De gsm, is de nieuwe sigaret

Januari is de maand van de goede voornemens. Die we heel af en toe volhouden. We zijn dan ook met velen, degenen die de voorbije jaren op 1 januari gestopt zijn met roken. Het is uiteraard niet evident om fysiek af te kicken, maar daar bestaan vandaag efficiënte hulpmiddeltjes voor. Om vol te houden – als u niet uitkijkt grijpt u jaren later, op een moment dat u het niet verwacht, toch terug naar de sigaret – moet u zich ‘maar’ psychologisch afschermen en vooral nergens een oud pakje sigaretten binnen handbereik laten rondslingeren.

Veel moeilijker is het om afstand te doen van de sigaret als sociaal hulpmiddel. Op een receptie waar u niemand kent, houdt de sigaret u gezelschap (althans toen er nog mocht gerookt worden tijdens openbare bijeenkomsten). Als u niet weet wat zeggen, is dat niet erg: uw sigaret is uw gesprekspartner. En als u geen blijf weet met uw handen, dan houdt uw sigaret hen wel bezig. Voelt u zich niet op uw gemak? Geen nood. Dank zij uw sigaret weet u zich een houding te geven. Het is dan ook erg lastig aan deze bijkomende voordelen te verzaken.

Gelukkig kent de menselijke vindingrijkheid geen grenzen en dient er zich een onverwacht alternatief aan voor de verguisde sigaret: de gsm. De status van knuffelbeest had hij al verworven. Want als we hem thuis vergeten, voelen we ons de hele dag hopeloos verloren, voelen we ons niet meer veilig in de auto en beelden we ons in dat de hele wereld ons vruchteloos probeert te bereiken.

Onlangs op een avondreceptie viel het me op: al die mensen met een drankje in de ene hand en hun smartphone in de andere! Druk pratend, hun toestel in de aanslag (met als onderliggende boodschap: ik ben belangrijk, ik verwacht een belangrijk telefoontje). Of wandelend tussen de groepjes mensen, met de blik op het kleine scherm gericht (en de boodschap: denk nu maar niet dat ik hier niemand ken, ik krijg gewoon net een belangrijk bericht binnen). Of tokkelend op het miniklavier (de boodschap uitdragend: ik ben altijd online, de wereld is mijn dorp).

Tegenwoordig heeft iedereen een gsm. Het mobieltje is dus niet langer een statussymbool. De smartphone, hoe overdreven duur sommigen ook zijn, is banaal geworden. Maar hij blijft wel het uithangbord van wie de eigenaar is (of wil zijn). Want hoe spitsvondig de techniek en hoe talrijk de apps ook mogen zijn, de nieuwe chic is rond te lopen met een voorhistorisch model. U weet wel, zo’n exemplaar waarmee u enkel kunt bellen en als het moet ook sms’en. Wie voor zo’n aftands model kiest, wil namelijk een statement maken: “Zie mij. Ik weiger deel te nemen aan deze wedloop naar het nutteloze, naar het-moet-absoluut-nú-gebeuren, naar de non-communicatie door de overcommunicatie. Ik ben geen meeloper!” U zult zien, over een paar jaar zullen er onder ons zelfs zijn die, naar aanleiding van alweer een eerste januari, durven buitenkomen zonder gsm.

We wensen u en de uwen een heel mooi 2013!

Anne Vanderdonckt, Hoofdredacteur