Eén leven Duizenden beelden en klanken

Lange tijd beperkten memoires zich tot het geschreven woord. Momenteel beleven ze een tweede jeugd dankzij het internet, de sociale netwerken en de digitale media.

Herinneringen reiken veel verder dan memoires: in kelders en op zolders staan dozen vol oude foto’s, filmopnames en geluidsbanden stof te vergaren. Ook al maken ze deel uit van je levensverhaal, ze kunnen moeilijk in een boek worden opgenomen. Nu we al deze documenten kunnen digitaliseren – of er een spoor van kunnen terugvinden op het internet – overstijgt het levensverhaal de beperkingen van het geschreven document. Voortaan kan je het relaas van je leven in geuren en kleuren kwijt op sociale netwerksites.

Teamwork

“Op een dag toonde mijn vriendin Karolien Emmers mij het levensverhaal van haar oma dat ze had opgenomen met haar iPhone”, vertelt psychologe Sarah Callens. “Wij zijn toen op zoek gegaan naar software om al die herinneringen online te rangschikken maar kwamen al gauw tot de vaststelling dat zoiets niets bestond.”

En dus creëerden de twee vriendinnen hellomydear.be, een sociaalnetwerksite waar je tekst, filmpjes en klankopnamen op een tijdbalk kan plaatsen en zo een multimediaal levensverhaal kan vertellen aan de hand van tientallen anekdotes. “Dit sluit perfect aan bij onze huidige manier van leven”, merkt Sarah Callens op. “Alles is in de eerste plaats gebaseerd op foto’s en filmpjes. Via het internet heb je overal toegang tot je tijdbalk: erg handig als je familie – zoals in mijn geval – naar alle uithoeken van de wereld is uitgezwermd!”

Nog een voordeel van formaat: de tijdbalk is interactief. “Stel, je hebt een doos vol familiefoto’s maar je kent niet het verhaal achter elke foto. In dat geval zet je de foto’s op de tijdbalk en deel je ze vervolgens met je familie. Iedereen kan informatie toevoegen, familieanekdotes komen naar boven en samen reconstrueren jullie de levensloop van een familielid. Bovendien creëert of bestendigt zo’n project de band tussen familieleden!”

Net als op tv

Maar je kan ook je eigen documentaire laten maken, met een scenario geregisseerd door vaklui. “Bedoeling van het levensverhaal is dat een grootouder een boodschap kan toelichten of meegeven”, klinkt het bij Olivier Gaillard en Guillaume de Westerholt van Memovie. “Geen beter instrument om de jonge generaties te bereiken dan een film: ze kijken sneller naar een documentaire dan dat ze een turf van een boek lezen. Voor alle duidelijkheid: we kijken zeker niet neer op de geschreven biografie – je kan er meer details in kwijt – maar een film heeft toch onmiskenbare voordelen. In een film kan je de essentie kwijt, krijg je een beeld van iemand, kan je de klank van zijn stem horen, ook al is hij inmiddels overleden. Na al die jaren opnieuw iemands stem horen, is een onbeschrijfelijke ervaring, want klank is iets dat snel uit ons geheugen verdwijnt.”

In een documentaire kan je bovendien interviews, foto’s en eigen gedigitaliseerde video-opnames verwerken, die je dan kan aanvullen met archiefbeelden van bijvoorbeeld de openbare omroep, kwestie van je levensverhaal te kaderen in een ruimere context. Ook hier kan je dankzij de digitale revolutie zelf meewerken aan het project en elke stap volgen. “Ons webplatform is interactief: wie op ons beroep doet, kan dus meeschrijven aan het scenario en op elk moment zijn mening geven. Wie de documentaire via het internet bekijkt kan ook langere interviews opvragen, want in de documentaire zelf tonen wij meestal slechts een klein deel.” Als alles netjes gemonteerd is, krijg je de documentaire op dvd en/of wordt hij getoond in een filmzaal. “De vertoning is een event op zich: de familie krijgt een uitnodiging en er worden affiches gedrukt.”

Memovie kijkt ook vooruit: volgens de bezielers ligt de toekomst van het levensverhaal in een mediumneutrale benadering. Vanaf het webplatform zal je voortaan kunnen kiezen tussen een documentaire, maar ook een stripverhaal, een boek met foto’s, zelfs een kinderboek. Uiteraard hangt daar een prijskaartje aan vast. “Maar kan je überhaupt een prijs plakken op je eigen geschiedenis en op je herinneringen?”

NICOLAS EVRARD – FOTO’S ISTOCK