Beter beschermd (online) shoppen

Europa verplicht de lidstaten om consumenten nog beter te beschermen en te informeren, van bestelling tot levering.

Het nieuwe Belgische Wetboek van Economisch Recht bevat een deel over marktpraktijken en consumentenbescherming, waarin een aantal Europese richtlijnen in Belgische wetgeving werden omgezet. Daarin ook aandacht voor e-commerce.

Bijkomende diensten of kosten

Misschien is het je ook al overkomen: je koopt een vliegtuigticket online, maar wanneer je wil betalen probeert men je eerst nog allerlei andere producten aan te praten zoals een reisverzekering, een hotel, een huurauto. Soms maakt men zelfs gebruik van zogenaamde default opties, waarbij die bijkomende producten standaard staan aangevinkt en je ze zelf moet afvinken alvorens verder te gaan.

Standaardopties verboden. Volgens de nieuwe wet mag dit niet meer: standaardopties zijn verboden. Je moet zelf uitdrukkelijk aangeven dat je een bepaald bijkomend product wil. Leeft de verkoper dit verbod niet na, dan kan je voortaan tot een jaar na je aankoop ervan afzien zonder vergoeding. Soms moet je zelfs helemaal niets betalen voor die diensten, zelfs al heb je ervan gebruikgemaakt.

Bijbetaalgrens. Het gebeurt ook dat je moet bijbetalen om een bepaald betaalmiddel (kredietkaart, bancontact) te kunnen gebruiken. Dat kan nog steeds, maar de wet zegt dat de verkoper nooit meer mag aanrekenen dan wat hij zelf voor deze dienst betaalt. Het is aan de verkoper om die extra kosten te bewijzen.

Bestelling met betalingsverplichting

Voor je je bestelling bevestigt, is de verkoper nu ook verplicht een volledig overzicht met de kenmerken van de overeenkomst te geven. Bij het betalen moet duidelijk de formule ‘bestelling met betalingsverplichting’ worden vermeld, zodat je uitdrukkelijk erkent dat de bestelling een betalingsverplichting inhoudt. Doet de verkoper dit niet, dan ben je niet gebonden door deze overeenkomst. Na betaling moet er altijd een bevestiging volgen, via mail, of op een andere manier, maar altijd op een duurzame gegevensdrager.

Ook als je wordt opgebeld door een onderneming die iets wil verkopen, moet die aan het begin van het gesprek duidelijk haar identiteit en commerciële doel melden. Ook hier moet binnen een redelijke termijn een bevestiging volgen op een duurzame gegevensdrager, ten laatste bij de levering of uitvoering.

Levering en transport

De koper en de verkoper kunnen een leveringstermijn afspreken. Gebeurt dit niet, dan moet het product ten laatste binnen de 30 dagen worden geleverd. Gebeurt dit niet binnen die tijd, dan moet je de verkoper eerst vragen de producten binnen een redelijke aanvullende termijn te leveren. Pas als ook dat niet gebeurt, mag je de overeenkomst beëindigen en moet de verkoper alles wat je al betaald hebt, terugbetalen.

Door de internetverkoop is het aantal verzendingen fors gestegen. Maar wie draagt de risico’s als het product onderweg beschadigd raakt? De wet stelt dat het risico pas op de koper overgaat op het moment van ontvangst. Zolang je het product niet in handen hebt, draag je dus geen risico. Enkel als je erop staat met een andere transporteur te werken dan diegene die de verkoper voorstelt, gaat het risico op de koper over op het moment dat de verkoper het product aan die transporteur overhandigt.

Bedenktijd wordt uitgebreid

In tegenstelling tot een aankoop in een winkel heb je bij een verkoop op afstand (via internet, telefoon of postorderbedrijf) en een verkoop buiten de verkoopruimte (op een beurs bijvoorbeeld) 14 dagen de tijd om je te bedenken.

NIEUW!

Nadat je de verkoper hebt ingelicht dat je gebruik maakt van je herroepingsrecht heb je nog eens 14 dagen om het product terug te sturen (vroeger stond er geen termijn op terugsturen).

De verkoper mag voortaan wachten met de terugbetaling tot hij het product terug in handen heeft of tot hij een bewijs van verzending heeft ontvangen.

LET OP! Voor goederen die op maat worden gemaakt, snel bederven of een beperkte houdbaarheid hebben, geldt de bedenktijd niet. Ook bij de verkoop van hotelkamers en eventtickets die aan een bepaalde datum gebonden zijn, is er geen bedenktijd.

WEETJE. Als je een product via internet reserveert en het vervolgens in de winkel afhaalt en ter plaatse betaalt, is dit in principe geen verkoop op afstand. Betaal je online en haal je nadien je product af in de winkel, dan geldt de herroepingstermijn wel.

Informatieplicht

De verkoper is verplicht je op de hoogte te brengen van de voorwaarden waaronder je een herroeping van de overeenkomst kan aanvragen.

NIEUW!

Hij moet dit niet meer verplicht in een apart kadertje op de overeenkomst doen. Hij kiest dus zelf hoe hij het meldt, maar doet hij het niet, dan wordt de termijn met één jaar verlengd. De verkoper kan het modelformulier in het nieuwe wetboek gebruiken.

Het hoeft niet meer aangetekend. Je kan nu gewoon binnen de 14 dagen het herroepingsformulier invullen en ondertekenen, maar ook een e-mail met de verklaring sturen, een sms of een brief. Vraag een schriftelijke ontvangstbevestiging, want als consument heb jij de bewijslast.

Je vindt de integrale nieuwe wet terug op www.economie.fgov.be > Consumentenbescherming > Marktpraktijken

FILIP GODELAINE

Als je als consument goederen terugstuurt, betaal je enkel de directe kosten. Tenzij de onderneming heeft nagelaten je te informeren dat je die kosten moet dragen.