Driedubbel genieten van het Zoniënwoud

Beuken als kathedralen, mistige vijvers en sprookjesachtige wandelpaden. Wie de volle herfstpracht wil proeven, moet beslist een halve dag uittrekken voor één van onze drie wandelingen door het Zoniënwoud.

Ludo Hugaerts – Foto’s Bart Degrande

Er is weer hoop voor het versnipperde en door wegen doorkruiste Zoniënwoud. De drie gewesten gaan samenwerken voor het bosbeheer. “Heel traag zie ik verbetering”, horen we van Dirk Raes, boswachter bij het Vlaamse Agentschap voor Natuur en Bos. “Het aantal reeën is toegenomen. De ecotunnels beschermen de kleine zoog- dieren en ik heb twee zeldzame vlindersoorten waargenomen. Met een oppervlakte van 5000 ha blijft het Zoniënwoud ons grootste loofbos buiten de Ardennen.”

“Vergeet ook de rol niet die het woud speelt als groene long voor Brussel”, valt Serge Kempeneers van Leefmilieu Brussel hem bij. Voor een herfstwandeling kiest u liefst de periode tussen eind oktober en half november. Voor één van onze luswandelingen bijvoorbeeld, waarin u telkens een ander aspect van het woud kunt ontdekken!

Route 1 VANUIT HET ROOD-KLOOSTER: Intieme dalletjes en statige dreven

Het huidige Rood-Klooster in Oudergem is het restant van één van zeven abdijen die het Zoniënwoud ooit telde. Een aantal gebouwen staat nog recht en het Brussels Gewest is volop bezig ze te renoveren tot een openbare ruimte in het teken van kunst, kunstambachten, natuuractiviteiten voor kinderen... en trekpaarden. Ook de 700 m lange, oude omwalling is in haar oude glorie aan het herrijzen. Parkeren doet u het best langs de Waversesteenweg.

Achter het verste gebouw vindt u de Molenvijver, één van de vijvers die door de monniken werden aangelegd om vis te kweken. Hier starten drie wandelingen, bewegwijzerd met witte pijlen op een groene (5 km), blauwe (10 km) en rode (20 km) achtergrond. Onze keuze gaat naar de blauwe, die landschappelijk de grootste variatie biedt. Wanneer het pad de vijver verlaat, houdt u helemaal rechts aan. U gaat onder het viaduct van de Waversesteenweg door om dan het woud in te slaan. Na een tijd duikt het pad in een diepe, holle weg en volgt het een kronkelend beekje. In dit intieme dalletje heerst een verbluffende stilte. Niet te geloven dat de stad en het verkeer op de Ring zo dichtbij liggen! Wat verder komt het pad weer boven en volgen we brede dreven. Hier begrijpt u goed waarom ze de beuken van het Zoniënwoud kathedraalbomen noemen. Naarmate we het bekende Leonardkruispunt naderen, nemen de verkeersgeluiden toe om dan weer te verdwijnen wanneer we opnieuw dieper in het woud dringen. Ook in het tweede gedeelte wisselen beschermende dalen af met majestueuze doorgangen.

Info: voor wandelroutes en brochures in het Brusselse gedeelte van het Zoniënwoud kunt u terecht bij Leefmilieu Brussel, Gulledelle 100, 1200 Brussel, % 02 775 75 75 en via het internet: www.leefmilieubrussel.be (doorklikken op Documentatiecentrum).

Iets drinken na de wandeling? In het Rood-Klooster is La Vita è Bella in het weekend open voor een drankje en kleine gerechten.

Extra: op loopafstand bevindt zich de merkwaardige Experimentele Tuin Jean Massart (alleen open in het weekend).

