Bereide gerechten? Waarom niet!

In de supermarkt zijn ze steeds nadrukkelijker aanwezig en dankzij hen kunt u thuis een geurige waterzooi of lasagne smullen zonder uren aan het fornuis te staan. Maar zijn bereide gerechten ook gezond? Mogen we ze elke dag eten?

Er is keuze te over, van ons nationale stoofvlees tot Japanse sushi, Indiase kerrie, Italiaanse lasagne en een massa andere gerechten uit de wereldkeuken. Kopen, opwarmen en in enkele minuten hebt u een lekker maaltje! Praktisch voor wie alleen of met z’n tweetje is, of voor een geïmproviseerde maaltijd...

Drie soorten

Bereide gerechten kunnen ingeblikt of diepgevroren zijn, maar ze bestaan ook vers. In dit laatste geval zijn er drie soorten.

Ze worden ultravers genoemd (als ze gewoon klaargemaakt zijn en verpakt), vacuümverpakt (als de lucht uit de verpakking is verwijderd om het product beter te bewaren) of onder beschermde atmosfeer verpakt (dan is de lucht vervangen door een beschermend gasmengsel).

Het juiste evenwicht

Is een bereid gerecht een evenwichtige maaltijd? Khadija El Moumni, diëtiste bij het CIRIHA (Centrum voor Informatie en Onderzoek omtrent Voedselintolerantie en -Hygiëne) legt eerst en vooral uit dat een gerecht slechts een onderdeel van een maaltijd is. Het kan het evenwicht van die maaltijd dus niet op eigen houtje verzekeren. Maar als u de rest van het menu zorgvuldig kiest, is het niet moeilijk om ook met bereide gerechten gezond te eten.

Opdat een gerecht voldoende voedingsstoffen van goede kwaliteit zou leveren, moet het zetmeelproducten bevatten (rijst, aardappelen, brood, pasta), die het best niet geraffineerd zijn, zodat ze voldoende vezels leveren. Daar komt dan naar keuze vlees, kip, vis of ei bij, en natuurlijk groenten. Plus een klein beetje vet...

Bereide gerechten bevatten vaak te weinig groenten en zetmeelproducten, en te veel vet en zout. Toch zijn het volstrekt eerbare gerechten en blijft hun algemene kwaliteit verbeteren. “Steeds meer producenten besteden aandacht aan de voedingskwaliteit van bereide gerechten. Ze werken samen met diëtisten en houden rekening met de principes van het Nationale Voedings- en Gezondheidsplan (NVGP)”, stelt Khadija El Moumni vast.

De consument opvoeden

Minder vetten? Minder zout? Meer groenten? Mooi, maar lusten wij, consumenten, dat wel? Komen onze eetgewoonten wel altijd overeen met de inspanningen die de industrie zich getroost?

“Bij Delhaize gebruiken wij drie grote criteria om te beoordelen of een bereid gerecht evenwichtig is. Er mogen maximaal 5% vetstoffen en 0,75% zout (ongeveer 3 gram per portie) in zitten en het gerecht moet 160 gram groenten bevatten,” zegt Jean van de Put, directeur Kwaliteit en voedselveiligheid van de supermarktketen. “Deze gerechten vertegenwoordigen ongeveer 15 tot 20% van onze bereide gerechten. Maar we stellen vast dat de consumenten vooral gerechten zoeken met vlees, saus en... niet te veel groenten! Wij proberen nu de hoeveelheid vet en zout geleidelijk aan te verminderen, om de consumenten er beetje bij beetje aan te laten wennen. En de trend voor de toekomst is ongetwijfeld minder saus, meer groenten. Ook bij de gerechten die wij door bekende koks laten samenstellen – en die voorrang geven aan de smaak, niet altijd aan de voedingsleer – zien we een evolutie naar een meer evenwichtige samenstelling.”

Verstandig kiezen

Om evenwichtig te eten, moet u heel de maaltijd in overweging nemen, maar de keuze van het bereide gerecht als centrale element van die maaltijd is een belangrijke stap. De volgende tips zullen u helpen om met een gerust hart te smullen.

n Lees altijd eerst de naam van het gerecht en bekijk (de foto op) de verpakking: ‘Kalfszwezerik in saus met ganzenlever’, ‘Konijn in witte saus’... Sommige gerechten zijn te vet, en dat heeft meestal met de saus te maken. Vaak is er te veel saus in verhouding met de andere ingrediënten. Ziet u vlees met een royale hoeveelheid saus? Wees dan voorzichtig. En waarom zou u geen gerecht zonder saus kiezen?

n Let op de kwaliteit van de vetstoffen. “Wanneer de toegevoegde vetstoffen rijk zijn aan verzadigde vetten (dat geldt voor bereide gerechten maar evengoed wanneer u zelf kookt), kunnen ze gevaarlijk zijn voor de gezondheid. Verzadigde vetten spelen immers een rol in het ontstaan van bepaalde hart- en vaatziekten”, zegt Khadija El Moumni.

n Bestudeer zorgvuldig de lijst van ingrediënten, op zoek naar room, olie, poedermelk, eendenvet... Vergeet niet dat de ingrediënten altijd in dalende volgorde worden vermeld, van het hoofdbestanddeel tot de producten die in de kleinste hoeveelheden voorkomen.

n Kies bij voorkeur gerechten met weinig of geen toegevoegde vetten. U kunt eventueel zelf gezonde (meervoudig onverzadigde) vetten toevoegen, zoals lijnolie, koolzaadolie, notenolie, sojaolie, olijf- of arachideolie.

Aanvullen waar nodig

In principe vermeldt de verpakking de bereidingswijze van het gerecht. Volg de instructies, vooral wat de temperatuur en de duur van de bereiding betreft. Zij kunnen een invloed hebben op de afbraak van bepaalde vitamines. Voeg geen zout toe.

U kunt het totale evenwicht van uw maaltijd makkelijk verbeteren door een gezond voorgerechtje klaar te maken, zoals een rauwkostslaatje of soep (om het gebrek aan vitamines, antioxidanten en mineralen goed te maken), zeker als het gerecht weinig groenten bevat. Kook eventueel wat extra zetmeelproducten, afhankelijk van de aard van het gerecht: rijst, aardappelen, brood, zodat u voldoende gluciden en vezels krijgt.

Rond de maaltijd ten slotte af met een zuivelproduct (kaas, yoghurt) voor het calcium of met fruit, voor de vitamines en de mineralen. En vergeet niet te drinken, uw lichaam heeft vocht nodig!

Niet elke dag

Mogen we elke dag bereide gerechten eten, als we ze maar goed aanvullen? “Nee”, zegt Khadija El Moumni, “want we mogen een belangrijk basisprincipe van de voedingsleer niet uit het oog verliezen: onze voeding moet van dag tot dag variëren. Af en toe bereide gerechten eten kan dus geen kwaad, maar maak er geen gewoonte van. Twee tot drie keer per week is het maximum voor een evenwichtige, gevarieerde voeding. Anderzijds denken nog te veel mensen dat zelf een eenvoudige, evenwichtige en lekkere maaltijd klaarmaken veel tijd kost. Vers koken is vandaag de dag nochtans makkelijker dan ooit. Verse seizoengroenten en voorgesneden groenten (in zakjes of diepvries – die zijn prima van kwaliteit) vindt u overal!”

Ten slotte nog een gouden raad van de diëtiste: u kunt beter een bereid gerecht eten dan een maaltijd over te slaan of te snoepen! n

Gwenaëlle Ansieau