De stad met 400 gezichten

Vierhonderd jaar geleden stichtten de Nederlanders een stad die nooit slaapt en die zich constant opnieuw uitvindt. Zo werd het ‘Nieuw Amsterdam’ van toen, het New York van vandaag: een bruisende stad met 400 gezichten. Wij bezoeken de klassiekers, – Manhattan, Brooklyn, Central Park,... – maar ook trendy plekjes die u nog niet kent.

Exact 400 jaar geleden wierp kapitein Henry Hudson in opdracht van de Nederlandse West-Indische Compagnie de ankers uit voor de kust van het huidige Manhattan. Vanaf 1624 werd het eiland bewoond door families die hoofdzakelijk uit de Zuidelijke Nederlanden afkomstig waren. Een eerste vestiging kreeg de naam Fort Amsterdam. Daaruit ontstond Nieuw Amsterdam of Nova Belgica, dat onder de mythische gouverneur Pieter Stuyvesant uitgroeide tot de grootste Nederlandse koloniale nederzetting in Noord-Amerika.

Van Breede Weg tot Broadway

We staan op de oever van Lower Manhattan, het uiterste zuidpunt van het eiland waar de eerste nederzettingen zich bevonden. Als gedenkteken staat er nog steeds een zuil met een tekst in het Nederlands. “Die eerste settlers vormden een bont gezelschap”, vertelt stadsgids Josh van the Big Onion Walking, een organisatie die originele themawandelingen organiseert. “Het waren pelshandelaars op zoek naar fortuin. Vroeger was Manhattan immers één bos, waarvan alleen nog Central Park is overgebleven. Er liep één weg door het eiland, de Breede Weg die later Broadway werd.”

Even verderop in Battery Park staan we voor Castle Clinton, de eerste plaats waar migranten werden opgevangen wanneer ze de States binnenkwamen. Van hieruit nemen we de boot naar Ellis Island, waar later de steeds talrijkere kandidaat-inwijkelingen hun eerste voet op Amerikaanse bodem zetten. Diezelfde boot brengt ons naar het Vrijheidsbeeld. Sinds 4 juli van dit jaar is de kroon van dit impressionante beeld opnieuw toegankelijk voor het publiek.

The Wall Street bull

De boot die de New Yorkers zelf het meest nemen, vooral de verliefde koppeltjes, is de gratis ferry naar Staten Island. Dit groene eiland straalt rust uit. Er is niet één wolkenkrabber te vinden. Een trolleybusje voert de toeristen langs de schaarse attracties, maar dé attractie van Staten Island is het prachtige zicht op Manhattan.

Terug aan wal, in de schaduw van immense wolkenkrabbers, stappen we door de donkere straten van Lower Manhattan. We passeren de Wall Street Bull, een populair decor voor vakantiekiekjes. Wall Street zelf, het financiële hart van Amerika, ligt enkele straten verder. Peter Stuyvesant liet op deze plaats wallen rond de nederzetting bouwen om aanvallen van de Engelsen af te slaan, vandaar de naam Wall Street. Tot 1664 slaagden de Nederlanders erin weerstand te bieden, toen wonnen de Engelsen het pleit en werd Nieuw Amsterdam tot New York herdoopt.

Van Wall Street wandelen we verder richting Ground Zero, waar tot vandaag toe volop gebouwd en verbouwd wordt. Alleen de gapende leegte tussen de wolkenkrabbers herinnert nog aan de rampspoed van acht jaar geleden. Dan maar meteen naar de iets meer noordelijk gelegen East Village, Noho en Nolita. Mythische wijken voor de rockcultuur zijn dat, met trendy bars, sympathieke restaurants en vintage boetieks. Het aanpalende Chelsea en het Meat Packing District zijn dan weer ideaal voor een gezellig restaurantbezoekje.

Higher Manhattan

We storten ons nu in de drukte van 5th Avenue, de chique winkelstraat die heel Manhattan van noord naar zuid doorkruist. Hier staan twee van de bekendste skyscrapers van New York: de Empire State building en de Flatiron. Het centrale gedeelte van 5th Avenue wordt ook wel de Museum Mile genoemd, want u vindt er zowel het MoMa, het Guggenheimmseum, het Metropolitan en The Frinck Collection. Vele musea organiseren dit najaar tentoonstellingen in het teken van de 400ste verjaardag van de stad. Zo is er Dutch masters in The Frinck Collection met werk van Frans Hals, Rembrandt, Vermeer en Van Dyck. En in het American Museum of Natural History wordt de geschiedenis van Manhattan uit de doeken gedaan.

Overigens vinden we ook in Midtown wereldberoemde wolkenkrabbers zoals de Chrysler building of de Hearst Tower. En natuurlijk Times Square. Het schouwspel van lichtreclames op dit plein is zo verblindend dat er een tribune is geplaatst waar u rustig kunt zitten kijken. En in het midden van het Rockefellercentrum nemen we de lift naar Top of rock, het observatieplatform van de GE building voor een panoramisch zicht.

Beautiful Brooklyn

Brooklyn, het vroegere Nieuw Breukelen, bereiken we door vanuit downtown Manhattan de prachtige Brook-lyn Bridge over te steken. Een wandeling langs Brooklyn Heights levert schitterende vergezichten over Lower Manhatten op. Ook hier is geen gebrek aan leuke bars, boetieks en eethuisjes, zoals in Montague Street met zijn vele biorestaurants.

In Queens maken we een stadstour met een vrijwilliger van Big Apple greeter, een organisatie van bewoners die hun wijk gratis aan de toeristen tonen. Queens telt diverse wijken, wij kiezen voor Flushing, genoemd naar het Nederlandse Vlissingen. Vandaag krioelt dit stadsdeel van de Koreaanse restaurants, maar het is en was ook een warm nest voor jazzmuzikanten.

The new Bronx

Over the Bronx, genoemd naar Jonas Bronk die het gebied in 1639 van de Indianen kocht, doen wilde verhalen de ronde. Maar eind jaren tachtig is dit noordelijke stadsdeel aan een opmerkelijke heropstanding bezig. Nergens in New York vindt u zoveel groen, met o.a. the Bronx Zoo en the Botanical Garden. Op Wave Hill, het voormalige vakantieadres van de familie Roosevelt, ligt een park met een mooi uitzicht over de Hudson River.

Terug beneden duiken we in het stadsleven op Arthur Avenue, het Little Italy van de Bronx. Hier eisen delicatessen- en bloemenzaken, cafés, overdekte markten en pastahuizen de aandacht op. Geen wonder dat in dit decor een tv-reeks als The Soprano’s werd opgenomen. Dit is een minder bekend stukje New York, maar zeker niet minder authentiek. n

Tekst : Filip Godelaine en Sophie Dauwe – Foto’s : Sophie Dauwe & Jean-Jacques Serol / Pepite Photo