Een zomer aan zee

In de kleine beslotenheid van hun strandcabine creëren de vaste badgasten van De Panne hun eigen wereldje. De Nederlandse fotografe Annie van Gemert legde deze kleurrijke tafereeltjes op de gevoelige plaat vast, net voor ze plaats moesten ruimen voor uniforme witte strandhuisjes.

De Panne leeft al lang niet meer van de visvangst. De ooit bijna honderd schepen tellende vissersvloot was bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog al bijna geheel verdwenen. De prachtige villa’s en statige huizen langsheen de Zeedijk moesten na de oorlog plaats ruimen voor immense, karakterloze flatgebouwen. Het kusttoerisme evolueerde immers van een aangelegenheid voor the happy few tot een recht voor de grote massa. Dus moesten er meer verblijfsplaatsen komen.

Het is echter niet in deze steriele appartementencomplexen dat de badgasten van hun welverdiende kustvakantie komen genieten, wel in hun kleine, kleurige strandcabines op het mooie, brede zandstrand van De Panne. De huisjes zijn allemaal ongeveer even groot en staan netjes op een rij, maar dat is zowat het enige wat ze met elkaar gemeen hebben. Zodra de badgasten de deuren van hun privéparadijsje opengooien, lijken het poppenkastjes die opengaan. Met fleurige gordijntjes, kleurrijke handdoeken, waslijntjes, opblaasbare beesten, parasols en strandstoelen creëert elk gezin zijn eigen wereldje. De één heel zorgzaam en ordelijk, de ander genietend van een gezellige rommel waartussen het kleine en iets grotere grut zich naar hartelust kan uitleven.

Elk wereldje heeft zijn eigen naam, in kleurrijke letters leesbaar boven de hoofden van de bewoners. Namen als Mongo, Irumu of Basoko die verwijzen naar het koloniale verleden van vroegere eigenaars. Of plaatjes met Robbedoes, Lekkerbek, Popeye of Sprookjeshuis waar de naamgever zeker een net zo goede verklaring voor had.

Tussen 1995 en 1998 legde Annie van Gemert deze leuke volkse beelden vast op de gevoelige plaat. Het resultaat werd nu gebundeld in het boek Een zomer aan zee. De strandcabines van De Panne. Van 19 juli tot 7 september zullen ze ook te bewonderen zijn op de gelijknamige tentoonstelling in het gemeentehuis van De Panne.

Wat brengt een Nederlandse fotografe naar het Belgische De Panne?

“Ik werk vooral aan langdurige documentaire fotoprojecten. Zo verbleef ik voor het boek Uniformiteit over meisjesinternaten in Vlaanderen en voor Kinderrijk, over grote gezinnen, geruime tijd in België. Op een keer belandde ik in de Panne en wat ik daar op het strand zag, fascineerde me echt. Achter elk deurtje van elke strandcabine, schuilt een andere wereld, een andere sfeer. Het werd uiteindelijk een heel leuk project waar ik met veel plezier aan gewerkt heb.”

U haalde uw inspiratie dus niet uit de schitterende, meer dan 100 jaar oude foto’s waaronder een aantal van de Oostendse fotograaf Antony, die ook in uw boek zijn opgenomen?

“Neen, ik ging net omgekeerd te werk. Pas na het maken van mijn eigen foto’s ging ik op zoek naar kaarten en oude foto’s die het strandleven bij het begin van de twintigste eeuw toonden. Zo merkt de lezer duidelijk het contrast tussen het strandleven aan het begin en het einde van die eeuw.

Overigens zijn mijn foto’s ook stilaan reeds een beeld van vervlogen tijden aan het worden. Heel wat van de gefotografeerde, kleurrijke cabines kregen intussen een uniform wit kleurtje. En zelfs de tot de verbeelding sprekende namen werden vervangen door nietszeggende nummers. Gelukkig vind je her en der toch nog van die leuke poppenkastjes.”

A Leen Baekelandt