Het jaar van Magritte

Precies 50 jaar geleden, in 1967, overleed een van de grootste Belgische kunstenaars: surrealist René Magritte. Die verjaardag wordt dit najaar herdacht met diverse tentoonstellingen op de plekken waar hij het liefst vertoefde: Brussel en Knokke.

Atomium Wandelen tussen iconen

Een van de meest verrassende tentoonstellingen vindt plaats in dat andere Belgische icoon, het Atomium, dat je onderdompelt in de surrealistische wereld van Magritte. Enkele schilderijen worden levensgroot in 3D gepresenteerd en geven je het gevoel in een theaterscène tussen beroemde Magritte-iconen te wandelen. Je loopt tussen de wolken, ziet boven je hoofd de beroemde vogels en kunt gaan zitten op de groene appels. Aangepaste muziek en belichting doen de rest.

Bij enkele schilderijen worden belangrijke details uitgelicht, zodat je beter de ideeënwereld en opvattingen van de beroemde kunstenaar begrijpt. Hij was eigenlijk een ietwat aparte surrealist, want hij plaatste niet de droom of de peinture automatique centraal, maar onderzocht problemen in de logica en de filosofie, en het verband tussen beeld, schilderkunst, woord en werkelijkheid. Je ontdekt onder meer (reproducties van) Les Amants (1928), Le Fils de l’Homme (1964) en Le Double Secret (1927).

Atomium meets Surrealism. 21/9/2017-10/09/2018 in het Atomium. Ma-zo, 10-18 u. ? 12. www.atomium.be/magritte

Magritte Museum Magritte leeft door

Uiteraard blijft het Magritte Museum niet achter. Het bezit met 234 originele werken de grootste collectie ter wereld. Dit najaar belicht het de invloed van Magritte op de hedendaagse kunstenaars. Je kan zien hoe Magritte nog altijd doorleeft, onder meer in het werk van Andy Warhol, die een groot bewonderaar van hem was, en in dat van George Condo tot Gavin Turk. Maar het was vooral Marcel Broodthaers die hem veel verschuldigd was. De twee deelden een passie voor de Franse dichter Mallarmé en kenden elkaar ook persoonlijk.

Een tweede tentoonstelling toont de briefwisseling tussen Magritte en Marcel Lecomte. Lecomte was schrijver en kunstcriticus. Dankzij hem ontdekte Magritte het oeuvre van de Chirico, waardoor zijn visie op de schilderkunst radicaal veranderde. De tentoonstelling presenteert exclusieve teksten van Lecomte over Magritte en de briefwisseling tussen de twee goede vrienden.

Het Magritte gebouw gaat er zelf ook een beetje surrealistisch uitzien want de ramen worden bekleed met reproducties van zijn werken.

René Magritte, Broodthaers en hedendaagse kunst/Marcel Lecomte. 13/10/2017-18/2/2018 in de Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België. Ma-vr, 10-17 uur, WE 11-18 uur. ? 14,50. www.fine-arts-museum.be

Knokke René en de zee

René Magritte en zijn vrouw Georgette brachten hun zomers graag door in Knokke-Heist. In 1952 gaf de gemeente de kunstenaar de opdracht een fresco te maken voor het casino. Het werd zijn – in afmetingen – meest monumentale werk ooit. Het 300 m2 grote Het Betoverde Rijk is naar aanleiding van het Magritte-jaar toegankelijk voor het publiek. Anders kan dat enkel onder begeleiding.

De zee was ook een grote inspiratiebron voor de Brusselaar. Het strand en de golven, de zee en de hemel vormen vaak de achtergrond voor zijn surrealistische onderwerpen. Reproducties van die werken zijn dit najaar te zien in Cultuurcentrum Scharpoord in Knokke. The Magritte Experience, die je afgelopen zomer op het strand kon beleven, verhuist gedeeltelijk naar het Scharpoord. Met een 3D virtualrealitybril maak je een driedimensionale reis door zijn meest magische werken.

Magritte & De Zee. 20/10/2017 -14/1/2018 in Cultuurcentrum Scharpoord, Knokke-Heist. Ma-vr, 8.30-17 uur. Za, 10-17 uur. www.knokke-heist.be/event/magritte

ANN HEYLENS – FOTO’S CHRISTOPHE LICOPPE