Een work-out voor je ogen

Last van continu vermoeide ogen? Of moeite bij het scherpstellen? Dan kan een visuele training op maat soelaas brengen.

In ons land wordt optometrie nog maar met mondjesmaat aangeboden, terwijl in de Verenigde Staten visuele training een standaardtherapie is voor wie gezichtsklachten heeft. Ook heel wat topsporters doen een beroep op optometrie.

Optometrist Kim Rooms: “Wij zijn geen oogartsen of opticiens. Ons werkterrein spitst zich toe op de wetenschap van het zien en alles wat daarbij hoort. Oogaandoeningen maken daar geen deel van uit.”

“We gaan voor een brede aanpak. Hoe beweeg je je ogen? Werken je beide ogen harmonieus samen? Stellen je ogen correct scherp? Heb je een goed dieptezicht? Dat wordt gescreend en geëvalueerd aan de hand van wetenschappelijke testen.”

“Daarnaast gaan we op het niveau van de hersenen na of je visuele geheugen nog goed functioneert. Verder komt ook de oog-handcoördinatie aan bod. Sturen je ogen je handbewegingen correct aan?”

“Op basis van de testresultaten stellen we een individueel oefenschema op om de ogen weer beter te leren kijken.” Heel wat jonge kinderen waarvan de ogen in volle ontwikkeling zijn, kloppen hier aan maar ook voor volwassen ogen biedt de optometrie een resem mogelijkheden om de visuele vaardigheden op te krikken.

Welke problemen hebben baat bij optometrie? Kim Rooms: “Vooraf wil ik benadrukken dat wie geen visuele hinder ondervindt, geen hulp hoeft te zoeken. Het succes van visuele training is sterk gelinkt aan het consequent volgen van het trainingsschema en dat vergt de nodige motivatie.”

1 Vermoeide, tranende ogen, al dan niet met hoofdpijn

Klachten als vermoeide, tranende ogen, al dan niet met hoofdpijn, zijn de afgelopen vijf jaar, met de opkomst van smartphones en tablets, fors toegenomen. Heel wat mensen spenderen zonder het te merken uren voor een lichtbron (de optelsom van televisie, computer, tablet, gsm) wat erg uitputtend is voor de ogen.

Vanaf 45 jaar verliezen de oogspieren bovendien aan kracht. Mensen met lichte oogafwijkingen, die deze vroeger vrij vlot konden compenseren, merken dat hen dit plots niet meer lukt. Hun oogspieren kunnen de aanpassingen niet meer bolwerken. Dat kan bijvoorbeeld leiden tot dubbelzicht. Dat probleem kan worden aangepakt met een aangepaste oogspiertraining.

Optometrie is geen pure spiertraining maar die kan er wel deel van uitmaken. Een van de andere oefeningen zijn oogsprongbewegingen. Daarbij leer je bewegende voorwerpen te volgen, krijg je oefeningen op scherpstelling en training om de ogen beter te laten samenwerken.

“We werken op het leren naar binnen en naar buiten draaien van de ogen en op een beter dieptezicht. Een correct dieptezicht is de sleutel tot een goede oogsamenwerking. Ogen die dat kunnen, geven dat niet snel weer op. Bij mensen met dubbelzicht trachten we via allerhande oefeningen het dieptezicht weer op punt te stellen.”

2 Lui oog verbeteren

Volwassenen met een lui oog, die getroffen worden door een oogziekte (zoals een trombose) aan het andere oog, kunnen we helpen om het luie oog te verbeteren. De resultaten zijn hier minder spectaculair dan bij kinderen, bij wie het oog nog flexibel is, maar optometrie kan een lui oog functioneler maken door het te leren fixeren en scherpstellen.

3 Leesbril uitstellen

Er zijn trainingen die 45 plussers helpen het gebruik van een leesbril uit te stellen. Die hebben effect, maar hooguit voor twee jaar. De ooglens wordt met het ouder worden stugger, waardoor scherpstellen moeilijker wordt. Via oefeningen van de oogspieren kan dat proces worden vertraagd.

4 Visuele klachten na een hersenletsel

Een hersenletsel na een val, een whiplash of een ander trauma kan eveneens voor gezichtsproblemen zorgen. De ogen kunnen alle kanten uitschieten, het kan tot een verstoorde oogsamenwerking komen, een haperend dieptezicht of scherpstelling. Ook hier kunnen visuele oefeningen op maat de ogen beter leren functioneren.

5 Fixatieproblemen

Vijftigplussers met verzwakte oogspieren kunnen moeite ondervinden wanneer ze langdurig zaken moeten fixeren, bijvoorbeeld op een computerscherm. Met het ouder worden heb je – zonder dat je dit zelf merkt – de neiging achter een voorwerp te kijken. Een eenvoudige test kan dat aantonen. De blik wordt dan eerder wat dromerig. Wanneer je je langdurig moet concentreren kan dat wel klachten geven. Zoals te snel afgeleid zijn van je beeldschermwerk omdat je blik afdwaalt. Fixatietraining kan daarbij helpen.

Optometrie wordt vandaag door de meeste ziekenfondsen (nog) niet terugbetaald. Reken voor een eerste onderzoek (1 uur) €45 tot €50, voor een opvolgsessie betaal je gemiddeld €30.

Kari Van Hoorick