Een brug tussen Bruegel en Warhol

Zou het kunnen dat Pieter Bruegel en Andy Warhol hetzelfde deden? In Gent worden in elk geval verrassende bruggen geslagen tussen de late Middeleeuwen en 2003.

De Brug, gecombineerde rondleiding door het Museum voor Schone Kunsten en het Stedelijk Museum voor Actuele Kunst in Gent. Voor groepen (max. 20 per gids) is ze op aanvraag alle dagen (niet op maandag) mogelijk (tarief euro 100, ongeacht het aantal groepsleden). Voor individuele bezoekers: elke eerste donderdag van de maand om 14 uur na reservatie, tarief euro 10 (55+ euro 8). Info en inschrijving: tel. 09 240 07 37 n

Ze liggen pal tegenover elkaar in het Gentse Citadelpark, maar toch kan de kloof tussen beide gebouwen niet groter zijn. Het Museum voor Schone Kunsten is een neoklassiek gebouw met een pluchen, bijna 19de-eeuwse sfeer. De zalen hebben gedempt licht en hangen vol schilderijen uit een periode van de late Middeleeuwen tot de Tweede Wereldoorlog. Aan de overkant van de straat: het roemruchte SMAK (Stedelijk Museum voor Actuele Kunst) van Jan Hoet. Fel licht en grote witte wanden, schaars gevuld met pop-art, minimalistische kunst en spraakmakende concepten.

Tussen deze twee werelden is nu een verrassende link gelegd. Onder het motto De Brug kunnen groepen van 2 tot 20 personen met een gids een bezoek brengen aan beide musea. Het programma duurt 2,5 uur en het is vooral niét de bedoeling dat de deelnemers een uitputtende indigestie krijgen. De gids kiest een thema en selecteert in beide musea een beperkt aantal werken die daaraan beantwoorden.

Omdat de gids de bezoekers snel van de ene eeuw naar de andere loodst, is de confrontatie tussen de kunst van de late Middeleeuwen en nu scherper. De breuklijnen, maar ook de overeenkomsten. De confrontatie wil ook aan twee kanten werken. Misschien krijgen de onverbiddelijke fans van Jan Hoet ook plezier in Vlaamse primitieven of impressionisten. En als u altijd al gedacht had dat hedendaagse kunst maar brol was, kunnen een aantal vooroordelen nu misschien sneuvelen.

“Die slang heb ik al gezien”

We lopen mee met een Brug-rondleiding voor leden van de Gentse seniorenraad. Gids Stefan Vidts heeft als thema ‘reizen’ gekozen en troont ons mee naar de zaal van Jeroen Bosch in het oude museum. Hoe komt het toch dat die middeleeuwers vreemde of antieke landschappen schilderden, terwijl ze nooit buiten hun stad of dorp waren geweest? Vanuit hun intens geloof en religieuze verbeelding, zo vernemen we, borstelden ze landschappen op de achtergrond die een imaginaire hemel moesten voorstellen. Vanaf Bruegel worden de landschappen échter. Schilders beginnen te reizen of baseren zich op waarheidsgetrouwe etsen. Van dan af gaan landschappen en stillevens in de loop der eeuwen voortdurend huppelen van fotografisch realisme tot pure symboliek. De impressionisten legden hun indrukken van een landschap op één moment van de dag vast, de expressionisten en surrealisten putten, net als de middeleeuwers, uit hun verbeelding.

We hebben bij hooguit twaalf werken commentaar gekregen wanneer we de straat oversteken naar het SMAK. Tiens, al die Marilyn Monroes van Andy Warhol, is dat niet een beetje hetzelfde als Pieter Bruegel de Oude en de Jonge? Schilderijen die in hun tijd commercieel succes hadden (zoals De Boerenbruiloft in het oude museum), reproduceerden ook zij toch ettelijke keren? Het thema reizen vinden we verrassend terug in de Rivier van de Chinees Guo-Qiang. Hij verbeeldt zijn levensreis als een echte waterloop (gemaakt van bamboe en gevuld met water) die nog tot 15 juni a.s. door het SMAK kronkelt. Langs de rivier hangen installaties die periodes in zijn leven en zijn achtergrond symboliseren.

Er gaat een siddering door het gezelschap wanneer de gids vertelt dat er in een linnen zak boven de rivier een echte slang ligt. Via twee spiegeltjes aan de open bovenzijde kun je met wat de moeite de opgerolde slang ook zien. “Wacht eens”, zegt een mevrouw opgewonden, “die slang heb ik ook gezien... op een schilderij in het andere museum!”

A