Doordacht omspringen met voedingssupplementen

Ze zijn overal: in de apotheek, in de supermarkt, op het internet. In de vorm van tabletten, ampullen of verrijkte voeding. Maar zijn voedingssupplementen echt onontbeerlijk? Een korte handleiding voor een correct gebruik.

Het aanbod aan voedingssupplementen is overweldigend. Daarin uw weg vinden is allesbehalve evident. Zelfs de wetenschappers zitten niet allemaal op één lijn: volgens sommigen levert een evenwichtig voedingspatroon alle nutriënten die we nodig hebben. Anderen beweren dat onze voeding verarmt door de raffinage- en verwerkingsmethoden die de levensmiddelenindustrie toepast. En als we de inhoud van ons karretje bekijken, kunnen we ze niet echt ongelijk geven: wit brood, geraffineerde suiker, graanproducten die meer suiker dan vezels bevatten, groenten die minder dagvers zijn dan we verhoopten, fruit dat werd geplukt lang voor het rijp was... “Tal van levensmiddelen die vandaag beschikbaar zijn bevatten nog nauwelijks nutriënten of micronutriënten”, klinkt het bij dr. Olivier Coudron, hoofd van het Scientific Institute for Intelligent Nutrition.

Te weinig vitamine D

“Ik geef een voorbeeld: één vrouw op drie heeft ijzertekort”, steekt dr. Coudron van wal. “En ’s winters vertonen alle senioren een tekort aan vitamine D, een vitamine waarvan de heilzame invloed op onze gezondheid almaar beter gekend is. Hoe we daar iets kunnen aan doen? Door dringend meer levensmiddelen met hoge micronutriëntendichtheid op het menu te zetten. Ik denk dan aan verse groenten, vers fruit, volkorenproducten, peulvruchten en dergelijke. Voedingssupplementen kunnen in sommige gevallen een gebrekkige aanvoer compenseren maar het belangrijkste is dat we opnieuw de voorkeur geven aan levensmiddelen die op zich genoeg van deze belangrijke elementen leveren.”

Overdaad schaadt!

Vitamine C mag dan al energie geven en verkoudheden bestrijden, in buitensporig hoge doses (meer dan 500 mg per dag) versnelt deze vitamine het verouderingsproces. Een overdosis omega 3 kan dan weer bloedingen veroorzaken. En wie overdrijft met vitamine D, nochtans onontbeerlijk voor de stevigheid van het skelet, berokkent zijn botten schade. Vandaar dat enkele voorzorgsmaatregelen op hun plaats zijn: neem voedingssupplementen niet het hele jaar door maar in een kuur van enkele maanden, meng ze niet maar hou het bij één voedingssupplement per keer, wantrouw superdoseringen die u via het internet kunt kopen en vraag altijd het fiat van uw arts of apotheker. Mirakels zijn trouwens niet van deze wereld: het geheim van de eeuwige jeugd – als die al zou bestaan – schuilt eerder in een gezonde levensstijl dan in een pilletje.

Vijf vitamines die het hem doen 1. Antioxidantia voor meer fut

Antioxidantia vindt u in vitamine A, C, D en E, in zink en in seleen. Ons organisme is in staat om een dosis antioxidantia aan te maken maar die is, gezien onze levensstijl en onze omgeving, helaas ontoereikend. Antioxidantia bestrijden de vrije radicalen (stoffen verantwoordelijk voor veroudering en kanker) en zijn van nature aanwezig in fruit, groenten, eieren, orgaanvlees, zeevruchten, enz. Drink er groene thee en rode wijn bij: twee dranken die veel flavonoïden en looizuur bevatten en waar de wetenschappers dus een boontje voor hebben. Goed om te weten: antioxidantia werken beter wanneer u ze combineert. Een laatste stelregel om het beste uit antioxidantia te halen: verzorg uw darmflora. Als die niet in orde is, worden de nutriënten niet opgenomen en hebben ze niet het minste effect. Hier komen vezels en (probiotische) yoghurt als geroepen.

2. Ontspannen met magnesium!

Ook al is het ene nutriënt in se niet belangrijker voor ons lichaam dan het andere, toch mogen we zeggen dat magnesium een rol speelt bij alle belangrijke lichaamsfuncties. En aangezien we niet in staat zijn om magnesiumreserves aan te leggen, moeten we dit mineraal geregeld opnemen via onze voeding. Magnesium is onmisbaar voor de spierspanning en voor de goede werking van het zenuwstelsel. Hebt u een tekort, dan zullen bv. uw rug-, maag- en thoraxspieren vaker ongewenst samentrekken. U kunt ook last krijgen van lendenpijn, brandend maagzuur, misselijkheid, krampen, hartkloppingen, jeuk, trekkende oogleden, nervositeit, vermoeidheid... Magnesiumtekort ontstaat omdat wij tegenwoordig onvoldoende peulvruchten en volkorenproducten op het menu zetten. Bovendien wordt de opname van magnesium bemoeilijkt door te veel vet, koolzuurhoudende frisdranken, stress, enz.

3. Omega 3 tegen neerslachtigheid

Deze onverzadigde vetzuren doen het cholesterolgehalte in het bloed dalen, houden het hart en de bloedvaten in topvorm en de hersenen scherp. Ze zouden zelfs ontstekingen counteren en depressie tegengaan. U kunt ze nemen als voedingssupplement maar u treft ze ook aan in vette vissoorten (tonijn, makreel, sardientjes), in oliehoudende planten en in bepaalde oliën. Toch is olie qua voedingswaarde pas interessant als de verhouding tussen omega 3 en omega 6 ideaal is. Doorgaans krijgen wij te veel omega 6 en te weinig omega 3 binnen. Dat zou deels verklaren waarom beschavingsziekten als hoge bloeddruk en te veel cholesterol, enorm in opmars zijn. De remedie? De weldadige oliën die sinds een paar jaar aan populariteit winnen: lijnzaadolie, koolzaadolie e.d.

4. Curcumine, bondgenoot tegen alzheimer

De knalgele kurkuma is een winterharde plant die voorkomt in Azië, Madagaskar, Brazilië, enz. Gemalen wordt ze gebruikt om bereidingen op smaak te brengen (zit ook in kerriepoeder) en meer kleur te geven. Curcumine is polyfenol dat wordt gewonnen uit de kurkumawortel. Recent werd aangetoond dat curcumine de vermenigvuldiging van kankercellen countert, helpt bij hartzwakte en alzheimer bestrijdt. Curcumine remt onder meer de evolutie van een hersenaandoening af.

5. Vitamine D voor een alerte geest

Wetenschappers weten al decennia dat vitamine D bijdraagt tot de normale ontwikkeling van het skelet en het gebit. Dat vitamine D nog vaak ter sprake komt op medische congressen heeft echter alles te maken met de weldadige effecten ervan: ze sterkt de spieren, mildert chronische ontsteking, voorkomt winterkwaaltjes, houdt kanker en hart- en vaatziekten op afstand en vertraagt leeftijdsgebonden intellectueel verval. Toch zou 75% van de Europeanen een vitamine D-tekort vertonen. De oorzaak moet u hoog boven uw hoofd zoeken. De ultraviolette straling in het zonlicht brengt de aanmaak van vitamine D in uw huid op gang. In de zomer komt u vaak buiten en slaat u voldoende vitamine D op, maar tijdens de sombere maanden zakken uw reserves weg. Kies dan voor voeding met veel vitamine D (vette vissoorten, boter, eieren, orgaanvlees, levertraan...). Of slik tabletten. Maar het allerbeste is dagelijks een kwartiertje in de zon te zitten zodra die weer in het land is.

Michèle Rager