp, alert naar alles wat beweegt. Sinds twee jaar is de bevlogen conservator van het natuurreservaat het Zwin op pensioen, maar hij blijft heel actief bezig met het observeren van vogels. “Het is een passie”, lacht hij. “Al van toen ik tien was, trok ik de bossen en velden in. Ik was waarschijnlijk één van de jongste specialisten inzake zangvogels. Als zeventienjarige stond ik mee aan de wieg van de Jeugdbond voor Natuurstudie. Ik was daar zo intens mee bezig dat ik mislukte in mijn studie wetenschappen!”

Tussen november en maart vormt het Zwin een overwinteringsplaats voor duizenden trekvogels uit het hoge noorden. Terwijl de oud-conservator met me praat, vliegt er een vlucht grauwe ganzen over. Hun geluid (het ‘gakken’) doet hem denken aan vrijheid en reizen. “Mijn reisdoelen zijn vooral interessante broedplaatsen zoals Senegal en plekken waar de trek goed waar te nemen valt zoals Gibraltar. Samen met mijn vrouw kan ik urenlang de overtrekkende populaties observeren.”

Magda komt erbij. “Het is een ongelooflijk gezicht wanneer je bij optimale thermiek honderden roofvogels ziet overvliegen”, vertelt ze. “Het zijn niet de oudere dieren die de jongere leiden, neen, de trek gebeurt puur instinctief. Ze vliegen van plek naar plek waar er te foerageren valt. Zelfs jonge vogels vinden op hun eentje moeiteloos hun weg.”

Als u het Zwin met al zijn wintergasten wilt bezoeken, kunt u beter niet te lang meer wachten. Guido Burggraeve is 32 jaar conservator geweest en bezorgder dan ooit. “Het klinkt niet leuk in de oren van de beleidsmensen, maar als natuurgebied is het Zwin echt bedreigd. De verzanding gaat steeds sneller. Er moet ingegrepen worden, afgraving en uitdieping zijn hoognodig. Zoniet zullen de slikken verzanden en de schorren hun zo specifieke vegetatie verliezen”, waarschuwt hij rustig en afgemeten. “De zeekraal en het klein schorrekruid staan bloedrood op dit moment”, komt Magda tussen. “Dat is hun moment van roem net vóór de blaadjes afsterven.”

Ludo Hugaerts en Katrien Vervaele