Herinnering

Het donkere gebied waarin feit en verbeelding zozeer samensmelten dat je ze later, als je terugkijkt, niet meer kunt onderscheiden, zo beschrijft Marta Barone de feilbaarheid van ons geheugen. Een vaak terugkerend thema.

ONMERKBAAR

Marta Barone (°1987) is 26 als ze van Turijn naar Milaan verhuist. Bij een bezoek aan haar moeder opent ze een doos met documenten van haar overleden vader, met wie ze weinig contact had. Ze vindt verslagen van het proces waarop haar vader terechtstond voor vermeende medewerking aan een gewapende organisatie. Vanaf dan is niets nog hetzelfde. ‘In de dagen daarna was ik me voortdurend bewust van de verandering die me vergezelde, haast onmerkbaar, maar wel doorslaggevend’. Marta construeert een beeld van de man die haar vader was, op basis van herinneringen van anderen. Terug naar de woelige jaren 70 in Noord-Italië, de periode van de Rode Brigades. Een prachtig romandebuut, meteen goed voor een nominatie voor de Premia Strega.

VERZONKEN STAD – MARTA BARONE

AMBO|ANTHOS – 22,99 EURO – ISBN 9789026353468

WAARNEMINGEN

Meneer Busken zit, na een val thuis, vastgesjord in zijn rolstoel op de gesloten afdeling van Huize Madeleine, waar de bewoners worden aangeduid als cliënten. Uit stil protest voor zijn gedwongen opname beslist hij – want beslissen kan hij – dat hij niet meer wil spreken. ‘Cliënt Busken herinnert zich niet veel meer’, hoort hij over zichzelf zeggen, maar hij wendt voor dat alles hem ontgaat. ‘Ik kijk scherp, neem helder waar, observeer, registreer, heb alles door, al denken zij en houden ze vol van niet’. Het boek is de weerslag van die waarnemingen, en van herinneringen. Maar zijn die laatsten even precies als de rake, vaak gemene – en soms hilarische – observaties van medewerkers en andere cliënten?

CLIËNT E. BUSKEN – JEROEN BROUWERS

ATLAS CONTACT – 31,99 EURO – ISBN 9789025455941

EEN JAAR, ELKE DAG

Een herinneringskunstwerk, zo wordt ‘Een jaar uit het leven van Gesine Cresspahl’ genoemd. Dat jaar loopt van augustus 67 tot augustus 68. De Joodse Gesine is al zes jaar vanuit het Oost-Duitse Jerichow naar New York gemigreerd. Via verhalen die ze aan haar dochter vertelt, krijg je een beeld van de langzame nazificatie van Duitsland. Je volgt ook Gesines dagelijkse handelingen, zoals de New York Times kopen, waarbij Uwe Johnson weergeeft waarover de krant elke dag bericht. Over Gesine zegt hij: ‘Ze is de New York Times gaan beschouwen als een mens, en het bestuderen van die grote, grauwe bundel geeft haar het gevoel dat er iemand aanwezig is met wie ze in gesprek is,...’

EEN JAAR UIT HET LEVEN VAN GESINE CRESSPAHL – UWE JOHNSON

VAN OORSCHOT – 85 EURO – ISBN 9789028280441