Betere oortjes voor een perfecte klank

De oortjes die bij mp3-spelers en iPods worden geleverd, hebben meestal een povere geluidskwaliteit en een matige isolatie. Dus zoekt u iets beters. Maar welk model verdient uw voorkeur? In of rond het oor? Met of zonder kabel?

Kenners zijn het er roerend over eens: als u tevreden bent over de standaard-oortjes, komt dat omdat u... nooit andere hebt geprobeerd. Er zijn drie soorten systemen beschikbaar: hoofdtelefoons, klassieke oortjes en intra-aurale oortjes.

Hoofdtelefoons: ze zijn groot en niet echt mooi, maar geven wel een prima geluid.

Men maakt een onderscheid tussen open en gesloten hoofdtelefoons. Het open model, dat de omgevingslucht gebruikt om geluid te produceren, is prima om thuis op de stereoketen aan te sluiten. Omdat het echter niet altijd met een mp3-speler gecombineerd kan worden, kiest u voor die toepassing beter een gesloten hoofdtelefoon, die het voordeel heeft dat hij externe geluiden buitensluit.

Dan is er nog het verschil tussen zogenaamde supra-aurale en circum-aurale hoofdtelefoons. De eerste bedekken alleen de oorschelp, de tweede het hele oor – ze isoleren dus beter, maar zijn wel duurder. De subcategorie van de mobiele hoofdtelefoons is discreter en past met een beugel op de oren.

Klassieke oortjes: ze zijn praktisch, licht en gemakkelijk mee te nemen. Het comfort is hetzelfde als van standaardoortjes, maar de geluidskwaliteit is meestal veel beter.

Intra-aurale oortjes: doordat ze in het gehoorkanaal zitten, blokkeren ze externe geluiden en werken ze isolerend. Dat betekent natuurlijk dat ze heel goed moeten passen, het is zelfs mogelijk dat u voor elk oor een ander formaat moet kiezen. Deze modellen, die bijna als oordopjes worden gebruikt, geven uit-stekende bassen maar kosten de helft meer dan gewone oortjes. Als u niet van de druk in uw oor houdt, kunt u semi-intraoortjes proberen, die minder voelbaar zijn.

Moet u op de techniek letten?

Goed nieuws, het antwoord is nee! Niemand kan de lage geluiden onder 15 Hz horen. Gelukkig maar, want anders zouden we voortdurend ons eigen hart horen slaan. Omgekeerd neemt ons vermogen om hoge geluiden waar te nemen sterk af met de leeftijd. Als uw hoofdtelefoon bassen vanaf 30 Hz en hoge tonen tot 15 KHz produceert, hoort hij dus waarschijnlijk beter dan u. Uw (klein)zoon kan misschien geluiden tussen 20 Hz en 20 KHz horen, maar vertel hem dat hij er beter nu van profiteert, want dat het niet lang zal duren. De geluidsfrequentie die we het best kunnen waarnemen, ligt in de buurt van de 3 KHz. Twee modellen met hetzelfde frequentiebereik kunnen trouwens een verschillende geluidskwaliteit geven. Het frequentiebereik is dus geen kwaliteitsgarantie.

Welke impedantie?

De impedantie (uitgedrukt in Ohm) is de weerstand die het elektrische signaal in de hoofdtelefoon ondervindt. Ook hier is een hoge waarde niet noodzakelijk een teken van kwaliteit. Een hoofdtelefoon met hoge impedantie kan bepaalde geluiden verzwakken, zodat u het volume moet verhogen... en dat is niet goed. De weergave kan te zwak zijn en de batterijtjes raken sneller op. Voor een mp3-speler is de beste keuze een middelhoge impedantie (15 – 60 Ohm). Bij een klassieke hoofdtelefoon mag ze hoger zijn.

Passieve of actieve isolatie?

Een hoofdtelefoon is bedoeld om de buitenwereld uit te sluiten. Men maakt een onderscheid tussen passieve isolatie, die de oren gewoon af-sluit, en actieve isolatie, die geluidsfrequenties produceert om onge- wenste geluiden op te heffen. Tijdens de recente Wereldbeker hebben de radiozenders die techniek gebruikt als remedie tegen het lawaai van de vuvuzela’s, dat overeenkomt met de muzieknoot la kruis op 233 Hz.

Hoofdtelefoons onderdrukken dus bijgeluiden. Het passieve model bestaat alleen uit lagen akoestische isolatie. Het technologische model, het actieve systeem, heeft een (onzichtbaar) microfoontje dat externe geluiden opvangt en analyseert, waarna de hoofdtelefoon het tegengestelde resultaat naar zijn luidsprekers stuurt om het storende geluid uit te schakelen. Dat elektronische circuit heeft een batterijtje nodig. Het helpt alleen tegen constante en vrij lage geluiden, zoals het lawaai van een vliegtuigmotor.

Welke hoofdtelefoon voor welke activiteit?

Om te sporten: voor sportieve melomanen ligt het allemaal wat ingewikkelder. Gewone oortjes dreigen uit te vallen en een hoofdtelefoon wordt vlug te warm op de oren. Een goed alternatief is een hoofd- of nekbeugel met oortjes. Kies liefst een praktisch, opvouwbaar model.

Om te telefoneren: ga voor een lichte hoofdtelefoon met ingebouwde microfoon. Hij geeft u de look van een helikopterpiloot en als u ook nog een webcam hebt, kunt u aan videoconferencing doen.

Om te gsm’en: Bluetooth-oortjes kunt u alleen gebruiken met een telefoon die uitgerust is met de draadloze bluetooth-technologie. Hun grote voordeel is de totale bewegingsvrijheid, maar die gaat ten koste van een groter gewicht en een soms twijfelachtige esthetiek. Hun geluidskwaliteit is dan weer uitstekend. Vergeet niet rekening te houden met het stroomverbruik van een draadloos toestel.

Om te gamen: sommige hoofdtelefoons geven het geluid op 5.1 of zelfs 7.1 kanalen weer, zodat u een 3D-effect krijgt. Voor spelletjes is een ingebouwde microfoon aanbevolen.

Jean-Claude Verset