De pensioenbonus

Het idee achter de pensioenbonus is dat wie langer werkt dan moet, daarvoor wordt beloond. Dat wil zeggen, voor wie doorwerkt na het moment dat hij of zij met vervroegd pensioen kan (lees ook ‘De grote pensioenprincipes’ verderop). De pensioenbonus is al vaak de inzet van discussies geweest. Hij werd ingevoerd, omgevormd en uiteindelijk afgeschaft in 2015. En vandaag is hij terug van weggeweest.

De pensioenbonus zal 2 tot 3 euro per dag bedragen als je niet vervroegd met pensioen gaat. Daardoor zou je jaarlijks, gedurende maximum drie jaar, tussen 300 en 500 euro netto extra pensioen kunnen krijgen. Het Planbureau moet het exacte bedrag en de kosten daarvan wel nog verder berekenen.

Je zal de bonus maximaal drie jaar kunnen opnemen, met 30 gelijkgestelde dagen per kalenderjaar (exclusief tijdskrediet en loopbaanonderbreking).

HEEFT DE PENSIOENBONUS HET GEWENSTE EFFECT?

Dat Eric Knockaert (lees de getuigenis hiernaast) niet van de pensioenbonus heeft kunnen genieten, vinden de experts aan wie we de vraag voorlegden, een spijtige zaak. Maar de nieuwe regels zijn helaas niet retroactief, benadrukken ze. Los daarvan blijft de vraag: is de bonus effectief, heeft hij het gewenste effect, namelijk meer mensen aan het werk houden?Of anders gezegd: elke maand een beetje extra pensioen, zal dat mensen overtuigen om langer te werken? “Het is zeker niet de pensioenbonus die de tewerkstellingsgraad naar 80% gaat tillen”, waarschuwt Jean Hindriks, voorzitter van de Economics School of Louvain en lid van de vroegere Pensioencommissie, die eerder zelf voorstellen tot hervorming deed.

Of de bonus werkelijk effect heeft, vroegen we ook aan Michel Wuyts, voorzitter van Fediplus, een organisatie gespecialiseerd in eindeloopbanen en pensioenen. “Vandaag hebben we het over de herinvoering van een bonus van 2 tot 3 euro voor elke gepresteerde dag, na 42 loop- baanjaren”, zegt hij. “Een gelijkaardig systeem hebben we een paar jaar geleden gekend. Maar het werd afgevoerd wegens te duur en te weinig effect op de tewerkstellingsgraad van oudere werknemers.” Volgens het Planbureau zal de invoering van de bonus 33 miljoen euro kosten in 2030 en 343 miljoen in 2040. Volgens Fediplus is een bonus maar doeltreffend als er ook een malus is. “In andere landen wordt een malus toegepast van 4 tot 6% per jaar dat je vroeger met pensioen gaat. Dat zet werknemers wel aan om langer aan het werk te blijven”, aldus nog Wuyts.

Toch zijn niet alle commentatoren zo kritisch voor de bonus. Voor Étienne de Callataÿ, specialist openbare financiën en hoofdeconoom bij Orcadia, is de pensioenbonus een van de goede zaken van de hervorming. “De bonus moedigt langer werken aan. Er wordt een link gemaakt tussen wat je bijdraagt en wat je ontvangt”, legt hij uit. “Want wie langer werkt, draagt langer bij aan de financiering van het systeem, terwijl hij/zij zelf minder lang van het pensioen geniet. Dat is een enorme dienst voor de samenleving, die we zeker moeten aanmoedigen.”