Een dag zoals een andere

Het was een dag zoals een andere. Met een verkoper en koper op kantoor, klaar om de verkoopakte te tekenen. Een dossier zonder veel problemen, het zou vlot gaan. Plots laat de koper vallen dat hij net terug is uit Senegal, waar hij in het huwelijksbootje is gestapt. “Een week geleden.” Ik voel de spanning stijgen. Als notaris moeten wij tal van opzoekingen doen. De identiteit van de partijen is er daar een van. Of een koper getrouwd, bekwaam is... het zijn allemaal factoren die een invloed hebben op hun dossier. “Dus u bent vorige week in Senegal getrouwd? Dan wil dat zeggen dat u in België getrouwd bent onder het wettelijk gemeenschapsstelsel. Wettelijk gezien moet uw vrouw haar goedkeuring geven voor deze aankoop.”

Stilte in de ruimte. De man schudt zijn hoofd. Hij legt uit dat zijn nieuwe vrouw niet werkt en zeker wel akkoord zal zijn met de aankoop. “Pas de problème monsieur le notaire.” Ik zucht. Ik voel de bui hangen. “Wel un problème”, zeg ik. “Uw vrouw moet de woning mee aankopen. De bank ziet haar dus als een medekredietnemer. Die kredietovereenkomst die u aanging met de bank, was in de veronderstelling dat u alleenstaande was. De bank was niet op de hoogte van uw trouwplannen en van het feit dat u, naast uzelf, ook uw vrouw moet onderhouden. We zitten wel degelijk met een probleem.”

De koper kijkt mij verward aan. De verkopers nog meer. “Wat is het probleem, gaan we niet kunnen verkopen?” “Nee, dit zal vandaag niet lukken”, leg ik voorzichtig uit. Ik heb te doen met de verkopers. Zij hebben het geld zelf nodig om hun eigen aankoop te kunnen financieren. Het is een kettingreactie. Ik kijk op mijn uurwerk. Ik voel nu al aan dat ik mijn volgende afspraken zal moeten verzetten in de hoop dit te kunnen oplossen. De notaris van de verkopers bevestigt dat we nu in een moeilijke situatie zitten. Dat ik er als notaris niets kan aan doen, maar dat de verkoop moet worden uitgesteld. De kredietovereenkomst met de bank moet in orde zijn, anders kan er geen akte zijn.

Ik probeer nog op de valreep te bellen met de bank, maar mijn vermoeden wordt al snel bevestigd. Mijn Senegalees-Belgische cliënt krijgt geen lening meer. Plots besef ik hoeveel geluk ik heb dat de man spontaan over zijn huwelijk begon. Had hij niets gezegd, dan had ik het nooit vermoed. Dan was ik als notaris misschien aansprakelijk indien hij zijn lening niet meer had kunnen betalen. Ondertussen heeft de man nog steeds geen lening gekregen. Resultaat: hij moet 10% betalen voor de verkoop die afgesprongen is. En dat puur door verkeerde of ontbrekende communicatie naar de bank toe.

Een deel van het notaris zijn, is op de valreep oplossingen zoeken. Alles doen om de plannen van je cliënten toch te doen slagen. Maar soms vallen er lijken uit de kast. Ook bij dossiers waarvan je denkt dat er geen vuiltje aan de lucht is.