Axelle Red:”Engagement begint in je achtertuin”

Haar nieuwe album ‘Jardin Secret’ scoort weer hoog in de hitlijsten en op 27 januari zal ze Vorst-Nationaal op stelten zetten. Als artieste, als moeder en als ambassadrice van Unicef voelt Axelle Red zich goed aan haar vel. Met een stralende glimlach antwoordt ze op de vragen van een Franstalige en een Nederlandstalige journaliste van Plus Magazine. Een uniek interview in de twee landstalen!

Zeventien jaar is het geleden dat de eerste single van Axelle Red op de markt kwam. Ondertussen is ze aan haar negende album toe. Ze nam dus rustig de tijd om nieuw werk uit te brengen. Dat geldt ook voor Jardin Secret, waarvoor ze helemaal naar de Verenigde Staten trok, naar Memphis, om er met rasechte, doorleefde bluesmuzikanten te kunnen werken.

Axelle Red: Helemaal niet. De titel Jardin Secret doet misschien aan een microkosmos denken, maar het is vooral een universele plaat. Ik zet de luisteraars eigenlijk op het verkeerde been. Al wat ik in die geheime tuin heb gestopt, spruit voort uit mijn persoonlijke ervaringen. Maar als ik een nummer zoals Si tu savais schrijf – over mijn dochtertje en over hoe ik me als moeder tegenover haar gedraag -, dan gaat dat natuurlijk niet alleen over mij. Dan wordt die geheime tuin een soort Eden op aarde, een gemeenschap waarin we gelukkig kunnen samenleven. De droom van Martin Luther King, zeg maar. Een plek voor jezelf op aarde maar ook een maatschappij waarin iedereen zijn plaats heeft.

Door over intieme dingen te spreken, kun je ook geëngageerd zijn. Ik wou vooral niet te drammerig overkomen want kritiek kan snel in cynisme vervallen. Ik denk dat de mensen nood hebben aan positivisme. Elke negatieve gedachte die ik had, heb ik proberen om te zetten in iets positiefs, maar er zitten ook veel onderhuidse boodschappen in. Temps pour nous gaat over de maatschappij die te snel evolueert, over meer tijd doorbrengen met mensen die belangrijk zijn. Zoals onze ouders. We worden allemaal oud en toch is iedereen heel gefixeerd op zijn eigen kerngezin. Het belang van de familie in de bredere context wordt over het hoofd gezien. Als ambassadrice voor Unicef ben ik vaak in Afrika geweest en daar zie je het respect voor de ouderen. Zij krijgen een rol in de opvoeding van de kinderen toebedeeld, terwijl wij ons blauw betalen aan kribbes.

Ja, als iedereen probeert het beste van zichzelf te geven en bepaalde waarden over te brengen, dan is er geen oorlog meer! Hoe kunnen wij verwachten dat de maatschappij eerlijk is, als wij dat niet zijn, in ons eigen wereldje? Ik vind dat er steeds meer gelogen wordt en die leugen wordt bovendien gerechtvaardigd. Ik hoor steeds meer mensen zeggen: Ik doe dit wel, maar eigenlijk sta ik er niet achter. Dat gaat vaak om kleine dingen maar het zijn en blijven leugens. Let op, ik lieg ook wel eens, hoor, of ik kies ook wel eens de makkelijkste weg. Zoals de mensen die goedkope kleren kopen, wetende dat die in erbarmelijke omstandigheden in ontwikkelingslanden zijn vervaardigd. Die kiezen ook de makkelijkste weg. We zeggen dat politici leugenaars zijn, maar zelf stellen we ons nooit de vraag: liegen wij niet? En wie zijn mond houdt en nooit de waarheid zegt, heeft nog de meeste vrienden ook. Oprechtheid wordt niet beloond.

Voor woorden als douceur en sensuelle ben ik allergisch geworden. Ik ben een moeder van drie kinderen met een sterke stem, met een bepaald timbre. Ik bén niet onzeker of timide! Maar ik heb wel een zekere ingetogenheid. Met het ouder worden breng ik de boodschap misschien ook op een andere manier over. Met Jardin Secret wou ik voor de eerste keer iets maken dat iedereen aansprak, iets in de traditie van singer-songwriters zoals Burt Bacharach, maar dan met veel soul. Dat soort melodieuze songs mis ik vaak in de hedendaagse muziek en daar wou ik iets aan doen. Iets maken voor het trendy volkje, maar ook voor mensen met een meer populaire smaak. Ik wil dat mijn moeder het ook goed vindt. En als ze het niét goed vindt, ga ik met haar in discussie want ik ben heel gevoelig voor kritiek!

Helemaal niet! Ik maak me nog altijd ongelooflijk druk over vanalles en nog wat. Ik droom er wel van ooit een beetje rustiger te worden, maar daar sta ik nog ver vanaf. Schrijven is een therapie voor mij. Daarom verwondert het mij dat mijn kinderen zo rustig zijn. Maar de pediater stelde me gerust. Je rent wel veel rond, maar misschien ben je binnenin toch niet zo gestresseerd als je denkt, zei hij. En inderdaad, ’s nachts slaap ik goed.

In ben niet in het Frans opgevoed maar mijn vader heeft me wel van jongs af aan Franse woordjes aangeleerd. De erkenning als Chevalier de l’ordre de l’art et des lettres beschouw ik dan ook als een grote eer. In België ben ik altijd tussen twee stoelen gevallen. In het begin van mijn carrière werd ik ook over het hoofd gezien als de subsidies werden uitgedeeld. De toenmalige minister-president Luc Van den Brande heeft zelfs letterlijk gezegd: Axelle Red kan geen subsidies krijgen, want ze zingt in het Frans.

Eerlijk gezegd ben ik erg pessimistisch over de richting die ons land uitgaat. Tijdens de 01/10-concerten voor verdraagzaamheid heb ik zowel in Brussel als in Antwerpen opgetreden. In Brussel voel je nog wat het betekent Belg te zijn. Je hoort er Frans, Nederlands en veel andere talen door mekaar. Maar in Antwerpen is België al ver weg. De Franstaligen denken dat enkel de extremisten in Vlaanderen separatisten zijn maar ze vergissen zich. De wil is er gewoon niet meer om samen nog dingen te doen. Blijkbaar is Plus Magazine op dat vlak een uitzondering – daar werken Franstaligen en Nederlandstaligen nog perfect samen, merk ik – maar zowel de televisie als de geschreven pers groeien steeds meer uit elkaar, terwijl dat niet hoeft. Waarom kunnen de televisiezenders de handen niet vaker in elkaar slaan?

Zeker, ik hou veel van die stad. Ik zou het multiculturele van Brussel en Parijs misschien wel missen, maar ik ben sowieso veel op reis. Reizen opent je horizon. Elke jongere van 18 jaar zou er met de rugzak op uit moeten trekken. De wijde wereld verkennen. Ik probeer mijn kinderen met een ruime blik en in drie talen op te voeden. Moest ik minister van Onderwijs zijn, zou ik de kinderen al in de kleuterklas tegelijk in het Nederlands en het Frans opvoeden. En waarom ook niet in het Chinees of het Arabisch? Kinderen staan voor zoveel zaken open. Maar laat ze vooral kind zijn. Overlaad ze niet met huistaken. We moeten onze kinderen vooral stimuleren om verder te kijken, om nieuwsgierig te zijn zodat ze opgroeien tot open volwassenen. Aan mensen met oogkleppen heeft niemand wat! n