Een implantaat tegen oorsuizen!

In ernstige gevallen kan oorsuizen een ware hypotheek leggen op de levenskwaliteit. Recent werden een aantal van deze problemen succesvol behandeld met een – helaas nog peperduur – binnenoorimplantaat.

Oorsuizen – in de medische taal tinnitus genoemd – is een gehoorprobleem waarbij iemand geluiden hoort zonder dat er in de omgeving een geluidsbron aanwezig is. Ruisen, fluiten, rinkelen, suizen, brommen,... Hoog of laag, luid of stil, continu of onderbroken, op het ritme van de hartslag of niet,... In feite ervaart iedereen wel eens een vorm van tinnitus, bijvoorbeeld nadat hij is blootgesteld aan een oorverdovend lawaai. Zowat 10 % van de mensen ervaart echter constant oorsuizen, wat de levenskwaliteit ernstig in gevaar brengt.

Oorsuizen ontstaat als er zich wijzigingen voordoen in de elektrische activiteit van de zenuwcellen in de gehoorbaan. De oorzaak kan in het binnenoor (de cochlea) liggen, maar ook op andere plaatsen. Soms is er een geluidsbron in het lichaam zoals een vernauwd bloedvat. Dan wordt de bloedstroom als het ware ‘hoorbaar’.

Stress, angst en depressie zijn niet de oorzaken, maar ze kunnen wel een invloed hebben op de manier waarop het probleem wordt ervaren. Dit geldt ook voor hals- en nekklachten, en tandenknarsen.

Individuele aanpak

De behandeling hangt volledig af van de bevindingen van het onderzoek. Indien een oorzaak gevonden wordt die kan verholpen worden, dan richt de behandeling zich daarop, plus op de factoren die een invloed hebben op de ernst van het probleem (bijv. angstgevoelens). Verder kan de hinder verminderd worden met klassieke methodes zoals de ’tinnitus retraining therapie’ die erop gericht is zich niet langer op het geluid van het oorsuizen te fixeren of een ‘sound enrichment’-therapie waarbij andere omgevingsgeluiden gecreëerd worden die de aandacht van het oorsuizen afleiden.

Een elektronisch implantaat

Dankzij de nieuwere vormen van beeldvorming en doorgedreven onderzoek naar de werking van onze hersenen, zijn de inzichten in het ontstaan van tinnitus de laatste jaren echter sterk geëvolueerd. Ook werd duidelijk welke veranderingen zich voordoen in de werking van de hersenen bij personen met oorsuizen. Deze nieuwe inzichten hebben geleid tot nieuwe behandelingen. In 2003 werden in ons land de eerste operaties uitgevoerd waarbij gebruik werd gemaakt van hersenstimulatie via een implantaat en behandelingen waarbij men trachtte de hersenactiviteit te onderdrukken via magnetische stimulatie door de schedel heen.

Intussen is men nog een stapje verder. Het voorbije jaar werd bij een aantal patiënten een elektronisch binnenoorimplantaat aangebracht. Het betrof hier wel telkens ernstige gevallen: patiënten bij wie eenzijdige doofheid blijvend gepaard ging met luid tot zeer luid oorsuizen (van 80 tot 90 decibel) dat al gemiddeld 4,5 jaar aanhield. Hun gehoorzenuw was nog wel intact. Het implanteren van een elektronisch binnenoor deed de geluidssterkte van het oorsuizen gemiddeld met 80 % dalen, wat een spectaculaire verbetering van de levenskwaliteit betekende.

“Een verrassend neveneffect van deze operatie zijn ook de gehoorresultaten bij patiënten die slechts met één oor niet horen”, vertelt professor Van de Heyning van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen. “Bij patiënten die aan beide oren doof zijn, worden binnenoorimplantaten wereldwijd al zeer regelmatig gebruikt. In een volgende stap willen we deze behandeling ook toepassen bij patiënten met zeer ernstig oorsuizen, maar die nog horen via het suizende oor.”

Helaas wordt het implantaat voorlopig alleen terugbetaald voor mensen die zo goed als volledig doof zijn, aan beide oren. Daardoor beperkt het prijskaartje vooralsnog de toepassingsmogelijkheden: meer dan 20.000 euro voor het toestelletje alleen! n

Leen Baekelandt