De reis loopt op wieltjes

Ook wie een fragiele gezondheid heeft, zich met een rolstoel verplaatst of zorg behoeft, wil graag blijven reizen. Liefst zoals voorheen, de ene luxueus, de andere avontuurlijk. En niet per definitie in groep. Gelukkig is intussen veel mogelijk.

Kristof Steegmans is een fervent reiziger. Toen hij 18 was, dook hij in ondiep water en brak zijn nek. Het ongeval deed hem in een rolstoel belanden: lopen of zwemmen werd onmogelijk. Maar Steegmans wilde zijn levensstijl niet zomaar opgeven. Ook verre bestemmingen bleven op zijn verlanglijstje staan. Dat bleek niet altijd evident. En dus richtte hij zijn eigen reisorganisatie op. WeTravel2 werkt reizen op maat uit voor mensen met een fysieke of mentale beperking. Die kunnen ze dan samen met hun partner, vrienden of familie maken.

“In je hoofd blijf je dezelfde, maar fysiek is alles plots anders”, legt Steegmans uit. “De toegankelijkheid van hotels valt in de praktijk vaak tegen: te veel trappen, te krappe kamers,... De aanpak van luchtvaartmaatschappijen stelt soms teleur en ook de transfer van de luchthaven naar het hotel is niet altijd aangepast. Je vooraf goed informeren is een must wanneer je minder mobiel bent, maar ook dat is niet makkelijk want de informatie is versnipperd. Bijgevolg zijn veel mensen met een handicap aangewezen op sociaal toerisme, in groep. Maar wij zijn zoals andere reizigers: sommigen reizen graag in groep, andere met hun partner. Ook mensen met een beperking houden van luxe of avontuur. Bovendien heeft iedereen specifieke noden: medicatie, hulpmiddelen, een rolstoel.”

Steegmans besloot zelf alles uit te testen. “We checken of het hotel aangepaste kamers en badkamers heeft, het zwembad goed bereikbaar is. We zorgen dat mensen geen lange busritten moeten doorstaan, gaan na of ter plaatse medische hulpmiddelen te huur zijn en medische assistentie mogelijk is. Minder mobiel zijn betekent niet dat je het rustig aan wilt doen”, zegt Steegmans. “Ook excursies en rondreizen vinden we leuk. Daarom bieden we met WeTravel2 een safari naar Kenia aan. De lodges hebben brede toegangen, de safaribusjes zijn aangepast én de gidsen zijn gewend om met mensen met een beperking te werken. Want hoe het personeel met mensen met een handicap omgaat, is natuurlijk belangrijk. Een geslaagde reis moet mentaal even toegankelijk zijn als fysiek.” Welke bestemmingen aan die criteria voldoen? “Ongetwijfeld Tenerife en Gran Canaria”, zegt Steegmans. Het klimaat is het jaar rond zacht, het is niet al te ver en er zijn veel voorzieningen voor wie minder mobiel is. “Tenerife heeft lange brede wandelboulevards zonder obstakels en ook rolstoeltoegankelijke stranden. Zuid-Spanje is eveneens een aangename bestemming waar je zonder al te veel zorgen naartoe kan. Maar verre oorden zijn niet uitgesloten. Aruba, Curaçao en het Mexicaanse Yucatan en Cancun bieden goede voorzieningen. En zoals gezegd, Kenia.”

Is reizen voor mensen met een handicap of gezondheidsprobleem niet erg duur? “Hotels en vluchten meestal niet”, weet Steegmans. “Aangepaste transfers – een taxi volstaat niet – en de huur van medische hulpmiddelen ter plaatse kunnen de kostprijs wat doen oplopen. Maar daar springt de mutualiteit vaak bij.”

Ook vakantie voor de partner

Frederik Pouders gaat nog een stap verder. Hij richtte in het Zuid-Spaanse Marbella een luxueus zorghotel op, al spreekt hij liever van een Health Resort. Het complex is afgestemd op zorg, niet enkel met aangepaste infrastructuur, ook met verplegers, een arts én medische permanentie. “Wie op de bel drukt, krijgt bij wijze van spreken of een butler of een verpleegkundige over de vloer”, legt Pouders uit. “Een van onze grootste betrachtingen is dat ook de partner van vakantie kan genieten, in de ligstoel kan liggen en geen zorgtaken op zich moet nemen.” Luxe, permanente zorg, dat klinkt prijzig. “Toch niet”, zegt Pouders. “We bieden de kwaliteit van een viersterrenhotel, maar blijven onder de prijs, omdat de Belgische mutualiteit een deel van de kosten terugbetaalt.” Belgen hebben in principe recht op ondersteuning op een andere bestemming. Dat is belangrijk. Iemand die twee keer per week een kinesitherapeut nodig heeft, moet anders gedurende zijn of haar reis die zorg onderbreken.

“Ons resort richt zich op álle mensen die ondersteuning nodig hebben, ongeacht de leeftijd”, gaat hij verder. “Maar in de praktijk zijn onze klanten vaak iets ouder. We spelen in op de toegenomen verwachtingen van de babyboomers. Zij zijn vrijgevochten en verwachten, ook op leeftijd, nog veel van hun vrijetijdsbesteding.” Zorgbehoevend worden we ooit allemaal, maar dan mag het leven ook nog leuk zijn.

Dagje uit

In België een dagje of weekend eropuit trekken, is ook niet altijd makkelijk voor wie minder mobiel is. “Er is de afgelopen 15 jaar ontzettend hard gewerkt aan toegankelijkheid”, legt Ewoud Lagring van Toerisme Vlaanderen uit. “Wij controleren hotels en bestemmingen. Voldoen ze aan onze criteria, dan krijgen ze een label. Intussen zijn dat zo’n 250 hotels en campings in Brussel en Vlaanderen. Onze Franstalige tegenhanger Acces-i doet hetzelfde in Wallonië. We checken vooral toegangspaden en draaicirkels. De attitude van het personeel is moeilijker te meten. Maar we organiseren opleidingen en denken erover op basis van een bevraging een certificaat voor vriendelijkheid toe te kennen. Want zich welkom voelen, is natuurlijk prioritair.” Vooral de kust en Gent, dat veel heeft geïnvesteerd in openbare ruimte, zijn geschikt voor wie minder mobiel is.

ANN HEYLENS

Een geslaagde reis is niet alleen fysiek maar ook mentaal toegankelijk.