Heb vertrouwen en consumeer

Economen zeggen het al maanden: de heropleving van het land zal grotendeels van het consumentenvertrouwen afhangen, zowel in België als elders in Europa.

Het zijn onze uitgaven als consument die de machine, die door het coronavirus – of liever door de lockdown die het moest indijken – tot stilstand werd gebracht, weer op gang moeten trekken. We waren nochtans goed (her)vertrokken sinds juni, maar het stijgend aantal besmettingen in augustus en daarna in september, heeft onze consumptie weer afgeremd en ons vertrouwen weer uitgehold. Een begrijpelijke reactie, daar zijn tal van commentatoren het over eens: maar een nieuwe lockdown zou dramatisch zijn. Ja, we kunnen dat begrijpen, maar we kunnen dit gebrek aan vertrouwen, om verschillende redenen, ook fel overdreven noemen.

Eerst en vooral omdat de meeste wereldleiders een nieuwe lockdown stilzwijgend of zelfs uitdrukkelijk uitsluiten, precies omdat de gevolgen dit keer niet dramatisch, maar ronduit apocalyptisch zouden zijn. Kort gezegd: geen enkel land kan zich dat veroorloven. Behalve bij een eventuele apocalyptische gezondheidscrisis. Waarvan, op het moment dat we dit schrijven, in de verste verte geen sprake is.

Vervolgens omdat de gevolgen van de pandemie op het vlak van faillissementen en banenverlies, die de komende maanden op ons afkomen, in niets te vergelijken zijn met de crisis van de jaren 30, bijvoorbeeld. Het Planbureau, dat de toekomstige situatie van het land bestudeert, spreekt van 82.000 banen in 2020 en 2021. Dat is erg te betreuren, maar we moeten er toch aan herinneren dat ons land ongeveer 5 miljoen actieven telt.

In elk geval worden deze mensen niet aan hun trieste lot overgelaten, maar gesteund door de gemeenschap.

En dat brengt ons bij het belangrijkste element: de regering heeft, bovenop de bestaande vervangingsinkomens, verschillende tegemoetkomingen voorzien om de gevolgen van de pandemie en de lockdown het hoofd te bieden. Laten we wel wezen: in België heeft de Staat, net zoals elders, zowat alles ten laste genomen. Het bewijs: het Planbureau heeft berekend dat het beschikbare inkomen van particulieren slechts met 0,3% gedaald is. Een verwaarloosbare terugval in vergelijking met deze economische ramp zonder weerga! We moeten daar eerder blij dan bang voor zijn. Al zullen de cijfers wellicht minder gunstig evolueren naar het jaareinde toe, wanneer sommige steunmaatregelen wegvallen. Maar het einde van de wereld is zeker niet in zicht.

Al 40 jaar hou ik me beroepsmatig met beleggen bezig en ik durf te schrijven: nu veilig sparen mensen armer maakt door de weliswaar erg beperkte inflatie, is consumeren niet alleen blijk geven van economisch burgerschap in dit rampjaar 2020, het is simpelweg een goed idee! We moeten ons echt niet schuldig voelen.