© ISOPIX

Een zorgverzekering voor elk gewest?

Via een (verplichte) verzekering krijgen zwaar zorgbehoevenden binnenkort in elk gewest een vergoeding voor niet-medische kosten.

In 2001 voerde Vlaanderen een verzekering in die een vergoeding uitkeert voor niet-medische kosten aan zwaar zorgbehoevenden die thuis worden verzorgd of in een erkend woonzorgcentrum, rvt of psychiatrisch verzorgingscentrum verblijven. Alle Vlamingen ouder dan 25 zijn sindsdien verplicht bij te dragen. Inwoners van Brussel hadden de keuze om zich bij de Vlaamse zorgverzekering (nu Vlaamse Sociale Bescherming) aan te sluiten of niet.

Het Waals gewest en de Franse gemeenschap trokken destijds naar het Grondwettelijk Hof en de Raad van State om het Vlaamse initiatief tegen te houden. Maar Vlaanderen werd enkel verplicht de wetgeving aan de Europese regelgeving aan te passen. Vijftien jaar later heeft Wallonië nu ook een akkoord klaar voor een zorgverzekering, de assurance autonomie. Ze wordt in 2017 operationeel, al moet ze nog door het Waalse parlement worden goedgekeurd.

In Vlaanderen

Wie draagt bij, hoeveel en wanneer?

Alle Vlamingen dragen bij vanaf het jaar dat ze 26 worden. Vanaf dan moeten ze aansluiten bij één van de zes erkende zorgkassen – via het ziekenfonds of de Vlaamse zorgkas – die de jaarlijkse bijdrage int. Vandaag betalen Vlamingen ? 50 per jaar voor de Vlaamse Sociale Bescherming. Die bestaat uit 3 pijlers: de Zorgverzekering, het Basisondersteuningsbudget (BOB) voor gehandicapten en de Tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden (THAB). Wie recht heeft op een verhoogde terugbetaling van gezondheidskosten betaalt slechts ? 25.

De bijdragen moeten ten laatste op 30 april van het lopende jaar op de rekening van de zorgkas staan. Heb je op 30 april te weinig of helemaal niet betaald, dan staan daar sancties op. Zo betaal je een boete van ? 250 als je drie jaar je bijdrage niet of slechts gedeeltelijk hebt betaald aan het Vlaamse Zorgfonds. De jaren moeten niet op elkaar volgen. De boete bedraagt slechts ? 100 als je op 1 januari van het jaar dat de boete voorafgaat recht had op een verhoogde tegemoetkoming. Voor elk jaar dat je op 31 december nog niet in orde bent, wordt je zorgvergoeding vier maanden geschorst op het moment dat je er recht op hebt.

Wie krijgt een vergoeding?

De verzekering is bedoeld voor wie zwaar zorgbehoevend is (lijdt aan een langdurig en ernstig verminderd zelfzorgvermogen) en thuis wordt verzorgd (thuiszorg of mantelzorg) of voor wie in een woon-zorgcentrum, rvt of psychiatrisch verzorgingstehuis verblijft. Je leeftijd speelt geen rol. Wie jonger is dan 25 jaar en zelf nog niet bijdraagt aan de zorgverzekering, heeft toch recht op een vergoeding indien nodig. Je inkomen is evenmin van belang. Wat telt is de graad van zorgbehoevendheid.

Hoeveel krijgt de zorgbehoevende?

De Vlaamse zorgverzekering bedraagt ? 130 per maand, ongeacht of je nu thuis wordt verzorgd of residentieel.

Wat mag je ermee doen?

In Vlaanderen mag je zelf kiezen waaraan je die ? 130 besteedt, zolang je het bedrag gebruikt om niet-medische kosten te betalen: gezinszorg, aankoop van hulpmiddelen, poetshulp, verblijfskosten in een woon-zorgcentrum,...