Route 2 VANUIT GROENENDAAL: Op zoek naar het oerbos

Hier vertrekken we aan het Bosmuseum van Groenendaal (vlakbij de afrit Hoeilaart op de Brusselse Ring). Ook Groenendaal vormde ooit een bloeiende abdij, maar daarvan blijven alleen wat funderingen over. Samen met sfeervolle vijvers die de monniken afdamden op de IJse. We volgen de oranje paaltjes van de Ruusbroecwandeling (5,7 km) en komen al snel aan het Arboretum met bijna 400 bijzondere bomen. Neem hier de tijd voor een wandeling-in-de-wandeling (de blauwe Arboretumwandeling is 1,7 km lang). Ga op zoek naar de Japanse koekjesboom: wanneer die zijn bladeren verliest, verspreidt hij de geur van versgebakken wafels. Ook Dikke Eugène is een bezienswaardigheid, een Canadapopulier van meer dan een eeuw oud en met een stam-omtrek van 6 meter.

Aan de Sint-Korneliuskapel wordt het pad breder en loopt het bijna recht tussen de kathedraalbomen. Dikke en dunne beuken wisselen elkaar af en daarbij valt het op dat er onder beuken niets groeit. Daarom probeert het Agentschap voor Natuur en Bos in de lagere gedeelten beuken te vervangen door eiken. Op haar meest zuidelijke punt loopt onze wandeling langs het Kersselaerspleyn. Dat is de naam van een onderdeel van het woud dat is uitgeroepen tot integraal bosreservaat. Sinds 1983 mag de natuur hier onbekommerd haar gang gaan, de mens grijpt niet meer in.

In het tweede gedeelte van onze wandeling lopen we door een romantisch bosdal waarin een (droge) beek meandert. Op het einde wacht de Ganzenpootvijver. Haagbeuken steken hun takken ver uit over de plas en wanneer nevels over de plas hangen, is het herfstgevoel compleet.

Info: Wandelroutes en brochures vindt u in het Bosmuseum, het (gratis) onthaalcentrum voor het Vlaamse gedeelte van het Zoniënwoud: Duboislaan 2, 1560 Hoeilaart, % 02 6575925, www.bosmuseum.be. Open woensdag t.e.m. zondag 13 tot 17 uur.

Iets drinken na de wandeling? Het Nerocafé in het vroegere stationnetje van Hoeilaart is een leuke plek.

Extra: mountainbikers zullen genieten als ze in het woud de Nero-mountainbikeroute narijden (27 km, vertrek aan het station van Groenendaal).

Route 3 VANUIT JEZUS-EIK: Woudgastronomie

Vanop de E411 hebt u misschien al tientallen keren de elegante kerk van Jezus-Eik (Overijse) zien liggen. Als u de volgende keer toch eens de afrit neemt, wacht een verrassing: de kerk kijkt uit op een omgeving vol restaurants en horecazaken. Dit is een overblijfsel van de tijd toen gegoede Brusselaars zich op zondag met paard en kar naar hier lieten rijden voor een wandeling, een boterham met plattekaas en een kriekenlambiek.

De nu gerestaureerde Onze-Lieve-Vrouwkerk is zeker een bezoekje waard. Maar als u volop de herfst wilt proeven, is de 6 km lange Flossendellewandeling een aanrader. Ze start aan het centrum De Bosuil (achter de kerk) en is bewegwijzerd met blauwe paaltjes. Na amper 200 m loopt u volop in de natuur en kronkelt de wandeling door een opvallend heuvelachtig gedeelte van het woud: door dalletjes en langs kleine vijvers (flossen) in de schaduw van de hoge beuken en eiken. Als er ergens kabouters of elfen wonen, moet het hier zijn!

Info: zie onder Route 2.

Iets drinken na de wandeling? Keuze genoeg rond de kerk van Jezus-Eik!

Extra: deze route is goed te combineren met de Arboretumwandeling in Tervuren (7 km). Die loopt door de Koninklijke Schenking en langs het arboretum met uitheemse soorten die koning Leopold II aan zijn onderdanen heeft geschonken. n