Exit Tak 21

Heb je recent je verzekeraar of makelaar gecontacteerd om je geld in een levensverzekering te beleggen, dan zal je gemerkt hebben dat hij een heel ander verhaal ophangt dan een paar jaar geleden. Vroeger zou hij de verdiensten van de Tak 21 in de verf hebben gezet: de kapitaalsgarantie die zekerheid biedt, het gewaarborgde rendement zodat je je geen zorgen hoeft te maken over de toekomst, en als kers op de taart een sympathieke winstdeelname, de fameuze WD. Maar toen kon het niet op.

De laatste jaren weerklinkt een heel ander geluid. En die bocht werd nog eens extra duidelijk in 2019. Vraag je vandaag een Tak 21, dan gaat je verzekeraar op de rem staan. “Ben je zeker dat je tevreden bent met zo’n laag rendement, dat nog verder zal afglijden?” Verzekeraars bieden de Tak 21 wel nog aan in het kader van wat ze de belastingverzekering noemen – de derde pensioenpijler, waarin ook banken pensioenspaarfondsen aanbieden -, maar als spaarformule zonder belastingvoordeel hebben sommigen de Tak 21 geschrapt. Want ook al vind je nog verzekeraars die een gewaarborgd rendement van 0,85% of 0,50% bieden, heel wat andere hebben dat rendement tot 0% herleid.

Om nog maar te zwijgen van degenen die zowaar een variabele rentevoet hanteren, die plots kan dalen voor het totale bijeengespaarde bedrag, net als bij het spaarboekje. Of plots kan stijgen, al is dat wellicht niet voor meteen. Een vreemde gang van zaken voor een levensverzekering.

Moet je dan een kruis maken over die goeie ouwe Tak 21? Veel spaarders hebben al eieren voor hun geld gekozen nu de jaarlijkse inning in tien jaar tijd met meer dan de helft is gedaald. Toch vertegenwoordigt de Tak 21 nog altijd zes miljard euro, wat toch niet niks is. Dat komt omdat de Tak 21 nog tot 2018 heeft standgehouden: dat jaar boden veel verzekeraars nog 2% rendement, of bijna de inflatie (2,05%). Binnenkort kennen we de opbrengst voor 2019. Maar vooral de komende jaren baren zorgen, want verwacht wordt dat het rendement zal kelderen. Tot 0,5% in 2022, volgens sommigen. Mirakels bestaan niet: als je je oude obligaties geleidelijk aan moet vervangen door nieuwe die niets opbrengen, dan zakt het gemiddelde rendement van je portefeuille onvermijdelijk.

Vandaag sporen verzekeraars hun klanten daarom aan om over te stappen van Tak 21-producten naar Tak 23-formules, die uit fondsen bestaan. Die zouden het minder slecht moeten doen, maar zijn niet gewaarborgd: hun waarde schommelt, samen met de markt.

Begrijpelijk dus dat de spaarder ontredderd is. Hij kreeg zo vaak te horen hoe belangrijk zekerheid is en hoe gevaarlijk risico’s nemen. En nu moet hij die zekerheid opgeven voor meer marktrisico. Bij deze heb je meteen ook je goede voornemen voor 2020 op zak: informeer je goed voor je een spaarproduct koopt.