De praktijk: een antwoord op uw vragen

Onze lezersoproep op de website van Plus Magazine (www.plusmagazine.be) leverde onder meer volgende vragen op. Notaris Eric Spruyt antwoordt:

“Mijn ouders hebben geen eigen woning, maar zijn huurders. Bestaat er ook vruchtgebruik op een gehuurd goed?” A. Vandewinkel, Brugge

Er is geen vruchtgebruik op een onroerend goed dat men huurt. Men kan slechts vruchtgebruik erven op goederen die men in eigendom erft. Normaal zal de langst-levende partner wel over woonzekerheid beschikken want als het contract op beider namen stond, dan blijft het gewoon doorlopen in hoofde van de langstlevende van de huurders.

“Wat als de langstlevende ouder de gezinswoning verlaat en zijn intrek neemt in een rusthuis? Komt het beschermd vruchtgebruik op de gezinswoning dan te vervallen?” C. Lambert, Doornik

Neen! Als de langstlevende ouder in de gezinswoning woont op het moment dat de eerste ouder overlijdt, behoudt hij/zij het vruchtgebruik. Ook als hij/zij later be-slist naar een rusthuis te verhuizen.

“Stel dat de langstlevende ouder kasbons geërfd heeft in vruchtgebruik en de kinderen bezitten hiervan de blote eigendom. Wat moet er gebeuren als zo’n kasbon op zijn einde loopt?”F. Wouters, St. Pieters-Leeuw

Het vrijgekomen kapitaal komt toe aan de blote eigenaar. De vruchtgebruiker en de blote eigenaar moeten in dergelijk geval samen beslissen wat er verder zal gebeuren. Ze kunnen het vrijgekomen kapitaal opnieuw investeren in een rentedragend product dat aangekocht wordt in verhouding tot vruchtgebruik – blote eigendom. Maar ze kunnen ook beslissen het kapitaal uit te keren. De bank moet dan berekenen wat het vruchtgebruik op dat ogenblik waard is en de langstlevende ouder krijgt het deel kapitaal overeenstemmend met de waarde van het vruchtgebruik uitbetaald, het kind-blote eigenaar krijgt het saldo.

“Als een kind blote eigendom erft, zal het dan nog in aanmerking komen voor verlaagde registratierechten bij het kopen van een huis?” A. Deprins, Dworp

Normaal betaalt u in Vlaanderen 10 % registratierechten (in Brussel en Wallonië is dat 12,5 %). Onder bepaalde voorwaarden wordt een verlaagd registratierecht toegepast (5 % in Vlaanderen en 6 % in Wallonië, in Brussel is dit afgeschaft). Inzake kooprechten bestaat in het Vlaams en Brussels Gewest bovendien een regeling inzake abattement. Dit betekent dat, onder bepaalde voorwaarden, van de belastgrondslag voor de berekening van het kooprecht een bepaalde som in mindering mag gebracht worden. In Vlaanderen is men van dit abattement uitgesloten als één van de kopers op het ogenblik van de koop reeds een andere woning in volle eigendom bezit. Het bezitten van een blote-eigendomsrecht op een andere woning stelt dus geen probleem. In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest geldt hetzelfde, in Wallonië bestaat een gelijkaardige regeling niet.

“Kan een kind dat de blote eigendom erft het recht op bepaalde sociale uitkeringen verliezen?” R. Verbiest, Aalst

In principe niet. Sociale uitkeringen zijn immers meestal gelinkt aan een bepaalde inkomensgrens en een blote-eigendomsrecht genereert geen inkomen want het inkomen blijft bij de vruchtgebruiker. Dus normaal kan het verkrijgen van een blote-eigendomsrecht geen impact hebben op de sociale uitkering. Men zal dit evenwel van geval tot geval moeten bekijken en men steekt hierover het best zijn licht op bij de uitkerende instelling.