Diepgang op de buis!

3D-televisie dankt zijn succes vooral aan de bioscoop maar de fabrikanten zijn ervan overtuigd dat we in onze huiskamer deze trend zullen volgen. Voorlopig is het aanbod vrij schraal, maar bent u er klaar voor?

Veel Belgen beginnen te investeren in de televisie van de toekomst. Het Belgische filiaal van Samsung verwacht dat het in 2010 zowat 40 000 tot 60 000 3D-toestellen zal verkopen. Dat zal nog veel meer worden wanneer de nieuwe technologie doorsijpelt naar de goedkopere modellen, waarschijnlijk al in 2011. Hetzelfde geluid horen we bij Panasonic, dat zelfs beweert dat het drie keer meer 3D-toestellen had kunnen verkopen als er genoeg voorraad was geweest.

Hoe het werkt

De 3D-technologie reconstrueert de stereoscopische diepte van het zien met beide ogen. De filmmakers gebruiken twee camera’s, die elk een beeld vastleggen: de ene voor het linkeroog, de andere voor het rechter.

De 3D-technologie van de televisie is niet dezelfde als die van de bioscoop. Films gebruiken passieve 3D: twee projectoren met verschillend georiënteerde filters plaatsen gepolariseerde beelden op elkaar. Het brilletje (dat dezelfde filters heeft), toont elk oog een ander beeld. Je kunt het vergelijken met oogkleppen dragen.

3D voor thuis werkt met een actieve technologie, die de beelden voor het linker en deze voor het rechteroog snel met elkaar afwisselt, met een frequentie van 200 Hz. De analogie is hier niet die van oogkleppen maar van het knipogen: stel u voor dat u 200 keer per seconde om de beurt een oog dichtknijpt. De actieve bril wordt door middel van infrarode communicatie doorlopend met het televisiebeeld gesynchroniseerd. Vandaar dat de brilletjes voor thuis zo duur zijn.

De prijs van reliëf

In een eerste fase brengen de fabrikanten vrij dure 3D-televisies op de markt. Samsung rekent euro1500 voor zijn instapmodel, een lcd-televisie van 40 inch. Een identieke versie in 2D, met dezelfde frequentie (200 Hz) zou voor euro1300 op de markt komen. Reken dan nog ongeveer euro1700 voor een plasmascherm van 50 inch en/of euro3300 voor een model van 63 inch.

Panasonic heeft voor een instapmodel van 50 inch (TXP50VT20) voor een prijskaartje van euro2800 gekozen, dat in augustus gevolgd werd door een toestel van 65 inch. Sony heeft twee 3D-led-televisies van 52 en 60 inch (HX900 en 60LX900) en Philips heeft deze zomer zijn eerste 3D-toestellen gelanceerd. Tegen de tijd dat u dit leest, zouden Sharp en LG moeten gevolgd zijn.

Een wereld in 3D

De televisie is slechts het topje van de 3D-ijsberg. Panasonic heeft al een 3D-camcorder aangekondigd en ook de pc-fabrikanten doen mee. Toshiba verkoopt zijn eerste laptop van 15,5 inch die Blu-Ray in 3D kan afspelen, compleet met actief brilletje (euro2000). Fujitsu heeft een prototype van een 3D-desktop-pc ontwikkeld die dankzij een dubbele camera zelf in 3D kan filmen. En spelconsoles als de Xbox360 en de PSP3 zijn er nu ook met reliëf. Sony brengt sinds de zomer stereoscopische versies van WipEout HD, SuperStardust HD en Pain op de markt.

Extra kosten...

Droomt u van 3D? Besef dan wel dat u met het televisietoestel niets kunt beginnen zonder een Blu-Ray 3D-speler. Samsung en Panasonic leggen de lat vrij hoog, met modellen van meer dan euro400, dus meer dan het dubbele van een 2D-speler. Philips heeft Blu-Ray-spelers (BDP7500B2 en BDP7500S2) van euro249,99. En sommige 2D-spelers kunnen gratis naar 3D overgeschakeld worden, door hun software te updaten (Philips, SP3,...).

Het brilletje

Actieve brilletjes zijn onmisbaar, en duur. Reken ongeveer euro100 per stuk. Bij sommige merken krijgt u twee exemplaren cadeau wanneer u een televisietoestel (Panasonic) of een Blu-Ray speler (Samsung) koopt. Ze zijn ofwel herlaadbaar (via een usb-poort) of werken met een batterijtje dat goed is voor ongeveer 100 uur kijken. Er bestaan modellen voor kinderen, maar die zijn niet goedkoper. Alle brilletjes werken op een afstand van 50 cm tot 4 m, en ze kunnen altijd samen met een optische bril gedragen worden. Toch opletten: de brilletjes zijn alleen compatibel met een toestel van hetzelfde merk.

De juiste timing

Voor dit jaar hoeft u er nog niet van te dromen. 3D zal in eerste instantie voorbehouden blijven voor sportevenementen en tegen Kerstmis zullen er nog maar een tiental films op Blu-Ray 3D beschikbaar zijn. Pas in 2012 zal de televisie er écht voor gaan.

Welke inhoud?

Ondanks de hoge bandbreedte die HD 3D-televisie nodig heeft, zouden de kabeldistributeurs en de bestaande netwerken voor internettelevisie in staat moeten zijn om 3D-inhoud uit te zenden. Operators als Telenet en Belgacom hebben al met gelegenheidsuitzendingen bewezen dat de techniek werkt. Roland Garros en 24 wedstrijden van de Wereldcup zijn in 3D gefilmd. In België lijken alleen Numericable en Telenet verder te willen gaan. Het technische obstakel is de hoge bandbreedte die een 3D-signaal nodig heeft: 15 megabit/seconde. Voor ADSL is dat meestal te veel, terwijl glasvezelkabel er geen probleem mee heeft. Kabeldistributeur Numericable gebruikt zijn debiet van 100 megabit/seconde dan ook als verkoopargument. Ook Telenet heeft al een 3D-kanaal dat doorlopend sportprogramma’s uitzendt (3D-testkanaal 333). Alle HD-decoders van de distributeur zijn compatibel met 3D en Telenet presenteert films en documentaires in 3D via zijn aanbod van VOD (Video On Demand).

Nog even wachten?

Als de meerprijs van 3D u niet afschrikt, belet niets u om de stap te zetten. Maar besef wel dat 3D-inhoud nog een poos schaars zal blijven en dat het bekijken van 3D concentratie vraagt. Verwacht niet dat alle zenders al hun programma’s in 3D zullen uitzenden. Nog een laatste waarschuwing: het blijkt dat 5% van de kijkers ongevoelig is voor het 3D effect. Neem dus de proef op de som voor u koopt!

Jean-Claude Verset