De eerste formaliteit en bij een overlijden

Een overlijden, plots of niet, betekent voor de familie altijd een schok. En toch zijn het de naaste verwanten die snel een aantal beslissingen moeten nemen en formaliteiten vervullen. Ook al staat hun hoofd daar op dat ogenblik niet naar...

Iedereen weet dat na een overlijden de rekeningen van de overledene (en zijn partner) geblokkeerd worden en dat er binnen de 5 maanden een aangifte van successie moet gebeuren. Maar zelfs in de uren die volgen op een overlijden, moeten een aantal administratieve taken vervuld worden.

Als het overlijden te voorzien is

Soms weten de familieleden dat het onvermijdelijke niet lang meer zal uitblijven. Zij kunnen dan een aantal zaken op voorhand regelen:

n een adressen- en telefoonlijst van te verwittigen personen/instanties maken

n een lijst opstellen van de personen die een overlijdensbericht moeten krijgen

n al ze een bericht in de pers willen laten verschijnen, informeren naar de termijnen en de tarieven

n alle nodige documenten (trouwboekje, eventueel testament, eigendomsakten, naam en adres van de bank,...) bij elkaar zoeken.

n nakijken of er eventueel een overlijdensverzekering is.

De dag zelf

Snel na het overlijden moeten een aantal formaliteiten vervuld worden die verschillen naargelang de plaats waar het overlijden plaatsvindt.

Het gebeurt thuis.

Het overlijden moet binnen de 24 uur vastgesteld worden door een arts (huis-arts, dokter van wacht,...) die een medisch attest opstelt. Weet u niet welke dokter wachtdienst heeft, dan belt u 1307 en vermeldt u de gemeente. Vermoedt u dat het niet om een natuurlijke dood gaat, dan verwittigt u de politie die een arts stuurt en het parket inlicht, dat verder beslist wat er te gebeuren staat. In dit geval wordt het lichaam pas vrijgegeven na akkoord van de gerechtelijke autoriteiten.

Het gebeurt elders.

n Vindt het overlijden plaats in een ziekenhuis dan doet een arts van de instelling de nodige vaststellingen

n In een rusthuis contacteren de ver-antwoordelijken een arts

n Gebeurt het op de openbare weg, dan kunnen de politiediensten een begrafenisondernemer vragen om het lichaam naar een gemeentelijk funerarium te brengen. U hoeft hiervoor niets te betalen en kunt gerust de begrafenisondernemer van uw voorkeur aanspreken.

Na het overlijden

U bent niet verplicht een beroep te doen op de diensten van een begrafe-nisondernemer maar als u dat wenst te doen, schakelt u hem het best in zodra de arts het overlijden heeft vastgesteld.

Wat kan de begrafenisondernemer voor u doen?

n Hij bekommert zich om de overledene (toilet, kleding,...), en bespreekt met u een aantal keuzes, volgens het budget. Bijvoorbeeld of de persoon naar een funerarium moet worden gebracht, of niet.

n Hij kan in uw plaats de aangifte doen bij de gemeente van overlijden, hoewel dat strikt wettelijk moet gebeuren door twee meerderjarige bloedverwanten of buren (let op: dit kan dus niét op de gemeente waar de overledene zijn wettelijke woonplaats had!). Voor deze aangifte hebt u nodig: het trouwboekje, de identiteitskaart van de overledene, het medisch attest van overlijden en eventueel de vraag om crematie (van de overledene). Deze aangifte is nodig opdat de burgerlijke stand een overlijdensakte kan opmaken. De begrafenis-ondernemer bezorgt u een aantal uittreksels van deze akte, die u later nog zult nodig hebben bij verschillende instanties (bank, ziekenfonds,...). Er is geen wettelijke termijn waarbinnen u de aangifte moet doen maar lang wachten heeft geen zin omdat de ambtenaar van de burgerlijke stand toestemming moet geven voor de begrafenis.

n Hij organiseert de begrafenis, volgens de wensen van de overledene en/of de familie. Heeft de overledene te kennen gegeven dat hij gecremeerd wil worden, dan hebt u de toestemming nodig van de ambtenaar van de burgerlijke stand van de gemeente van overlijden. De begrafenisondernemer kan deze aanvraag doen, plus voor het vervoer naar het crematorium zorgen. Bij de aanvraag moet een attest worden gevoegd van de dokter die de vaststelling van het overlijden deed, met de aanduiding of het om een natuurlijk, een gewelddadig of een verdacht overlijden gaat.

n Eventuel contacteert hij de parochie waar de religieuze dienst zal plaatshebben. De praktische afspraken daarover regelt de familie rechtstreeks met de priester, de dominee, de iman,....

n Hij zal meestal ook de drukker contacteren die de doodsbrieven (en ev. de dankbetuigingen achteraf) zal drukken, en de eventuele overlijdensberichten in de kranten (regionale, nationale) voor zijn rekening nemen.

Hoeveel betaalt u?

Hoe ver – lees: hoe duur – u wilt gaan, beslist u zelf. Maar ook al is het op dit ogenblik misschien niet uw eerste zorg, vraag de begrafenisondernemer altijd om een bestek. Zo vermijdt u discussies wanneer u de factuur in de bus krijgt. Vraag uitleg bij elke uitgavepost waar-over u zich vragen stelt. Wanneer u de voorwaarden van het bestek aanvaardt, vraag dan zeker een bestelbon (die moet u in ieder geval krijgen als u een voorschot betaalt).

U moet verwittigen...

Naargelang de situatie, is het mogelijk dat de volgende personen/instanties op de hoogte gebracht moeten worden:

n de werkgever of de pensioendienst

n het kinderbijslagfonds

n het ziekenfonds

n de bank(en)

n de verzekeringsmaatschappijen

n de vakbond (de meeste vakbonden kennen een begrafenis- of crematievergoeding toe bij een overlijden voor de pensioenleeftijd)

n de dienst Inschrijving Voertuigen (tel. 02 277 30 50), www.mobilit.fgov.be

n de eigenaar van zijn huurwoning of de huurder(s) van zijn eigendom(men)

n leveranciers van telefoon, gas, elektriciteit en water.

n de posterijen. n

Jocelyne Minet

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content