In Brussel

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft (nog) geen eigen zorgverzekering. Maar inwoners hebben van in het begin de keuze gehad om aan te sluiten bij de Vlaamse zorgverzekering. Momenteel is er nog geen sprake van dat Brusselaars zich zouden kunnen aansluiten bij de Waalse zorgverzekering. De Vlaamse zorgverzekering is dus de enige optie. De verzekering is geen plicht, wel een recht. Toch sluiten Brusselaars best zo snel mogelijk aan, dus vanaf het jaar dat ze 26 worden. Wie dit later doet kan daar spijt van krijgen, want je vergoeding wordt vier maanden opgeschort per jaar dat je had kunnen aansluiten maar dat niet hebt gedaan. Als je later aansluit moet je ook 5 jaar (vroeger 10 jaar) wachten vooraleer je een aanvraag voor een zorgvergoeding kunt doen. Tijdens die 5 jaar moet je ononderbroken aangesloten blijven bij een zorgkas en bijdragen betalen. Brusselaars kunnen ook een beroep doen op het Vlaamse BOB van ? 300 en vanaf 1 januari 2017 op de Vlaamse THAB. Er is wel een cumulbeperking als ze die THAB ook in Brussel aanvragen.

Inwoners van Brussel kunnen op elk moment beslissen om hun aansluiting bij de Vlaamse zorgverzekering stop te zetten.

In Wallonië

Wie draagt bij, hoeveel en wanneer?

Net als in Vlaanderen zullen alle inwoners van het Waals gewest verplicht moeten bijdragen vanaf het jaar dat ze 26 worden. Ze betalen ? 50 per jaar (? 25 voor wie recht heeft op een verhoogde tegemoetkoming). Wie 26 wordt zal de eerste twee bijdragen moeten betalen tegen 31 december van het jaar dat volgt op dat van de 26ste verjaardag. Dat is ook zo voor wie in Wallonië komt wonen en ouder dan 26 jaar is. Wie financiële problemen heeft, zal de zorgkas kunnen vragen om de bijdragen in schijfjes te betalen. Sommige personen kunnen worden vrijgesteld. Wie te laat betaalt zal net als in Vlaanderen worden gesanctioneerd. De vergoeding kan dan worden opgeschort en er kan een administratieve boete worden opgelegd. De bijdragen zullen worden geïnd via de ziekenfondsen of de Hulpkas.

Wie krijgt een vergoeding?

Net als in Vlaanderen is de Waalse zorgverzekering (assurance autonomie) bedoeld voor wie zorgbehoevend is. Er is wel een verschil: in Wallonië zal de zorgverzekering niet tussenkomen als je wordt verzorgd via mantelzorg (vrienden, familie), wat wel het geval is in Vlaanderen. Je leeftijd maakt niet uit en je inkomen speelt geen rol als je thuis wordt verzorgd. Verblijf je in een woon-zorgcentrum, dan wordt er wel naar de hoogte van je inkomen gekeken omdat de zorgverzekering in de plaats komt van de tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden, die inkomensgebonden is. Gehandicapten die in een instelling verblijven zullen niet van de vergoeding van de zorgverzekering kunnen genieten omdat zij recht hebben op specifieke tegemoetkomingen.

Hoeveel krijgt de zorgbehoevende?

De vergoeding zal gemiddeld ? 300 bedragen. Geen vast bedrag zoals in Vlaanderen omdat de inkomensgebonden Tegemoetkoming voor Hulp aan Bejaarden (THAB) erin vervat zit.

Wat mag je ermee doen?

Anders dan in Vlaanderen zal de zorgbehoevende niet zelf kunnen beslissen waar hij het bedrag van de tegemoetkoming aan besteedt. Word je thuis verzorgd, dan bestaat de zorgverzekering in een aantal uren dat je beroep kan doen op een erkende dienst van professionele helpers: familiehulp, thuisoppas, poetshulp,... Momenteel zou het gemiddeld om 15 uren gaan, wat neerkomt op zo’n ? 300. Verblijf je in een woon-zorgcentrum, rvt of psychiatrisch verzorgingscentrum, dan wordt het bedrag van ? 300 afgetrokken van je factuur voor de verblijfskosten. Hier wordt er wel rekening gehouden met je inkomen omdat de vergoeding in de plaats komt van de Tegemoetkoming voor Hulp aan Bejaarden die in het kader van de zesde staatshervorming werd overgeheveld van het federale naar het Waalse niveau.

Vlaanderen en Wallonië leggen dus eigen accenten. Logisch, want de uitgangssituatie is in beide regio’s in de loop der jaren uit elkaar gegroeid. Het heeft dan ook weinig zin om de uitkering van de Vlaamse zorgverzekering te vergelijken met de toekomstige uitkering van de Waalse autonomieverzekering.

ANNEMIE GODDEFROY

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content