Doet light... verdikken?

Op het eerste gezicht lijkt het simpel: als u zoveel mogelijk lightproducten gebruikt, dan valt u toch vanzelf af! De werkelijkheid is helaas ingewikkelder dan dat. En bovendien is niet alles wat het lijkt. Maar een gewaarschuwd mens is er twee waard...

Eigenlijk zou het wél eenvoudig moeten zijn (of het worden) want vanaf dit jaar mag in Europa op geen enkel product nog een voedingsclaim staan die niet klopt of misleidend is. Ook de term light mag dan nergens meer ongegrond vermeld worden.

Voor een lightproduct gelden dezelfde voorwaarden als voor een product waarvan beweerd wordt dat het een verlaagd gehalte aan een bepaalde stof bevat. Dit betekent dat het gehalte (aan bijvoorbeeld suiker of vet) ten minste 30 % lager moet zijn dan bij een vergelijkbaar product, voor zout is dat 25 %. Toch zit er een addertje onder het gras: hoewel ook vermeld moet worden welke eigenschap het product light maakt, kan de consument er nog altijd niet van uitgaan dat het dan ook goed is voor de lijn. Het is immers niet onmogelijk dat een lightproduct dat volledig aan de voorwaarden voldoet voor suiker, door een verhoogd vetgehalte zoveel calorieën bevat dat het de lightwerking teniet doet.

Schijn bedriegt

Maar zelfs wie nauwgezet nagaat of light wel in alle opzichten light is, kan er niet zomaar van uitgaan dat het sowieso beter is voor de lijn. Vooral het vervangen van suiker door veel minder calorierijke zoetstoffen wordt door nogal wat voedingsdeskundigen in vraag gesteld omdat de drang naar zoet daardoor onderhouden en mogelijk zelfs versterkt wordt. Echt grootschalig en overtuigend onderzoek ontbreekt voorlopig, maar er zijn experimenten die erop wijzen dat ook de zoete smaak van zoetstoffen gewennend werkt en naar méér zoet doet verlangen. De stap naar gewoon snoep, gebak, maar ook bijvoorbeeld naar een voorkeur voor suiker bevattende maaltijden is dan snel gezet. Net als zout is ook suiker vaak onmerkbaar aanwezig in bereidingen – sla er de ingrediëntenlijst van een doorsnee kant-en-klaarmaaltijd maar eens op na – en die doet niet alleen dienst als onzichtbare dikmaker, maar houdt ook een onbewuste drang naar suiker in stand. Hetzelfde geldt in grote lijnen voor lightfrisdranken. Die zijn wel degelijk caloriearmer dan gewone frisdranken maar ze verdringen intussen wel de goede gewoonte om de dorst te lessen met water – dat is pas echt gezond – en frisdrank enkel als extraatje te gebruiken.

Minder snel verzadigd

Een ander heikel punt bij lightproducten is dat het verzadigingsgevoel veel trager op gang komt dan bij de originele (niet-light)producten. Uit onderzoek blijkt dat een zoetstof die weinig calorieën bevat, de verzadigingscentra in de hersens zo goed als onberoerd laat. Dit in tegenstelling tot suiker dat in onze hersens wél het signaal op gang brengt dat ons waarschuwt wanneer we voldoende gegeten hebben, dat we verzadigd zijn. Wie dus lightproducten eet waarin de suiker door zo’n zoetstof vervangen werd, zal onbewust de neiging hebben om meer te eten en minder snel te stoppen met eten. Voeg daaraan de psychologische overtuiging toe dat het light is en dus wel geen kwaad zal kunnen en het gevaar dat u van al die lightproducten... dikker wordt, is plots heel reëel: vele kleintjes maken een groot!

Zeker spelen

Hoe kunt u er zich van verzekeren dat een lightproduct echt uw calorieopname beperkt én dat uw gezondheid dus optimaal blijft?

1. Door enkel lightproducten te kopen die effectief minder calorieën bevatten dan de producten die u normaal gebruikt, én ze in dezelfde hoeveelheid te gebruiken. De samenstelling op de verpakkingen helpt u hierbij. Zit er minder vet in? Hoe staat het dan met de suiker? En omgekeerd?

2. Door u niet blind te staren op absolute vetgehaltecijfers, maar rekening te houden met de verschillende soorten vetten en hun respectievelijke voor- en nadelen. Vermijd dus vetten die vooral verzadigd zijn, of transvetten. En kies af en toe voluit voor bijvoorbeeld vette vis, omwille van de waardevolle voedingstoffen die u erdoor binnenkrijgt.

3. Door nooit te overdrijven. Als u alle denkbare lights combineert, loopt u een – bij volwassenen gelukkig kleine – kans dat u de aanvaardbare dagelijkse inname (ADI) van bepaalde ingrediënten overschrijdt. Te veel polyolen bijvoorbeeld (zoals sorbitol) kunnen misselijkheid en buikloop veroorzaken.

4. Een lightproduct dat u geen vol gevoel geeft, doet uw hongergevoel snel terugkeren en zet u op deze manier aan tot meer eten. Uit onderzoek blijkt dat eiwitten meer verzadigen dan koolhydraten en die op hun beurt weer meer dan vetten. Dat komt goed uit, want eiwitten leveren minder calorieën dan vetten. Simpel gezegd: een eitje is efficiënter bij het beperken van calorieën dan dieetkaas.

5. Door koekjes als tussendoortje te vervangen door fruit. Verlies niet uit het oog dat koekjes – al dan niet light – deel uitmaken van de restgroep van de voedingsdriehoek. Dit betekent dat ze in se overbodig zijn. Fruit daarentegen is noodzakelijk voor een gezonde voeding.

6. Door niet te compenseren. Het is niet omdat u nu een lightkoffie drinkt, dat u straks wat extra koekjes mag nemen. Bij lightkoffie slaat de term light overigens niet op het vet- of suikergehalte maar op de hoeveelheid cafeïne!

Met dank aan ir. Hilde De Geeter van het Nutrition Information Center (www.nice-info.be).

Ariane De Borger

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content