De magische Maya-route

De geschiedenis van Mexico leest als een beeldverhaal met helden, avontuur, epiek, religie en dromen. U kunt het allemaal ontdekken langs de route van de Maya’s.

Het schiereiland Yucatán, nauwelijks groter dan België, is een rijke getuige van de Maya-beschaving. Al kenden ze wiel noch trekdier, toch bouwden ze de voorlopers van de eerste wolkenkrabbers in de Nieuwe Wereld. De pottenbakkersschijf of het smeden van metaal hadden ze evenmin onder de knie. Toch lieten ze het nageslacht roemrijke steden na, die door de Spaanse conquistadores met verbazing werden ontdekt. De meeste majestueuze sites waren op dat moment al verlaten.

Vaststaat dat de Maya’s de astronomie en de rekenkunde beheersten. De symboolrijke piramides werden steeds volgens dezelfde criteria gebouwd en verdeeld in verschillende niveaus met bovenaan een tempel en offeraltaar. Trappen met hoge, smalle treden dwongen iedereen om achterwaarts het bouwwerk af te dalen, de blik steeds naar de godheid gericht. Alle andere stadsdelen werden rond de grote piramide georganiseerd volgens precieze urbanistische voorschriften. De lagere piramides, de grote esplanades, de wegen, de balspeelvelden, werden aangelegd volgens een ritueel schema dat nauw samenhing met het ritme van de dag en de nacht, de zon en de maan.

Heilige weg van Yucatán

De Maya-route verbindt de belangrijkste historische sites, die vandaag zijn overgelaten aan het waakzame oog van de leguanen. Hun prehistorische verschijning versmelt perfect met het gestolde decor.

De oude Mayastad Tulum kijkt als een natuurstenen vuurtoren boven de blauwpaarse golven van de Caraïbische Zee uit. De wandeling langs de ruïnes van dit eenzame fort maakt ons melancholisch. Wat blijft er over van deze stad die bruiste toen de Spaanse karvelen opdoken? Juan de Grijalva verklaarde in 1518 dat de stad mooier was dan Sevilla, genoeg om ons te doen wegdromen...

Op een 40-tal km van Tulum bevindt zich de site van Cobá, een enclave te midden het tropische droogwoud. De oude Mayastad telde ooit 50.000 inwoners en zit nog grotendeels bedolven onder grafheuvels. Een fietstocht over de lommerrijke wegen die de gebouwen verbinden, biedt een aparte kijk op de site. We krijgen het gevoel een ontdekkingsreiziger te zijn die oog in oog staat met een grootse verloren beschaving die uit eeuwen vergetelheid opdoemt.

Gracieuze Puuc-stijl

Uxmal is gemaakt op mensenmaat. Vanop de 39 m hoge ovale piramide lijkt de site te wachten om met een toverspreuk tot leven te worden gewekt. We zijn verrukt over de tomeloze artistieke energie waarmee de muren van de gebouwen werden versierd: friezen en fresco’s waar tweekoppige slangen, ara’s, bloemen en godenmaskers verstrengeld zijn in een stenen omhelzing. Uxmal is de mooiste verwezenlijking van de Puuc-stijl, een Maya-naam die aan deze streek ten zuiden van Mérida werd gegeven.

Als u het temperament heeft van Indiana Jones, ga dan naar Xpujil, op 200 km van de kust, voor een tweedaagse escapade in het fabelachtige Reserva de la biosfera de Calakmul. U bereikt die langs dezelfde wegen als destijds de verzamelaars van de chicle (natuurlijk rubber). Het gezoem van insecten, de kreten van brulapen en de geheimzinnige geluiden dompelen u meteen onder in de betoverende wereld van de nog ongerepte natuur en de oneindige uitgestrektheid van het weelderige woud.

Gevederde slang

De piramide van Kukulcán of de Gevederde Slang, de hoogste van Chitchén Itzá, lijkt in niets op een graf. Ze beeldt een indrukwekkende stenen kalender uit met 9 verdiepingen (de niveaus van de onderwereld), 365 treden (de dagen van een zonnejaar), 18 terrassen (de maanden van de godsdienstige kalender) met boven een tempel en aan beide zijden 52 panelen (de jaren van de Maya-cyclus). Een architecturaal huzarenstukje dat bewondering afdwingt. Het balspeelveld heeft prachtige bas-reliëfs die de bijzondere regels van deze sport uitleggen. Aan het einde van de wedstrijd werd de kapitein van één van de teams onthoofd. De winnaar of de verliezer? Die vraag blijft onbeantwoord. Maar het lijkt erop dat de Maya’s vrijwillig aan dit spel meededen.

Als uw voorkeur uitgaat naar minder drukbezochte sites, dan is er nog Mayapán, de laatste grote hoofdstad van de Maya-wereld, gebouwd naar het model van Chichén Itzá, maar op kleinere schaal. Doe uzelf een onvergetelijke ervaring cadeau en klim naar de top van de piramide op het moment dat de zonsondergang de ruïnes in roze tinten hult.

Christiane Goor – Foto’s Charles Mahaux