De route naar de vrijheid

Op 6 juni 2004 wordt de zestigste verjaardag van de landing in Normandië gevierd. Frankrijk bereidt zich voor op een groots feest. Wij laten de officiële plechtigheden links liggen en nemen u mee op een route vol herinneringen en geschiedenis.

Normandië is niet alleen vanwege zijn historische erfenis een van de belangrijkste toeristische troeven van Frankrijk. De lucht aan de uitgestrekte, verlaten stranden van de Côte de Nacre, tussen Cherbourg en Ouistreham, is loepzuiver, stimulerend, vitaliserend. Maar waar u ook kijkt, de herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog zijn nooit verweg. Bunkers, kanonnen, kazematten... de resten van de Atlantikwall die de Duitsers bouwden herinneren de vakantiegasten eraan dat hier een belangrijke bladzijde van de wereldgeschiedenis werd geschreven. Ook de tanks en het geschut die de landwegen en de rotonden ‘versieren’ houden het verleden levend. Deze zomer zullen veel Belgen deze wegen van de vrijheid bezoeken, want zij beseffen wat wij aan deze prachtige streek te danken hebben. Als u ook van plan bent naar Normandië te gaan, zijn dit enkele plaatsen om niet te missen.

Een aangrijpende reis door de geschiedenis

Caen. Het in 1988 geopende Mémorial in Caen nodigt zijn bezoekers uit op een reis door de geschiedenis van de twintigste eeuw. Het museum biedt niet alleen een uitstekend idee van de context waarin de Tweede Wereldoorlog kon losbarsten maar wijdt ook veel aandacht aan de Koude Oorlog (met onder meer een verrassende confrontatie tussen objecten die symboolstaan voor de Verenigde Staten enerzijds en de gewezen Sovjetunie anderzijds). Een andere ruimte is gewijd aan de vrede, vooral aan haar kwetsbaarheid. Schokkende films, maquettes, video’s, foto’s, zeldzame getuigenissen: de collecties die u in het Mémorial te zien krijgt, zijn uniek. Ze worden bovendien op een vernieuwende en uiterst interac-tieve manier voorgesteld. Het resultaat: in dit museum kunt u een hele middag doorbrengen zonder u een seconde te vervelen. Bovendien organiseert het Mémorial de la Paix rondleidingen langs de stranden waar zich de landing afspeelde.

Bayeux. Op de ochtend van 7 juni 1944 werd Bayeux de eerste bevrijde stad van Frankrijk. Hier was het dat generaal de Gaulle zijn legendarische redevoering over de ‘overwinning van de vrijheid’ hield, terwijl enkele kilometers verder nog werd gevochten. Bayeux bleef als bij wonder van de bombardementen gespaard en heeft al zijn provinciale charme bewaard. Niet te missen bezienswaardigheden: de Place de Gaulle, het gedenkteken van de generaal en het Musée Mémorial de la Bataille de Normandie. Mis ook die heel andere bezienswaardigheid niet: het wandtapijt van Bayeux, dat de verovering van Engeland door Willem van Normandië (ook bekend als Willem de Veroveraar) voorstelt. Een meesterwerk!

Op 7 juni 2004 begint in Bayeux een reeks van 8 feestavonden. En van 11 tot 14 juni keert de sfeer van de jaren veertig terug met optredens van zangkoren, toneel en film uit die tijd, jazz,...

Omaha, Utah, Juno, Sword, Gold. De stranden waar de Amerikanen, Britten en Canadezen aan land gingen worden verbonden door een overzichtelijke bewegwijzering die de bezoekers langs de kustweg loodst. Niemand zal kunnen vergeten dat deze uitgestrekte zandvlakten ooit het toneel waren van bittere gevechten. Getuige daarvan: het reusachtige Amerikaans kerkhof in Colleville-sur-Mer, boven Omaha Beach. Met zijn duizenden eenvoudige witte kruisjes is dit een oord van bezinning en van stilte.

Arromanches. Omdat er geen haven voorhanden was om het zware materieel aan land te brengen, bouwden de geallieerden in een recordtijd twee gigantische kunstmatige havens. Alleen die van Arromanches kon worden gebruikt. Ze bracht meer dan 2 miljoen soldaten aan land. Het Musée du Débarquement d’Arromanches legt heel precies uit hoe dit gebeurde.

La Pointe du Hoc. Wie zou geloven dat dit prachtige natuurgebied het toneel was van een van de bloedigste en meest heroïsche episoden van de ontscheping? Op deze plaats tussen Omaha en Utah Beach bezweken op de ochtend van 6 juni de Duitse versterkingen onder een bestorming door honderden Rangers. De Amerikanen beklommen de falaise in een ware stortbui van kogels, mortieren en granaten. Vandaag kunt u er nog de resten van de Duitse bolwerken bezoeken.

Sainte-Mère-Eglise. Het kerkje van dit dorp bewaart een grappige herinnering aan de landing. John Steele, een jonge Amerikaanse parachutist, bengelde uren aan de klokkentoren terwijl beneden werd gevochten om elke millimeter. Vandaag houdt een pop de herinnering aan deze episode van de oorlog in ere. In het Musée des Troupes Aéroportées gaat het er ernstiger toe: daar komen de operaties van de Amerikaanse parachutisten aan bod, met onder meer aangrijpende getuigenissen van soldaten. Ter gelegenheid van de zestigste verjaardag van de landing wordt van 29 mei tot 13 juni aan de zuidelijke ingang van het dorp een uitzonderlijke tentoonstelling georganiseerd, een eerbetoon aan de heldenmoed van de Amerikaanse parachutisten. Een aantal veteranen zal op de afspraak zijn. n

Karima Amrous